Nghị định số 52/2024 vừa được ban hành quy định về việc thanh toán không sử dụng tiền mặt, trong đó nêu rõ quy trình mở và sử dụng tài khoản thanh toán cùng với các trường hợp tài khoản bị phong tỏa. Nghị định này sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.
Theo nghị định này, tài khoản thanh toán có thể bị phong tỏa một phần hoặc toàn bộ số dư trong các trường hợp sau:

Thứ nhất, dựa trên thỏa thuận đã ký kết trước đó giữa chủ tài khoản và tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán hoặc theo yêu cầu của chính chủ tài khoản.

Thứ hai, khi có quyết định hoặc yêu cầu bằng văn bản từ cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Thứ ba, khi tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán phát hiện có sai sót hoặc nhầm lẫn khi ghi có nhầm vào tài khoản thanh toán của khách hàng, hoặc khi thực hiện yêu cầu hoàn trả tiền do sai sót từ lệnh thanh toán của bên chuyển tiền sau khi đã ghi có vào tài khoản khách hàng, số tiền bị phong tỏa trên tài khoản thanh toán không được vượt quá số tiền bị sai sót hoặc nhầm lẫn.

Thứ tư, khi có yêu cầu phong tỏa từ một trong các chủ tài khoản thanh toán chung, trừ khi có thỏa thuận bằng văn bản trước đó giữa tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán và các chủ tài khoản thanh toán chung.

Nghị định cũng quy định việc chấm dứt phong tỏa tài khoản thanh toán được thực hiện: Theo thỏa thuận bằng văn bản giữa chủ tài khoản thanh toán và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán; khi có quyết định chấm dứt phong tỏa của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật; đã xử lý xong sai sót, nhầm lẫn trong thanh toán chuyển tiền; khi có yêu cầu chấm dứt phong tỏa của tất cả các chủ tài khoản thanh toán chung hoặc theo thỏa thuận trước bằng văn bản giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và các chủ tài khoản thanh toán chung.

Nghị định nêu rõ tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, chủ tài khoản thanh toán và cơ quan có thẩm quyền nếu thực hiện hoặc yêu cầu thực hiện phong tỏa tài khoản thanh toán trái pháp luật gây thiệt hại cho chủ tài khoản thanh toán thì chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, nghị định cũng quy định rõ việc đóng tài khoản thanh toán được thực hiện khi: Chủ tài khoản thanh toán có yêu cầu và đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ liên quan đến tài khoản thanh toán; chủ tài khoản thanh toán là cá nhân bị chết, bị tuyên bố đã chết; tổ chức có tài khoản thanh toán chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật; chủ tài khoản thanh toán vi phạm hành vi bị cấm về tài khoản thanh toán; các trường hợp theo thỏa thuận trước bằng văn bản giữa chủ tài khoản thanh toán với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán; các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.