Tết là dịp quan trọng trong tâm thức của người Việt từ bao đời nay. Với truyền thống "chim có tổ, người có tông", mỗi khi Tết đến, bất cứ ai, dù ở nơi đâu đều muốn thu xếp công việc để trở về sum họp với gia đình. Giây phút đoàn viên, bữa cơm đoàn tụ, không khí tình thân là những khoảnh khắc vô cùng thiêng liêng sau một năm vất vả với cơm áo, gạo tiền.

Thế nhưng, không phải ai cũng có được niềm hạnh phúc đó. Với những người con xa xứ, nỗi nhớ càng da diết hơn. Ở phương xa, Tết vẫn có vài ba món ăn đậm chất Việt nhưng không thể nào đong đầy cảm xúc, cảm nhận mùi hương trầm thoang thoảng rộn ràng chờ nồi bánh chưng chín hay tất bật chuẩn bị mâm cỗ cúng chiều 30...

Là một người con đất Việt đang sống xa Tổ quốc, gia đình chị Ngọc Huyền ở Iraq đã trải qua đủ cung bậc cảm xúc mỗi dịp Tết đến xuân về. Huyền bảo, cứ tới chiều 30 là trào dâng nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương, nhớ giây phút đoàn tụ bên gia đình. 

Được biết, chồng của Ngọc Huyền đang làm cho một công ty về dầu khí tại Iraq. Huyền và chồng đã sống 5 năm ở đất nước Trung Đông xa xôi này. Hai người quen nhau qua mạng. Sau khi cưới, Huyền sang Iraq cùng chồng. "Nhiều người nghĩ đến Iraq là nghĩ đến chiến tranh, bất ổn. Tuy nhiên, cuộc sống ở đây khác xa với suy nghĩ đó. Cảnh vật tươi đẹp, con người thân thiện, cuộc sống thanh bình, dịch vụ xã hội rất tốt", chị Ngọc Huyền tâm sự. Nhưng tươi đẹp thanh bình bao nhiêu vẫn không bằng quê nhà vất vả, nơi có mâm cơm chiều 30 sum vầy.

Nửa năm trời cứ vài ngày lại ra siêu thị một lần để "săn" gạo nếp cho chiếc bánh chưng ngày Tết

Những năm trước, khoảng 25-26 Tết, Ngọc Huyền đã tất bật gói bánh chưng. Dù không có đủ nguyên liệu lá dong như ở Việt Nam, song cô cũng cố gắng có vài chiếc bánh nhằm vơi đi nỗi nhớ quê. Nhưng năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc nhập khẩu thực phẩm từ Đông Nam Á khó khăn hơn nên nhà cô không có gạo nếp để gói bánh chưng. Chị Huyền chia sẻ về điều này mà không giấu được sự ngầm ngùi trong giọng nói.

Nhớ lại mấy năm trước, khi còn có gạo nếp và các nguyên liệu gói bánh chưng, chưa năm nào, gia đình Huyền thiếu món đặc trưng này. "Khi gói bánh chưng, không có thịt lợn thì tôi dùng nhân gà, không có lá dong với lá chuối nên gói bằng màng bọc thực phẩm, dùng rau bina để tạo màu xanh", Ngọc Huyền trải lòng. 

Bánh chưng được gói bằng màng bọc thực phẩm mấy năm trước do gia đình Huyền thực hiện.

 

Mâm cỗ Tết cách đây vài năm của gia đình Huyền trên đất Iraq.

Trò chuyện với chúng tôi, cô gái sống xa xứ nhiều lần nhắc đến từ hụt hẫng khi nghĩ đến ngày Tết năm nay. Bởi, dịch Covid-19 làm cho nhiều thực phẩm nhập khẩu bị thiếu. Cứ vài hôm, cô gái quê Bắc Ninh lại chạy ra siêu thị xem có gạo nếp về hay chưa. Thế nhưng, nửa năm qua, cứ mỗi lần như vậy, Huyền lại mang về nỗi thất vọng. Thậm chí, Tết năm nay, chắc chắn là vợ chồng cô không thể có gạo nếp.

Không chỉ có gạo nếp, Ngọc Huyền thật thà chia sẻ, gia đình đang gần cạn nước mắm, nhiều siêu thị lớn ở Iraq lâm vào cảnh khan hàng.

"Tôi vẫn cố gắng làm một vài món ăn đậm chất Việt, trong đó có bánh đa nem. Thú thật là cả nhà còn một túi bánh đa nem, gia đình không dám ăn, để dành gần một năm qua. Thực đơn món Tết năm nay sẽ có gà luộc, giăm bông gà, giò gà, canh măng khô. Nếu so sánh thì không thể đủ đầy như ở quê nhà nhưng có chút hương vị cũng phần nào vơi đi nỗi buồn nơi đất khách", Ngọc Huyền chia sẻ.

Ngoài bánh đa nem, gia đình Huyền dùng dè sẻn lắm cũng để dành được một ít miến để phòng Tết không mua được ở siêu thị. 

Dẫu nguyên liệu làm mâm cơm Tết không được đầy đủ như những năm trước nhưng bù lại gia đình Huyền có thêm niềm vui. Những năm trước chỉ có vợ chồng cô và một người bạn Việt Nam ăn Tết cùng. Còn năm nay, có 3 người Việt sẽ đón Tết cùng gia đình. Không khí tình thân của những người con xa xứ chắc chắn sẽ làm cho ngày Tết thêm vui và đỡ tủi thân hơn.

Dịp Tết ở Việt Nam vẫn là ngày đi làm ở Iraq. Chồng tất bật với bộn bề công việc, còn Huyền đảm nhận việc dọn nhà, chuẩn bị các món ăn. Vì không có đào, mai, quất nên không thể trang hoàng nhà cửa. Thay vào đó, Ngọc Huyền và chồng thích mở những ca khúc viết về Tết, mùa xuân để làm không khí thêm rộng ràng.

"Năm nay, chồng tôi nói xin nghỉ để ở nhà ăn bữa cơm 30 Tết. Không chỉ riêng tôi mà trong bữa cơm, ai cũng tự nhắc nhau "à chắc giờ này ở Việt Nam đón giao thừa này", thời khắc ấy chạnh lòng lắm...", chị Ngọc Huyền tâm sự.

Sống ở Iraq đã 5 năm, quen với những bữa cơm xa nhà và không có người thân bên cạnh, thế nhưng, mỗi sáng mùng 1, trong lòng Ngọc Huyền trào dâng cảm xúc khó tả. Khi thức dậy, cô gái Bắc Ninh lại nghĩ về cảnh mọi người sum họp, ăn bữa cơm ngày đầu năm. Trong khi đó, ở Iraq, Huyền  vừa mới chuẩn bị mâm cơm xong, đợi chồng và những người bạn đi làm về. 

 

Cuộc sống yên bình ở Iraq khác xa suy nghĩ của nhiều người

Thời gian đầu mới sang Iraq, Ngọc Huyền đối mặt với không ít khó khăn. Điều đau đầu nhất là ẩm thực không có thịt lợn do người dân theo Đạo Hồi. 

Sau mấy năm sống ở Iraq, cô đánh giá cao văn hóa tham gia giao thông của người dân và mọi người đều thân thiện, gần gũi. Công việc hằng ngày của Huyền là nội trợ ở nhà và làm đồ ăn gà viên chiên, đậu hũ để bán cho khách. Khách của Huyền là những đồng nghiệp của chồng, họ cũng sống xa nhà và đến từ nhiều nước. 

"Lúc đầu, Huyền nghĩ Iraq cũng nhiều đồ ăn như ở Việt Nam... Nhưng không... không có trà sữa, chè ngọt, bún phở, cháo cũng không. Sau một thời gian sống ở đây, được thưởng thức đồ ăn, Huyền mới mê ẩm thực Iraq và đã làm được một số món truyền thống", Ngọc Huyền cho biết.

Theo Ngọc Huyền, giáo dục ở Iraq rất tốt. Con gái đang theo học lớp mầm non ngay trong chung cư. Giáo viên hướng đến dạy các kỹ năng mềm cho trẻ hơn là kiến thức. Vì vậy, từ khi tới lớp, cô con gái vốn ít nói của vợ chồng Huyền thêm hoạt bát, nhạn nhẹn và hoà đồng hơn. 

Điều ấn tượng với Huyền khi sống ở Iraq là cuộc sống bình dị trôi qua mỗi ngày, không có trộm cắp, không có nghiện ngập vì Luật rất nghiêm. Người dân thân thiện, hòa đồng khiến cho cô và chồng vơi bớt nỗi nhớ quê nhà khi sống giữa đất khách quê người. 

Một mùa xuân mới sắp về, lòng Huyền và gia đình chộn rộn thêm những niềm vui. Gác lại nỗi nhớ nhà, bộn bề công việc, cô và chồng cùng các đồng hương sẽ đón những ngày Tết xa xứ dù chưa đủ đầy cỗ bàn nhưng luôn ngập tình yêu thương, sự ấm áp và gắn bó nơi đất khách. 

Bài: Anh Minh

Ảnh: Nhân vật cung cấp