Viêm gan bí ẩn đang là mối quan tâm của nhiều quốc gia trên thế giới. Mặc dù đã có nhiều giả thuyết được đưa ra song căn nguyên gây bệnh viêm gan này vẫn còn là điều "bí ẩn" bởi lẽ các nhà khoa học chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Tại Việt Nam hiện chưa ghi nhận trường hợp nào mắc viêm gan bí ẩn nhưng nguy cơ bệnh xâm nhập là rất lớn, do đó việc phòng bệnh, tăng cường giám sát, phát hiện sớm ca mắc đang là điều cấp thiết. Bộ Y tế cũng đã yêu cầu các Viện đầu ngành tăng cường giám sát bệnh viêm gan cấp tính bí ẩn ở trẻ.

Trao đổi với tờ Tuổi trẻ, PGS Đỗ Văn Dũng - Trưởng khoa y tế công cộng, Đại học Y dược TP.HCM cho biết, kết luận của các nhà nghiên cứu cho thấy căn nguyên "có lý" nhất gây bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em đó là adenovirus (virus chứa DNA chuỗi kép, đường kính của virus từ 70-80nm, không có vỏ bọc bên ngoài).

Kết quả xét nghiệm phần lớn trẻ mắc viêm gan đều có kết quả xét nghiệm nhiễm virus này. Trước đây cũng từng có ca mắc adenovirus bị suy gan nặng, phải ghép gan, thậm chí là tử vong. Tuy nhiên điều kỳ lạ của bệnh viêm gan bí ẩn gần đây là tỷ lệ mắc cao hơn, đối tượng mắc bệnh khác hơn.

"Nếu trước kia trẻ mắc bệnh thường là những trẻ bị suy giảm miễn dịch, cơ thể suy yếu thì giờ có thể gặp ở trẻ khỏe mạnh bình thường. Giới chuyên môn nghiêng về hướng adenovirus hiện tại có đột biến" - PGS Dũng phân tích.

Theo PGS Dũng, một số giả thuyết khác cũng được đặt ra, đó là khi trẻ cùng bị nhiễm COVID-19 và adenovirus, từ đó có hiện tượng trao đổi gene và khiến adenovirus dễ đột biến hơn. Có giả thuyết này là do việc đa số trẻ được phát hiện nhiễm viêm gan bí ẩn đều sống ở vùng trước đây từng chống chọi với dịch COVID-19.

Chuyên gia cho rằng đây là cơ chế bình thường, có thể xảy ra khi bất kỳ dịch bệnh nào lưu hành. Các nhà nghiên cứu nhận thấy khoảng 10-20% trẻ nhiễm bệnh viêm gan trên từng mắc COVID-19, không thể nói COVID-19 là nguyên nhân gây bệnh.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh - Phó chủ tịch Hội Truyền nhiễm TP.HCM - cho biết phần lớn các nghiên cứu hiện nay đều cho rằng gây ra căn bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em là do adenovirus, đây là một hiện tượng mới, không thể gây thành dịch được.

Điều này hoàn toàn trùng hợp với nghiên cứu của WHO cho rằng hiện adenovirus đang được xem là nguyên nhân gây ra bệnh viêm gan cấp ở trẻ em. Tuy nhiên không loại trừ các tác nhân khác vẫn đang được điều tra.

Nôn mửa và tiêu chảy

Điều cha mẹ cần lưu ý là điểm nổi bật của viêm gan bí ẩn là trẻ nhỏ thường có triệu chứng nôn mửa và tiêu chảy đầu tiên. Tuy nhiên, đây cũng là 2 triệu chứng xuất hiện ở nhiều vấn đề sức khỏe khác của trẻ nên dù có xuất hiện thì cũng không có nghĩa là trẻ đã bị viêm gan, tiến sĩ Leisha Nolen, chuyên gia dịch tễ học ở bang Utah (Mỹ), giải thích.

Một triệu chứng khác mà cha mẹ không được bỏ qua ở con là vàng da hoặc vàng tròng trắng mắt. Đây là dấu hiệu điển hình cho thấy sức khỏe đang có vấn đề, một trong số đó là bệnh gan. Cha mẹ cần phải đưa con đến khám bác sĩ ngay.

Tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh và Phòng ngừa (CDC) đang khuyến cáo cha mẹ và bác sĩ cần phải chú ý các triệu chứng viêm gan ở trẻ. Các triệu chứng này gồm sốt, mệt mỏi, tiêu chảy, chán ăn, nôn mửa, nước tiểu sẫm màu, phân màu nhạt, đau khớp và vàng da, mắt, theo Livescience.

AM (tổng hợp)