Nhắc đến nghề tiếp viên hàng không, không khó để chúng ta có thể tưởng tượng ra hình ảnh những cô gái xinh đẹp với vẻ ngoài thanh lịch, chỉn chủ và một cuộc sống “đi mây về gió" đầy sang chảnh. Mức thu nhập luôn được cho là "khủng" cũng khiến nghề này trở nên đáng mơ ước với nhiều bạn trẻ.

Tiếp viên hàng không là người chuyên phục vụ trên các hãng hàng không, giúp hành khách có những chuyến bay an toàn. Với nhiệm vụ chính là phục vụ, đảm bảo sự thoải mái cho hành khách trên máy bay, hướng dẫn và cứu hộ trong những tình huống khẩn cấp. Tuy nghe có vẻ mỹ miều nhưng thực chất nghề tiếp viên hàng không lại không quá màu hồng như nhiều người vẫn nghĩ.

Những bí mật và góc khuất không phải ai cũng hiểu 

Một ngành nghề được vẽ nên bởi những sự hào nhoáng mà người ta vẫn thường nói liệu có thực sự chính xác? Câu trả lời là không. Đằng sau những nụ cười rạng rỡ và sự ân cần, chu đáo của các cô gái ấy là biết bao mệt mỏi và cay đắng khó có thể chia sẻ cùng ai. 

 

Tiếp viên hàng không phải đối mặt với nguy cơ bị quấy rối tình dục. Đây là vấn nạn vô cùng nhức nhối trong xã hội và cũng là thứ mà tiếp viên hàng không có nguy cơ gặp phải tương đối cao. Không ít nữ tiếp viên hàng không thừa nhận rằng họ thường xuyên bị xâm phạm thân thể hoặc quấy rối bằng lời nói trong lúc làm việc. Không chỉ từ lời nói cho đến hành động đụng chạm, điều tệ hơn là họ không thể tự mình tỏ thái độ bảo vệ mình mà chỉ có thể nhờ sự can thiệp từ cấp trên.

Chia sẻ với báo chí, nữ tiếp viên tên C. (27 tuổi, sống tại TPHCM) chia sẻ rằng, điều tồi tệ nhất trong nghề không phải lịch trình bận rộn hay môi trường làm việc độc hại, mà là bị quấy rối tình dục bởi chính đồng nghiệp của mình. 

Thời điểm đó, cô cảm thấy xấu hổ, nhưng vẫn gắng tỏ ra lịch sự. Sau khi thoát ra khỏi "bi kịch", cô nói "không được bảo vệ" do không có bằng chứng. "Nhiều tiếp viên khác cũng thừa nhận từng bị xâm phạm thân thể hoặc quấy rối bằng lời nói khi làm việc", C. thuật lại, cho biết có người trong số họ đã làm lớn chuyện để đòi lại công bằng, nhưng sau cùng, "quyền lợi vẫn không thuộc về chúng tôi". 

Rủi ro về sức khoẻ là điều không thể tránh khỏi khi làm công việc này. Vì phải liên tục di chuyển giữa các quốc gia, tiếp viên hàng không luôn gặp phải tình trạng lệch múi giờ, dẫn đến mất ngủ hoặc rối loạn sinh lý, do đó mà có thể gặp một số triệu chứng như rụng tóc hoặc gặp các bệnh về da, bệnh viêm tai giữa và các vấn đề về hô hấp. Tuy không đe dọa đến tính mạng, nhưng những căn bệnh này cũng gây ra rất nhiều trở ngại trong cuộc sống thường ngày của các tiếp viên hàng không. Ở độ tuổi 40, nhiều tiếp viên đã phải nghỉ việc hoặc chuyển qua các bộ phận khác vì sức khỏe của họ không phép làm việc trên các chuyến bay dài.  

Áp lực về tâm lý cũng là một nỗi lo trong ngành hàng không. Tiếp viên thường dễ bị áp lực về vấn đề thời gian, mọi thứ phải luôn chuẩn chỉnh để không ảnh hướng đến cả tiến trình bay của hãng. Họ cũng thường xuyên phải nghe những lời phàn nàn, tiếng trẻ con la khóc, thậm chí bị hành hung bởi những khách hàng thô lỗ.

"Rất nhiều người trong chúng tôi đang phải chịu đựng nỗi lo lắng thực sự tồi tệ, bị mắc kẹt trong không gian chật hẹp với nhiều người cả ngày. Trong khi chúng tôi không được phép thể hiện cảm xúc thực sự của mình" - Adrianna (tiếp viên trong nghề) tâm sự. Các tiếp viên hầu hết đều rơi vào tình trạng kiệt sức, tê buốt đầu gối, đau đầu, nhưng luôn phải mỉm cười và tỏ thái độ thân thiện với hành khách. Nhiều tiếp viên cho biết họ cảm thấy cơ thể mình ngày một lão hóa nhanh. 

Điều kiện tuyển chọn một tiếp viên hàng không rất khắt khe. Để trở thành một tiếp viên chính thức đòi hỏi người ứng tuyển phải trải qua nhiều vòng thi với yêu cầu công việc cao. Tỉ lệ chọi của nghề này là tương đối khắc nghiệt, có thể lên đến 1/100 vì số lượng đơn ứng tuyển lớn nhưng các hãng hàng không chỉ tuyển dụng một phần nhỏ trong số đó.

Mức lương khủng chỉ là tin đồn?

Theo thông tin tổng hợp cơ bản từ các hãng, lương tiếp viên hàng không bình quân sẽ khởi điểm từ 4,5 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, đây là mức lương cơ bản. Do là lĩnh vực đặc thu nên tiếp viên hàng không sẽ có thêm những khoản khác để tăng thu nhập như: phụ cấp theo giờ bay, chặng bay, phụ cấp về tiền ăn, tiền trang điểm... Do đó, nếu cộng thêm hết các khoản phúc lợi, trợ cấp thì mức lương tiếp viên hàng không trung bình sẽ nằm trong khoảng 21 triệu đồng/tháng. 

Theo báo cáo của Vietnam Airlines công bố năm 2021, mức lương bình quân của người lao động Vietnam Airlines chưa bao gồm phụ cấp lưu trú lần lượt theo các năm 2019; 2020; 6 tháng 2021 đối với tiếp viên hàng không Vietnam Airlines lần lượt là 24,5 triệu đồng; 13 triệu đồng; 11,3 triệu đồng. Bên cạnhd dó, tiếp viên còn được nhận các loại tiền phụ cấp khác như: ăn uống, trang điểm, trang phục, tiền theo giờ bay...

Với các tiếp viên hàng không hạng phổ thông của Vietnam Airlines, khoản thù lao sẽ là 220.000 đồng/giờ bay. Trong khi đó, khoản thù lao cho tiếp viên hàng không hạng thương gia là 230.000 đồng cho mỗi giờ bay. Tiếp viên trưởng tại hạng thương gia sẽ nhận 400.000 – 580.000 đồng cho mỗi giờ bay. Vì vậy, thu nhập trung bình của tiếp viên hàng không Vietnam Airlines dao động khoảng 22- 45 triệu đồng/tháng.

Tương tự, lương tiếp viên của Vietjet Air giao động trong khoảng từ 19 - 25 triệu đồng/tháng; Bamboo Airways trả cho tiếp viên từ 16 - 26 triệu đồng/tháng. Trước khi tái cơ cấu trở thành một thành viên của Vietnam Airlines Group và đổi tên thành Pacific Airlines, Jetstar Pacific trả lương cho tiếp viên từ 18 - 20 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch và cuộc cạnh tranh giành nhân lực, mức lương của tiếp viên tại các hãng bay cũng có nhiều biến động.

Ni Trần