Trung thu thời thương mại

Ngày xưa, trẻ con chỉ mong chờ đến Tết Trung thu để được phá cỗ ông trăng và quan trọng nhất trong mâm cỗ là những chiếc bánh nướng, bánh dẻo thơm phức, trong đó ngộ nhất là những chiếc bánh hình cá, hình tròn như mặt trăng. Nhưng trong nhiều năm gần đây, trẻ nhỏ dường như mất đi thú vui đó.

Thay vào đó, người ta có cảm giác trung thu dành cho…người lớn, thay vì là mùa trăng trong trẻo, hồn nhiên của con trẻ.

Bánh trung thu đẹp có lẽ chỉ dành cho việc...đi biếu tặng. Ảnh minh họa. 

Còn hơn nửa tháng nữa sẽ đến Tết Trung thu chính thức. Thời điểm này, thị trường tiêu dùng đang vô cùng sôi động với nhiều chủng loại bánh trung thu với hình thức, kiểu dáng và hương vị khác nhau.

Bên cạnh bánh trung thu truyền thống của các tiệm bánh cổ truyền, bánh trung thu hạng sang đã đua nhau ra mắt với các dòng sản phẩm cao cấp có giá một triệu đến cả chục triệu đồng mỗi hộp bánh. 

Với hình thức bán bánh trung thu đính kèm chai rượu ngoại, nhiều người vẫn chấp nhận chi tiền triệu để mua món quà sang trọng biếu sếp, đối tác.

Hộp bánh trung thu kiểu “bia kèm lạc” khiến dân công sở ngốn vài triệu bạc tiền mua bánh. Nhiều người ngỡ ngàng nhận ra bánh càng đẹp, càng đắt thì dường như càng không dành cho trẻ con. 

“Mùa” tặng quà, biếu xén

Không thể phủ nhận nhiều thứ quà bánh, đồ chơi có sẵn ngoài thị trường đã đem lại cho cả trẻ con và người lớn một mùa trung thu đầy đủ theo đúng nghĩa đen và nghĩa bóng. Nhưng ngược lại, sự đầy đủ thái quá và nhịp sống bận rộn đã làm niềm vui trong trung thu truyền thống lại bị mai một dần.

Nói về vấn đề này, nhà nghiên cứu tâm lý Nguyễn An Chất nhận định không chỉ trung thu mà còn tất cả các dịp kỷ niệm khác, đều trở thành dịp để tặng quà, thậm chí là “hối lộ”, “biếu xén”.

Làm thế nào để trả Trung thu về cho con trẻ là câu hỏi lớn. Ảnh minh họa. 

“Ngày xưa trung thu tổ tiên ta để lại là tết của thiếu niên, nhi đồng. Khi tôi 4,5 tuổi, Trung thu là Tết mà ông bà, bố mẹ, họ hàng tặng quà cho con trẻ.

Giờ đây, người tặng quà cho con trẻ đôi khi không là họ hàng. Nó đã bị biến tướng. Người ta biếu nhau  bánh trung thu tiền triệu, hai  triệu, ba triệu, lớn hơn nữa”, ông Nguyễn An Chất bày tỏ.

Một khía cạnh khác, nhà nghiên cứu tâm lý Nguyễn An Chất nhận định mặc dù các phường, các tổ chức đã tổ chức trung thu cho các cháu nhưng nhiều khi chỉ là hình thức, thi thố, chứ không phải là một cuộc phá cỗ hồn nhiên dành cho trẻ.

“Trung thu thời bao cấp thiếu thốn quá mức, trẻ sung sướng với miếng bánh trung thu. Nhưng giờ giàu sang phú quý lại có sự lệch lạc.

Tôi có đến một số nơi tổ Tết thiếu nhi, Tết trung thu, có nơi phải lừa các cháu ra ngồi xem người lớn hát. Rồi quà trung thu như như miếng bánh, quả chuối tiêu, cốm trẻ cũng không ăn.

Như thế, trung thu không đi vào tâm hồn các cháu. Làm thế nào để Tết trung thu thực sự phục vụ con trẻ, để trẻ hồ hởi, hồn nhiên, thảnh thơi phá cỗ là câu hỏi lớn!”, ông Nguyễn An Chất trăn trở.

Thu Hà