Cách đây 7 năm, xuất phát từ mong muốn có không gian xanh mát tại gia và chủ động được nguồn thực phẩm sạch hàng ngày cho cả nhà, anh Nguyễn Trọng Hiếu (hiện đang công tác tại trường THPT Thanh Chăn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) bắt đầu triển khai làm vườn sân thượng, trồng các loại rau củ quả khác nhau.

Ban đầu, vườn được cải tạo gọn gàng, sạch sẽ và chỉ trồng rau, hoa đơn giản nhưng dần dần, anh Hiếu mạnh dạn chinh phục cả dưa lưới - loại trái cây mà các thành viên trong gia đình anh đều yêu thích. Anh mong muốn, khu vườn không chỉ cung cấp rau trái sạch, tạo không gian thư giãn ở trên cao mà còn là chốn cho anh thỏa mãn đam mê trồng trọt cũng như giáo dục con cái biết trân quý sức lao động và nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên.

Khu vườn trên cao của anh Hiếu tràn ngập sắc xanh từ các loại rau, trái khác nhau.

Tuy vườn có diện tích không quá rộng nhưng được gia chủ bố trí khoa học, gọn gàng, có thể trồng hàng chục loại, từ rau xanh đến trái cây, cây leo giàn,...

Anh Hiếu thừa nhận, thời gian đầu làm vườn trên cao có gặp chút khó khăn do thiếu kinh nghiệm và kỹ thuật chăm sóc cây. Chưa kể quá trình vận chuyển đất, vật tư từ dưới nhà lên sân thượng tầng 4 khá vất vả, không thuận tiện như làm vườn mặt đất.

Ngoài ra, anh còn phải tìm mua các giống cây chuẩn ở các địa chỉ tin cậy, đồng thời tham khảo kiến thức làm vườn, chăm cây từ bạn bè, mạng internet,...

Hiện gia đình anh Hiếu có hai khu vườn trên cao. Một khu vườn nhỏ khoảng 13m2 ở ban công tầng 3 được anh bố trí trồng hoa hồng cổ và rau các loại như rau muống, mồng tơi, rau cải, cà chua, diếp cá, rau răm, húng chó, hành lá,...

Rau xanh được trồng trong khay nhựa, đảm bảo thẩm mỹ và thuận tiện chăm sóc. Mỗi loại, anh Hiếu trồng một ít để cả nhà có thực phẩm sạch sử dụng thường xuyên.

Ngoài ra trong vườn còn có một số cây ăn quả như dưa chuột, chanh tứ quý, nho, cóc Thái.

Còn vườn sân thượng rộng khoảng 26m2, gia chủ dành 15m2 để trồng dưa, diện tích còn lại làm sân chơi thư giãn cho các thành viên. Tuy diện tích các vườn đều khiêm tốn nhưng nhờ được thiết kế khoa học, hợp lý nên vẫn đủ cung cấp nguồn thực phẩm sạch hàng ngày cho gia đình đông thành viên.

Thầy giáo 43 tuổi cho hay, năm đầu tiên thử sức trồng dưa lưới, anh đã thu được kết quả ngoài mong đợi. Dù đây là giống cây khó trồng, nhất là với những người tập tành làm vườn sân thượng nhưng anh Hiếu vẫn quyết định chinh phục, tận dụng điều kiện sân thượng ở trên cao và thời tiết nhiều nắng tại địa phương. 

"Dưa lưới vốn là giống cây thích hợp với điều kiện thời tiết ở miền Nam nhưng nay đã có thể trồng ở cả vùng Tây Bắc. Mình muốn là người đầu tiên ở Điện Biên, nơi có độ cao hơn 1000m so với mực nước biển có thể trồng được dưa lưới trên sân thượng. Loại trái cây này có hương vị thơm ngon và bổ dưỡng, ai cũng thích", anh Hiếu nói.

Vụ đầu tiên, anh Hiếu thu hoạch được khoảng 40-50kg dưa, thoải mái cho cả gia đình thưởng thức.

Vụ đầu tiên, thầy giáo trẻ trồng khoảng 40 gốc dưa. Mỗi gốc được trồng trong một thùng sơn, đảm bảo có đủ đất và dinh dưỡng cần thiết cho quá trình phát triển. Khi dưa lưới đậu quả, anh giữ lại mỗi gốc 1-2 trái để đảm bảo trái sinh trưởng tốt nhất, cho chất lượng cao. Đến mùa thu hoạch, anh bất ngờ khi dưa đạt trọng lượng chuẩn, quả nhỏ khoảng 1kg, còn quả to được hơn 2kg. 

Anh cho hay, dưa lưới là giống cây ưa nắng, đòi hỏi quá trình chăm sóc kỳ công nên anh phải lên mạng, tự mày mò và học hỏi kiến thức về trồng dưa của những người đi trước rồi rút ra kinh nghiệm. Về giá thể, anh trộn đất thịt với hỗn hợp trấu hun, xơ dừa, phân chuồng ủ hoai mục theo tỷ lệ 3:7.

"Mình nghĩ muốn trồng dưa hiệu quả thì hai yếu tố quan trọng là đất trồng và nước. Khi cây lên được 3-5 lá thì cần phun thuốc phòng các bệnh như vàng lá, nấm, thối gốc... Chỉ nên dùng thuốc sinh học để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và bảo vệ môi trường. Giai đoạn thụ phấn, mình phải thụ phấn thủ công cho cây, vào lúc 8-9h sáng là tốt nhất. Lúc cây nuôi quả thì chú ý bón phân mỗi tuần một lần và bổ sung phân NPK, phân ủ từ rác sinh hoạt hoặc phân Nhật, phân hữu cơ, vô cơ. Dưa ưa nước nên cần tưới ẩm gốc", chủ nhân khu vườn chia sẻ.

Con trai anh Hiếu thích thú tự tay thu hoạch rau trái trong vườn.

Không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm sạch, khu vườn trên sân thượng còn trở thành chốn thư giãn, vui thú nhà nông cho các thành viên.

Vợ chồng anh Hiếu đều là giáo viên nên thời gian dạy học trên lớp gần như kín lịch. Mỗi ngày, anh chị chỉ tranh thủ chút thời gian sáng sớm, trưa hoặc chiều sau khi tan làm để lên vườn chăm cây. Chủ nhật rảnh rỗi cả ngày, gia đình anh lại dành nhiều thời gian cho vườn hơn.

"Nhờ có khu vườn mà cả gia đình mình trở nên gắn kết hơn khi cùng nhau chăm sóc cây cối. Các con rất thích lên vườn thu hoạch thành quả lao động và phụ giúp bố mẹ một số việc vặt...", anh Hiếu bày tỏ.

Ngọc Anh - Ảnh: NVCC