“Quyên” đã chính thức công chiếu tại các rạp trên toàn quốc từ hôm 19/6. Với kinh phí đầu tư 22 tỷ đồng phim được xem là điểm sáng của điện ảnh Việt trong năm 2015 này. Đặc biệt, đây là sự trở lại của đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình sau 5 năm từ thành công của “Cánh đồng bất tận”. Tác phẩm dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên rất được yêu thích của nhà văn Nguyễn Văn Thọ ngay từ trước ngày ra mắt đã nhận được nhiều sự chờ đón.

• "Quyên" trình làng khán giả Đức trước Việt Nam

Quyên xoay quanh cuộc đời cô gái tên Quyên (Vũ Ngọc Anh), vừa kết hôn được hai tháng nhưng vẫn quyết định theo chồng là Dũng (David Trần) từ Nga sang Đức chạy trốn và hy vọng được đổi đời. Nhưng trên chặng đường đi ấy cô bị người dẫn đường là Hùng (Trần Bảo Sơn) chia cắt hai vợ chồng. Từ đó, cuộc đời cô bị đẩy sang một con đường hoàn toàn khác. Cô bị hãm hiếp rồi sau đó lại trả về với chồng và rồi lại gặp Han (Garry Daniel) – một Việt kiều ở Đức dang rộng vòng tay giúp đỡ. Từ số phận của một người phụ nữ, phim khái quát về một khoảng thời gian đầy khó khăn, khốc liệt và nhiều nước mắt nhưng không bao giờ có thể quên của cộng đồng người Việt tại Đức.

Khoảng 90 phút của bộ phim để lại nhiều cảm xúc khác nhau nơi khán giả. Đúng như lời hứa hẹn, ấn tượng mạnh mẽ đầu tiên về “Quyên” đó là những khung hình đầy chất hiện thực mà cũng rất thơ. Có một tuần lễ quay phim tại Đức, những bối cảnh tuyết phủ trắng xóa trên những ngọn núi tạo được ấn tượng mạnh mẽ trong lòng khán giả. Nó mang đến cảm giác lạnh lẽo, mỏng manh về số phận của những con người phải sống chui lủi và trốn chạy giữa những ngày tháng khốc liệt của sự kiện bức tường Berlin. Sự khắc nghiệt của thiên nhiên, sự nhỏ bé của con người và cả những nguy hiểm rình rập trở thành phần mào đầu ấn tượng. Và trên nền câu chuyện ấy, số phận Quyên bắt đầu được gợi mở trên màn ảnh – một phận người đầy trắc trở và lắm bước ngoặt không ngờ tới.

Thành công lớn nhất của “Quyên” trước hết là về mặt hình ảnh. Những khung hình được chăm chút rất kỹ lưỡng với những khung cảnh bao la, rộng lớn và đẹp mắt; những cảnh cận rất đắt giá. Ngoài bối cảnh ở trên đỉnh tuyết phủ, phim có cú chuyển cảnh khá ngọt về hình ảnh ngôi nhà gỗ giữa rừng với ô cửa kính nhòa đi vì tuyết, ánh đèn vàng hay bếp lửa tạo cảm giác ấm cúng. Khi cuộc đời Quyên bước sang trang mới, cái u ám đó được thay bằng màu sắc tràn đầy sức sống và lãng mạn của khu rừng rợp lá vàng rơi. Phần tiểu tiết trong phim được chăm chút khá kĩ: đó là những bước chân người mệt nhoài trong tuyết, vằn vện mỗi khi di chuyển; là hình ảnh giọt máu đỏ thắm trên nền tuyết trắng sau cuộc thanh trừng lẫn nhau của các băng đảng tội phạm... 

Thành công thứ hai cũng không thể không nhắc đến đó là việc xây dựng hệ thống các nhân vật mà tất cả đều có những góc khuất, số phận và tính cách rõ ràng. Nếu như trước đây các phim Việt thường mắc lỗi trong việc xây dựng tính cách nhân vật thì “Quyên” đã không đi theo vết xe đổ đó. 4 nhân vật chính: Quyên, Hùng, Dũng, Han mỗi người có một xuất thân, có một hoàn cảnh để rồi số phận đẩy đưa tạo nên ở họ những tính cách khác nhau. Tất cả được khắc họa hoặc thông qua cả chiều dài phim, hoặc chỉ ở một vài lát cắt rất nhỏ nhưng khéo léo. Số phận của mỗi nhân vật ở cuối bộ phim cũng được giải quyết một cách mạch lạc chứ không hề bé tắc. 

Về mặt diễn xuất, Trần Bảo Sơn là người đáng khen ngợi nhất. Ở nhân vật Hùng là sự phức hợp của nhiều nét tính cách vừa dung hòa vừa đối lập. Đó là một người sống bằng nghề dẫn đường, trải qua biết bao phen sống chết nên tạo nên một sự mạnh mẽ, bản năng sinh tồn rất mãnh liệt. Hùng vừa là một ông trùm của băng đảng sẵn sàng thanh trừ đối phương để giành đất sống cho mình nhưng ẩn sau đó lại là con người nặng tình. Từ chỗ muốn chinh phục Quyên nhưng cuối cùng anh lại quay sang yêu cô say đắm và luôn dõi theo cuộc đời cô. Sự giằng xé giữa thiện và ác, giữa mưu mô, xảo quyệt và tình người được Trần Bảo Sơn thể hiện khá ngọt. Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất của anh chính là phần đài từ khi câu tiếng Nam, câu tiếng Bắc khiến khán giả nhiều khi hụt hẫng.

Sau Ninh Dương Lan Ngọc của “Cánh đồng bất tận”, với “Quyên” Nguyễn Phan Quang Bình có một phát hiện mới – Vũ Ngọc Anh. Đó là hình ảnh của một cô gái đẹp, mang phẩm chất điển hình của những người phụ nữ Hà Nội. Quyên là một vai nặng ký nếu không muốn nói là một chiếc áo rộng với người đẹp Top 5 Hoa hậu Việt Nam. Vai diễn đòi hỏi sự giằng xé, biến đổi liên tục về diễn xuất, nhất là diễn xuất nội tâm. Đó là sự ê chề khi bị hãm hiếp, là nỗi đau mất chồng, là sự tủi nhục khi bị chồng ruồng rẫy, là bản năng làm mẹ trỗi dậy và là cả sự hối thúc trở về quê hương nơi mình sinh ra. Tất cả là gánh nặng không nhỏ với Vũ Ngọc Anh. Ngoài một số trường đoạn về sau đã bắt nhịp được với nhân vật khi có những sự biến chuyển về cảm xúc thì gần như toàn bộ phần đầu Vũ Ngọc Anh khá thụ động. Diễn xuất chưa tạo được chiều sâu, nhất là ở đôi mắt và phần đài từ chầm chậm, nhàn nhạt như đọc thơ khiến cô chưa tạo nên được đột phá hay chí ít làm tròn vai như bộ phim cần có. Là một diễn viên mới, lại có một vai rất nặng ký, những nỗ lực của Ngọc Anh rõ ràng không thể phủ nhận nhưng vai diễn rõ ràng có phần quá sức với cô. Tuyến nhân vật còn lại trong phim của David Trần, Daniel, Hiếu Nguyễn... cùng hàng loạt các nhân vật phụ khác cũng dừng lại ở mức sạch sẽ. Những cảnh nóng trong phim không bị lạm dụng quá nhiều nhưng cũng đủ để cho thấy sự bạo liệt. 

Sở dĩ “Quyên” chưa thật sự khiến khán giả phải run sợ, phải khóc cùng các diễn viên chính là ở mạch phim đôi khi có cảm giác bị cắt vụn vỡ bởi những phần chuyển cảnh khá nhanh. Những nút thắt được tạo ra nhằm đẩy kịch tính phim lên cao trào nhưng cuối cùng lại đưa khán giả vào khoảng không vô định, hụt hẫng. Nỗi đau của “Quyên” chưa tạo được sự giằng xé như nhân vật trong cuốn tiểu thuyết khiến khán giả đợi chờ để chực trào nhưng sau đó nước mắt lại ứ lại. Phim có mạch logic nhưng sự logic ấy lại không được gắn kết chặt chẽ để hun đúc nơi khán giả những cảm xúc đáng lẽ cần có, nên có và phải có. Đó là cảm giác chênh vênh, chơi vơi. 

Tuy nhiên, “Quyên” có một cái kết như ru lòng người. Khi cánh máy bay thấp thoáng giữa bầu trời mây mênh mông là câu hát vang lên. Câu hát của ngày trở về sau khi cuộc đời đã lấm quá nhiều bụi trần bi ai.

Quê hương xa xôi em về trong đơn côi
Bao nhiêu yêu thương cũng đã qua rồi
Cả đời mình em lỡ bước
Lòng ngổn ngang những trái ngang
Về đất mẹ hiền yêu dấu. 

Phim công chiếu tại các rạp trên toàn quốc từ ngày 19/6.  

 

Khôi Nguyên
(Theo Congluan)