Tháng Chạp là tháng cuối cùng của năm âm lịch, và Rằm tháng Chạp cũng là rằm cuối cùng của 1 năm. Xưa mỗi khi tới tháng Chạp là các quan phủ nhắc nhở những người dân cần cẩn mật, các tuần đinh phải tăng cường kiểm soát để phòng ngừa đạo chích, trộm cắp.

Còn theo dân gian tháng Chạp là tháng củ mật, dễ gặp xui xẻo, dễ tai bay vạ gió, hoặc mất mát tiền của… vì những lý do không đâu.

Việc cúng Rằm tháng Chạp cơ bản như những ngày rằm khác trong năm, nhưng người xưa cho rằng thời điểm này có sự thông suốt của mặt trăng và mặt trời, khiến con người và thần linh, tổ tiên tương thông với nhau nên lời cầu nguyện dễ đạt được hơn.

Vì vậy nhiều nhà cẩn thận cúng bái cầu mong đẩy lùi những thứ cũ kỹ, những sân hận, buồn bực sâu thẳm trong lòng, cầu mong vận hạn tiêu tan để đón cái tết được bình an, yên ổn. Cũng tùy địa phương mà lễ cúng rằm tháng Chạp có thay đổi về thời gian cúng khấn, hay sắm lễ.

Rằm tháng Chạp năm Tân Sửu năm nay vào thứ hai, ngày 17/1/2022. 

Rằm tháng Chạp năm Tân Sửu năm nay vào thứ hai, ngày 17/1/2022. Theo lệ xưa, việc cúng Rằm tháng Chạp có thể được thực hiện vào chính chính Rằm, hoặc ngày 14 âm lịch vắt sang ngày Rằm tháng Chạp, chứ không nhất thiết chỉ vào 1 ngày duy nhất. Vì vậy nên nhiều gia đình ngày nay vẫn giữ cách cúng Rằm tháng Chạp từ ngày 14 vắt sang ngay Rằm tháng Chạp.

Trong tháng Chạp năm Tân Sửu, có 2 ngày đẹp và những giờ đẹp sau để cúng Rằm:

Ngày 14/12 âm lịch (tức 16/1/2022), ngày Kỷ Tị, tốt cho mọi việc.

Ngày 15/12 âm lịch (tức 17/1/2022), ngày Canh Ngọ, khá tốt cho mọi việc, nhất là cầu cúng.

Nên cúng Rằm tháng Chạp vào buổi sáng, không nên cúng quá muộn, tốt nhất là cúng trước khi trời tối.

Cúng rằm tháng Chạp cần chuẩn bị đồ lễ gì?

"Đồ lễ để cúng rằm tháng Chạp sẽ tùy thuộc vào từng vùng miền, địa phương khác nhau. Có những gia đình chuẩn bị lễ mặn nhưng cũng có nhà lựa chọn lễ chay", chuyên gia phong thủy Nguyễn Phương Nam (hiện đang công tác tại một văn phòng tư vấn phong thủy tại Hà Nội) cho biết.

"Thông thường, một mâm cỗ chay cúng rằm tháng Chạp sẽ có những lễ vật sau: hương, hoa tươi, trái cây, trầu cau, nước sạch, đèn nến, vàng mã, rượu, thuốc lá. Nhà nào cầu kỳ thì làm một mâm cỗ gồm những món chay. Nếu làm cỗ mặn cũng tùy vào điều kiện của từng gia đình. Một mâm cỗ mặn được xem là đầy đủ khi có gà luộc, xôi đỗ, bánh chưng, giò chả, nem rán, thịt đông, canh miến, rau củ luộc, rượu...", chuyên gia Phương Nam hướng dẫn.

Lưu ý: Gà cúng trên mâm cỗ ngày rằm tháng Chạp phải là gà trống. Theo quan niệm của người Việt, gà trống chính là biểu tượng của đức tính Trí, Dũng, Nhân.

Văn khấn Rằm tháng Chạp tại gia để tống Hợi nghênh Tý

VĂN KHẤN THỔ CÔNG VÀ CÁC VỊ THẦN

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy) Con lạy chín phương Trời, mười Phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đông Thần Quân Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Tín chủ (chúng) con là: ……………………………

Ngụ tại: ………………………………

Hôm nay là ngày … tháng … năm … tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án.

Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa. Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)

VĂN KHẤN GIA TIÊN NGÀY RẰM THÁNG CHẠP

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần

Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển Tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ)

Tín chủ (chúng) con là: ………......... Ngụ tại: ………………….................

Hôm nay là ngày ….. gặp tiết ..... (ngày rằm, mồng một), tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, cù lao Tiên Tổ, thành tâm sắm lễ, hương, hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án. Chúng con kính mời: Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ …......, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật !

Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)

*Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo

Chi Nguyễn (Tổng hợp)