Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, chế độ ăn có vai trò hết sức quan trọng, vì cơ thể người già đã bị lão hóa. Trong những ngày Tết, việc ăn uống có thể ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của người già.

Theo thời gian. các cơ quan trong cơ thể của người lớn tuổi thường bị suy giảm hoạt động, trong đó có hệ tiêu hóa, thị lực, răng, mũi kém nhạy, tuyến nước bọt tiết ít, khiến người cao tuổi cảm thấy ăn không ngon miệng, làm ảnh hưởng đến nhu cầu dinh dưỡng của tuổi già.

Người già vẫn cần ăn đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng trong đó có chất béo và chất đạm.

Do việc tiết men lipase tiêu hóa chất béo giảm nên người cao tuổi khó tiêu hóa hấp thu chất béo và các hoạt động thể lực của người cao tuổi cũng giảm nên dễ dẫn đến dư thừa chất béo. Thừa chất béo sẽ dễ bị thừa mỡ trong máu, gây nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, thiếu máu não, có thể bị xuất huyết não.

TS.BS Sơn cho hay: “Nếu nói người cao tuổi phải kiêng tuyệt đối chất béo thì không hoàn toàn chính xác. Người cao tuổi nên hạn chế ăn các loại chất béo “có hại”. Ví dụ những thực phẩm giàu cholesterol (như bơ, mỡ động vật các loại), phủ tạng động vật (óc, tim, gan, thận, bầu dục, lòng lợn, tiết canh). Các cụ ông cụ bà vẫn nên ăn các loại chất béo có lợi cho sức khỏe, ví dụ như các loại axit béo omega 3 (có nhiều trong các loại cá hồi, cá thu, một số loại hạt như hạt óc chó, hạt lanh, dầu thực vật…)”.

Cố gắng duy trì bữa ăn như hàng ngày

TS. Sơn chia sẻ, trong dịp Tết, người cao tuổi nên cố gắng duy trì bữa ăn bám sát ngày thường. Tuyệt đối không nên thay đổi quá nhiều, quá đột ngột số lượng và chất lượng bữa ăn. Bữa chính chỉ ăn vừa đủ, vì ngày Tết thường có thêm nhiều bữa phụ

Người già nên ăn thịt nạc, cá, đậu phụ, cơm tẻ. Ăn giới hạn các thức ăn có nhiều mỡ như thịt nấu đông, giò mỡ, giò thủ, thịt mỡ, nội tạng động vật, hạn chế ăn đường, đồ ngọt như các loại bánh, mứt, kẹo...

Trong những ngày Tết, việc uống rượu, bia thường là không thể tránh khỏi, nhưng uống thể nào để vui vẻ, nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe của người cao tuổi là rất quan trọng, đặc biệt ở những người mắc bệnh mạn tính. Trước bữa ăn có thể dùng chút rượu nhẹ như rượu vang (dưới 100 ml/bữa ăn, dưới 300ml/ ngày) để khai vị. Tuy nhiên, không nên cố mời, cố ép các cụ uống rượu bia, và bản thân người cao tuổi cũng đừng vì quá vui bạn bè hay chiều lòng con cháu mà uống nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe đặc biệt người mắc bệnh về dạ dày, hen suyễn, tiểu đường, tăng huyết áp…

Người cao tuổi nên tăng cường ăn bổ sung thêm các loại rau xanh như rau ngót, cải cúc, súp lơ xanh, cà chua, cà rốt,... các loại gia vị (hành, tỏi, húng, mùi, thì là, mùi ...), các loại quả chín như cam, quýt, đu đủ, chuối…Nếu có thể nên chế biến thực phẩm dưới dạng luộc, hấp, tránh chiên, xào, rán, nướng, quay. Cũng nên ăn đồ ăn nóng sốt, không nên ăn đồ nguội, đã để tủ lạnh lâu ngày.

Gợi ý chế độ ăn hợp lý cho người cao tuổi trong những ngày Tết

Đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng đầy đủ và cân đối, ăn đủ 4 nhóm dinh dưỡng:

Chất bột đường, cơm, mỳ, bún phở, khoai củ… chỉ nên ăn 1- 2 lưng bát cơm 1 bữa, nên ăn thêm khoai để ngăn ngừa táo bón cho người cao tuổi.

Chất đạm (protein): Người lớn tuổi bị thiếu chất đạm dẫn đến gầy yếu, trí nhớ kém, suy giảm hệ thống miễn dịch hay bị ốm đau, vì vậy người già cần chú ý bổ sung đầy đủ chất đạm.Nguồn cung cấp chất đạm là: Thịt, cá, tôm, cua, trứng, sữa, đậu đỗ lạc vừng… Nên ưu tiên ăn nhiều đậu, đỗ, cá, tôm, người cao tuổi nên ăn thịt ở mức vừa phải.

Nhóm cung cấp chất béo: hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu cholesterol, chú ý ăn tăng cường bổ sung các loại chất béo có lợi như axit béo omega 3

Nhóm cung cấp các vitamin và khoáng chất: Chủ yếu do rau xanh và quả chín cung cấp. Ngoài ra, cũng nên uống bổ sung thêm các vitamin hoặc khoáng chất theo chỉ dẫn của bác sỹ vì có thể ăn uống của người cao tuổi không đảm bảo được đủ dinh dưỡng theo nhu cầu của cơ thể.

Nước uống: Nên uống nước đun sôi để nguội, nước trà xanh, nước hoa quả ít đường (nước dưa chuột, củ đậu, bí xanh, cà rốt…) vừa cung cấp ít đường lại giàu vitamin và khoáng chất. 

Ngọc Minh