Mới đây, một bà mẹ bỉm sữa đã đăng trong một hội nhóm làm cha mẹ một bài viết như sau:

"Chào mọi người, con tôi năm nay gần 2 tuổi. Cháu chỉ biết gọi bố mẹ, ông bà. Các từ khác con đều hiểu nhưng không thể lặp lại. Trong khi đó, các em bé hàng xóm bằng tuổi đã có thể nói rõ ràng một câu, hát bài hát thiếu nhi, học thuộc bài thơ cổ, thậm chí luôn đi theo bố mẹ để hỏi tại sao.

Lòng tôi vừa băn khoăn vừa lo lắng. Tại sao con của người khác thông minh như vậy mà con của mình còn không biết nói, có phải là con kém thông minh không? Người lớn tuổi trong gia đình thường nói rằng con trai thường chậm nói hơn con gái.

Tôi không biết rõ sự thật là thế nào. Tôi tự hỏi trẻ em biết nói sớm liệu có thông minh hơn hay không và trẻ chậm nói có gặp vấn đề gì về trí tuệ hay không? Việc một đứa trẻ nói quá muộn là một điều may mắn hay một biểu hiện bất thường?"

Trước băn khoăn của bà mẹ bỉm sữa này, chúng ta hãy cùng giải đáp vấn đề:

Trẻ biết nói sớm hơn có thông minh hơn không?

Nếu một đứa trẻ bắt đầu biết nói khi được 6 hoặc 7 tháng, phản ứng đầu tiên của nhiều người là ngạc nhiên và vui mừng, sau đó họ nghĩ rằng đứa trẻ quá thông minh. Tuy nhiên, mặc dù nói sớm có liên quan đến sự phát triển trí tuệ, nhưng những đứa trẻ biết nói sớm chưa chắc đã thông minh hơn những đứa trẻ biết nói muộn hơn. Điều này là do ban đầu trẻ em tiếp thu ngôn ngữ bằng cách bắt chước, không phải bằng cách suy nghĩ.

Nếu các thành viên trong gia đình ít nói chuyện với nhau thì việc giao tiếp bằng ngôn ngữ của trẻ sẽ bị hạn chế. Trẻ không có cơ hội nói sớm, không thể rèn luyện và phát triển về tư duy và khái niệm. Kết quả là trẻ không thể diễn đạt suy nghĩ của mình một cách rõ ràng bằng lời.

Nghiên cứu của các nhà tâm lý học MIT cũng đã gián tiếp xác minh điều này. Họ phát hiện ra rằng những đứa trẻ trò chuyện và tương tác nhiều hơn với cha mẹ chúng có bộ não hoạt động nhiều hơn. Và trong các bài kiểm tra khả năng ngôn ngữ, ngôn ngữ và lập luận, điểm số của con thường cao hơn.

Nói cách khác, trẻ biết nói sớm chưa chắc đã thông minh hơn. Vì vậy, các bậc cha mẹ không phải lo lắng về việc tại sao con mình chưa biết nói. Tuy nhiên, nếu bạn chú ý đến sự phát triển khả năng ngôn ngữ của trẻ, nó có thể thúc đẩy sự phát triển trí tuệ.

Trong hoàn cảnh bình thường, 2-3 tuổi là giai đoạn quan trọng đối với sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, đồng thời cũng là giai đoạn có tỷ lệ trẻ bị rối loạn phát triển ngôn ngữ cao. Nếu trẻ trên 3 tuổi mà vẫn chưa nói được, chưa thể phát âm rõ ràng và hiểu những gì người khác nói thì tốt nhất nên đến bệnh viện để khám kịp thời.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ chậm phát triển ngôn ngữ như: do di truyền (một trong hai vợ chồng nói muộn hoặc nói không trôi chảy khi còn nhỏ), lưỡi ngắn, khiếm thính, chậm phát triển trí tuệ, rối loạn phát triển sọ bẩm sinh, tự kỷ, v.v.

Chúng ta nên hướng dẫn và rèn luyện trẻ nói theo những cách nào?

1. Thống nhất ngôn ngữ ở nhà

Nếu trong gia đình, 2 người nói ngôn ngữ khác nhau thì trẻ dễ bị nhầm lẫn ngôn ngữ và chậm nói. Do đó cha mẹ nên thống nhất một ngôn ngữ duy nhất sử dụng ở nhà.

2. Khuyến khích trẻ nói

Khi trẻ sử dụng hành động và các phương pháp khác để gửi cho chúng ta tín hiệu, bạn có thể cố gắng khuyến khích trẻ bày tỏ suy nghĩ của mình bằng lời và tạo thêm cơ hội cho trẻ nói. Nếu tạm thời trẻ ngại nói ra, chúng ta có thể giúp trẻ nói những điều trẻ muốn nói, chẳng hạn như: Con muốn uống sữa à, thay vì trực tiếp đáp ứng.

3. Giao tiếp với trẻ nhiều hơn

Thông thường, bạn nên kiên nhẫn nói chuyện với con, chú ý kỹ năng nói của con, chẳng hạn trong quá trình chơi và tương tác với con, bạn nên tập trung nhắc lại nhiều lần các từ khóa.

4. Đọc sách cùng con

Hãy dành thời gian mỗi ngày để cùng con đọc những cuốn sách để con nghe và hiểu bức tranh. Trong quá trình đọc sách với trẻ em, giọng điệu và biểu cảm của chúng ta có thể được phóng đại và các hành động và âm thanh có thể được thêm vào một cách thích hợp.

Anh Chi/Theo Sohu