Anh Ngô Xuân Long (sống ở TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) bắt đầu làm vườn tại nhà từ năm 2016 xuất phát từ mong muốn có không gian xanh mát và chủ động được nguồn thực phẩm sạch hàng ngày cho gia đình.

Ban đầu, anh tháo bỏ ⅓ mái tôn phía sân trước để có ánh sáng phục vụ trồng rau thổ canh. Tuy nhiên, mỗi lần tưới nước hay mưa lớn, đất chảy trôi ra sân khiến sân vườn trông rất bẩn và mất mỹ quan. Vì vậy, anh liền lên mạng tìm hiểu các mô hình trồng rau, làm vườn tại nhà và vô tình biết tới Aquaponics.

"Mình rất ấn tượng với hệ thống này vì nguồn nước được tuần hoàn, giúp tiết kiệm nước hiệu quả. Dinh dưỡng sinh ra trong quá trình hoạt động của hệ thống, hoàn toàn không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu", anh Long cho biết.

Khu vườn trồng rau, nuôi cá theo mô hình Aquaponics của gia đình anh Long nhìn từ trên cao.

Anh ưu tiên trồng các giống rau ngắn ngày, nhanh cho thu hoạch như rau muống, rau dền, rau cải, xà lách,... và một số loại rau gia vị Việt Nam.

Aquaponics là mô hình tích hợp đồng thời cả 2 hệ thống: nuôi thủy sản và trồng thủy canh, dựa trên nguyên tắc sản xuất trong tự nhiên. Phân cá thải ra chuyển hóa bằng vi sinh vật cho ra dinh dưỡng giúp rau phát triển. Nước trong hồ cá khi bơm lên khay rau sẽ được lọc sạch rồi trả về hồ cá.

Vì chưa có kinh nghiệm mà chi phí đầu tư hệ thống Aquaponics khá cao nên thời gian đầu làm vườn, anh Long tự mày mò, nghiên cứu trên mạng để xây dựng mô hình này theo cách riêng.

Ban đầu anh dùng thùng nhựa IBC, cắt làm hai phần: một phần làm hồ cá, một phần làm khay trồng đặt lên trên. "Do không nắm đúng kĩ thuật, thời gian đầu cá bị chết, rau héo, mọi người trong gia đình còn hoài nghi về hệ thống này. Thật may là mình tìm được một hội những người làm vườn Aquaponics để vào hỏi kinh nghiệm", anh kể.

Đàn cá hàng chục con được anh Long nuôi trong vườn theo mô hình Aquaponics.

Rau được nhận dinh dưỡng từ nguồn nước nuôi cá nên xanh tốt, cho thu hoạch mỏi tay.

Sau khi nắm vững kỹ thuật, anh bắt đầu điều chỉnh ổn định hoạt động của mô hình, giúp khu vườn nhỏ nhanh chóng cho thu hoạch.

Vì diện tích sân nhà vốn nhỏ hẹp, người đàn ông này quyết định mở rộng vườn. Tuy nhiên, nếu làm vậy, gia đình sẽ thiếu chỗ sinh hoạt, các con không có nơi vui chơi.

Anh Long tính toán rồi tháo bỏ toàn bộ phần mái tôn, làm khung sắt để đưa vườn rau lên cao, đầu tư thêm hệ thống lọc và thiết kế bài bản để việc nuôi cá hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, anh cũng lắp đặt màng che nông nghiệp để tránh bụi bẩn khi trời mưa có thể làm hư hại, bám vào rau và ảnh hưởng tới hệ thống nước.

"Theo kinh nghiệm của mình, canh tác Aquaponics, ban đầu nên thử với khay trồng đất nung, sau đó mở rộng theo phương pháp thủy canh màng mỏng NFT, dòng chảy sâu DWC, trụ đứng", anh Long chia sẻ.

Giàn bầu sai trĩu quả được tận dụng trồng trên các thanh sắt, vừa tối ưu diện tích, vừa tạo bóng râm mát cho vườn.

Mô hình Aquaponics giúp gia chủ tiết kiệm thời gian, công sức chăm sóc mà rau trái đảm bảo sạch, không phải sử dụng đến thuốc hay phân bón hóa học.

Ở khu vực trồng rau, anh Long trồng đủ loại rau củ quả như rau cải, xà lách, rau gia vị, bầu, mướp, bí, khổ qua… Anh ưu tiên các giống cây dễ trồng dễ chăm và cho thu hoạch thường xuyên.

Anh cũng làm 2 hồ cá, gồm một hồ lớn sức chứa 1000 lít để nuôi 40 con cá lớn; một hồ nhỏ khoảng 600 lít nuôi 10 con cá Koi và 30 con cá nhỏ. Cá sẽ được thu hoạch sau khoảng 6 tháng.

Khu vườn được thiết kế khoa học, đẹp mắt, tạo chốn thư giãn, giải tỏa căng thẳng lý tưởng cho các thành viên trong gia đình.

Gia chủ trồng thêm sung, có nguồn trái cây tươi ngon cho gia đình thưởng thức,

Gia chủ tiết lộ, tuy chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống Aquaponics cao nhưng chi phí duy trì, bảo dưỡng phát sinh rất thấp. Anh tính toán, với một hệ thống 20m2 thì mỗi tháng sẽ tốn khoảng 130.000 đồng tiền điện, 100.000 đồng chi phí mua thức ăn thủy sản.

Tuy vậy, hàng ngày, gia đình 4 người của anh có nguồn thực phẩm sạch để sử dụng thường xuyên, cải thiện bữa ăn thêm dinh dưỡng. Cũng nhờ khu vườn mà vợ chồng anh hiếm khi phải đi chợ mua rau, tiết kiệm được khoản chi phí sinh hoạt kha khá mỗi tháng.

Ngoài để sử dụng, anh còn chia sẻ thành quả lao động với người thân, bạn bè và hàng xóm xung quanh.

Ngọc Anh  - Ảnh: FBNV