Vết thương hở là gì?

Vết thương hở là những dạng vết thương có thể thấy được như da bị xước, rách, đâm thủng, cắt hay vết mổ... Các biểu hiện của vết thương hở bao gồm chảy máu, sưng tấy đỏ xung quanh vết thương... Ngoài ra, người bệnh cũng có thể cảm thấy đau rát và khó chịu trên bề mặt da có vết thương hở.

Vết thương hở 

Quá trình làm lành vết thương hở trên da gồm 3 giai đoạn. 

• Giai đoạn viêm: ở giai đoạn này, các mạch máu sẽ thắt chặt lại nhằm ngăn ngừa tình trạng mất máu và các tiểu cầu kết tập lại thành cục máu đông. Các tế bào bạch cầu chuyển đến vị trí tổn thương để tiêu diệt vi khuẩn và các thành phần dị nguyên khác.
• Giai đoạn nguyên bào sợi: trong giai đoạn tiếp theo, các sợi protein, collagen bắt đầu phát triển bên trong vết thương. Sự tăng trưởng của collagen sẽ kích thích các cạnh của vết thương co vào và đóng lại. Tại vị trí vết thương hở, các mạch máu nhỏ hình thành nhằm mục đích cấp máu cho các tế bào da mới được tạo nên.
• Giai đoạn tái tạo: cuối cùng, cơ thể sẽ tiếp tục bổ sung collagen và tinh chỉnh vùng bị thương và giúp vết sẹo mờ dần.

Vai trò của thực phẩm trong chữa lành vết thương hở

Ngoài việc vệ sinh, xử lý và chăm sóc vết thương hở đúng cách thì chế độ dinh dưỡng cũng rất quan trọng giúp vết thương hở mau lành và ngăn ngừa nguy cơ hình thành sẹo trên da. 

Cơ thể bạn sử dụng các chất dinh dưỡng từ thực phẩm lành mạnh để chữa lành vết thương. Không có chế độ ăn uống đặc biệt nào có thể chữa lành vết thương, nhưng chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp vết thương nhanh lành hơn và ngăn ngừa nguy cơ hình thành sẹo. Vậy bị thương hở kiêng ăn gì và nên ăn gì?

Bị vết thương hở kiêng ăn gì?

Lời khuyên từ các chuyên gia, khi bị vết thương hở, bạn nên kiêng ăn những loại thực phẩm sau:

Bị vết thương hở kiêng ăn thịt bò

Mặc dù thịt bò là nguồn cung cấp đạm và nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe nhưng đây lại là loại thực phẩm cần tránh đối với người đang bị vết thương hở. Nguyên nhân là do việc ăn thịt bò khi bị vết thương hở có thể khiến vết thương sậm màu và dễ để lại vết sẹo thâm khi lành. Đây cũng là lý do tại sao những người bị mụn thường được khuyên nên tránh hoặc hạn chế ăn thịt bò để tránh nguy cơ để lại sẹo thâm sau khi điều trị mụn.

Bị vết thương hở nên kiêng ăn thịt bò

Kiêng ăn thịt gà khi bị vết thương hở

Tương tự như thịt bò, mặc dù sở hữu nhiều giá trị dinh dưỡng nhưng thịt gà cũng là một trong những loại thực phẩm mà bạn nên tránh ăn trong thời gian bị vết thương hở. Ăn thịt gà có thể làm tăng cảm giác đau nhức tại khu vực bị vết thương hở đồng thời làm chậm quá trình làm lành vết thương, tăng nguy cơ hình thành sẹo thâm, sẹo lồi trên da.

Thịt chó

Thịt chó giàu đạm và năng lượng cũng được liệt vào danh sách những thực phẩm cần tránh khi bị vết hương hở. Bởi nó có thể làm tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi, sần và cứng trên da.

Thịt xông khói

Ăn thịt xông khói trong thời gian bị vết thương hở có thể làm hao hụt lượng vitamin và khoáng chất cần thiết để tái tạo các mô mềm bị tổn thương, làm chậm quá trình làm lành vết thương hở đồng thời tăng nguy cơ hình thành sẹo trên da.

Bị vết thương hở nên kiêng ăn thịt xông khói

Hải sản, đồ tanh

Hải sản, đồ tanh có thể là món khoái khẩu của bạn nhưng khi bị vết thương hở, đặc biệt là vết thương còn mới, chưa lành hẳn hay đang lên da non thì tốt nhất bạn nên tránh ăn hải sản, đồ tanh. Bởi chúng không chỉ làm tăng cảm giác ngứa ngáy, khó chịu tại vùng da có vết thương hở mà còn làm tăng nguy cơ hình thành sẹo trên da, đặc biệt là sẹo lồi.

Trứng gà

Nếu thịt bò có thể khiến vết thương hở sau khi lành trở nên sậm màu, hình thành vết sẹo thâm thì trứng gà có thể khiến vùng da bị vết thương hở trắng hơn và không đều màu so với những vùng da khác, tạo thành vết loang lổ trên da. Do đó, khi bị vết thương hở, tốt nhất bạn tránh ăn trứng gà cho đến khi vết thương lành hẳn.

Rau muống

Rau muống có lẽ không còn là thực phẩm quá xạ lạ trong bữa ăn hàng ngày của các gia đình Việt. Tuy nhiên, trong thời bị vết thương hở, tốt nhất bạn nên tránh ăn rau muốn nếu không muốn tăng nguy cơ hình thành sẹo lồi trên da.

Bị vết thương hở nên kiêng ăn rau muống

Gừng

Gừng có thể cản trở quá trình hình thành cục máu đông trong giai đoạn viêm, khiến vết thương hở chậm lành hơn.

Đồ nếp

Đồ nếp có tính nóng, dễ gây ra tình trạng sưng, đau nhức và mưng mủ cho vết thương thương hở, khiến vết thương hở chậm lành và dễ hình thành sẹo hơn. Do đó, tốt nhất bạn nên tránh ăn các món ăn được làm từ nếp như xôi, chè,... trong thời gian bị vết thương hở.

Bánh kẹo, đồ uống có gas

Đường trong bánh kẹo, đồ uống có gas có thể ảnh hưởng đến collagen trên bề mặt của lớp biểu bì. Đặc biệt trong giai đoạn tái tạo vết thương hở, việc hấp thụ đường từ bánh kẹo, đồ uống có gas có thể làm chậm quá trình tái tạo da, khiến vết thương lâu lành và dễ hình thành sẹo lồi trên da.

Bị vết thương hở nên kiêng ăn bánh kẹo, đồ uống có gas

Sữa đã tách kem

Sữa đã tách kem có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin và cơ chế viêm tự nhiên của cơ thể. Tiêu thụ sữa tách kem có thể ảnh hưởng đến giai đoạn viêm, tác động đến việc hình thành cục máu đông và làm chậm quá trình phục hồi vết thương hở.

Bị vết thương hở nên ăn gì?

Một số thực phẩm có thể làm chậm quá trình làm lành vết thương hở, làm tăng nguy cơ hình thành sẹo. Một số thực phẩm khác có thể giúp vết thương hở mau lành và giảm nguy cơ hình thành sẹo. Những thực phẩm mà bạn nên bổ sung vào chế độ ăn uống khi bị vết thương hở, bao gồm:

Bị vết thương hở nên ăn các loại rau lá xanh

Các loại rau lá xanh như cải xoăn, rau bina, rau arugula,... chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp giảm viêm, tăng cường chức năng miễn dịch và cải thiện quá trình chữa lành vết thương, khiến chúng trở thành lựa chọn hoàn hảo chăm sóc và phục hồi vết thương hở, ngăn ngừa nguy cơ hình thành sẹo sau vết thương.

Bị vết thương hở nên ăn các loại rau lá xanh

Nên ăn quả mọng khi bị vết thương hở

Quả mọng giàu chất dinh dưỡng và hợp chất có thể giúp thúc đẩy quá trình chữa lành các vết thương trên cơ thể, đặc biệt là các vết thương hở. Chúng cũng giàu vitamin C, kích thích quá trình sản xuất collagen giúp chữa lành vết thương và ngăn ngừa nguy cơ hình thành sẹo. Bên cạnh đó, quả mọng còn giàu chất chống oxy hóa và có đặc tính chống viêm, kháng vi-rút và hỗ trợ miễn dịch, hỗ trợ đắc lực cho quá trình làm lành vết thương hở.

Chất béo lành mạnh

Không phải tất cả chất béo đều xấu, đều không tốt cho cơ thể. Chất béo lành mạnh có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm trùng và giảm sự xuất hiện của các vết sẹo trên da. Dầu dừa, dầu ô liu, quả hạch, bơ,... là những nguồn cung cấp chất béo lành mạnh mà bạn có thể cân nhắc bổ sung vào thực đơn ăn uống hàng ngày khi bị vết thương hở.

Thực phẩm giàu vitamin C

Vitamin C đóng một vai trò quan trọng trong quá trình sản sinh collagen, tái tạo liên kết mô trong cơ thể; có ảnh hưởng đến sự gia tăng và phát sinh của những tế bào và mao dẫn mới. Tình trạng thiếu hụt vitamin C có thể khiến các vết sẹo đã lành bị rách hoặc vỡ ra. Một số thực phẩm giàu vitamin C mà bạn có thể bổ sung vào thực đơn ăn uống hàng ngày khi bị vết thương hở như cam, cà chua, ớt chuông đỏ,... giúp vết thương mau lành và hạn chế hình thành sẹo.

Bị vết thương hở nên ăn thực phẩm giàu vitamin C

Thực phẩm giàu vitamin K

Vitamin K có thể giúp thúc đẩy quá trình sản xuất thrombin, chất gây đông máu, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái tạo mô và làm lành vết thương trên da. Đây cũng là lý do tại sao, các thực phẩm chứa vitamin K như cà chua, súp lơ, bắp cải, măng tây, dưa chuột,... cũng được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn uống khi bị vết thương hở nhằm giúp vết thương mau lành và không hình thành sẹo.

Thực phẩm giàu kẽm

Kẽm đóng vai trò giúp các enzyme trong cơ thể thực hiện chức năng vốn có của chúng. Bao gồm các loại enzyme liên quan trực tiếp đến quá trình sản sinh collagen, tái tạo vết thương. Bên cạnh đó, kẽm cũng tham gia hỗ trợ cho quá trình phân chia tế bào của cơ thể. Bổ sung thực phẩm giàu kẽm như ngũ cốc, đậu hà lan, súp lơ,... có thể giúp thúc đẩy quá trình làm lành vết thương hở trên da.

Bị vết thương hở nên ăn thực phẩm giàu kẽm

Thực phẩm giàu sắt

Sắt là dưỡng chất cần thiết cho việc chuyển hóa proline và lysine, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp collagen. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, ở những người thiếu sắt, vết thương thường lâu lành hơn so với bình thường. Để hỗ trợ quá trình làm lành vết thương hở trên da, bạn cũng có thể bổ sung các thực phẩm giàu sắt như rau bina, súp lơ, đậu lăng,... vào chế độ ăn uống hàng ngày.

Nghệ

Nhắc đến thực phẩm giúp vết thương mau lành và giảm nguy cơ hình thành sẹo, nghệ chắc chắn là thực phẩm mà bạn không nên bỏ qua. Nghệ với đặc tính khử trùng và kháng khuẩn mạnh mẽ có thể giúp vết thương mau lành hơn, giảm cảm giác khó chịu ở vết thương hở đồng thời giúp ngăn ngừa hình thành sẹo trên da.

Men vi sinh (Probiotics)

Probiotics là những vi khuẩn lành mạnh giúp tăng cường sức khỏe tiêu hóa, duy trì sức khỏe tinh thần và chống lại nguy cơ nhiễm trùng. Khi cơ thể bị thương, đôi khi sự cân bằng giữa vi khuẩn tốt và xấu có thể bị xáo trộn, dẫn đến các biến chứng như buồn nôn và táo bón. Việc sử dụng men vi sinh có thể giúp ngăn chặn vi khuẩn xấu, giúp vết thương mau lành hơn.

Bị vết thương hở nên bổ sung men vi sinh

Bị vết thương hở kiêng ăn bao lâu?

Bên cạnh vấn đề vết thương hở kiêng ăn gì thì bị vết thương kiêng ăn bao lâu cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm hiện nay. 

Thời gian bị vết thương hở kiêng ăn bao lâu có thể thay đổi tùy theo mức độ nghiêm trọng của vết thương hở cũng như cơ địa của từng người. 

Đối với những vết thương nhẹ, thời gian kiêng ăn có thể kéo dài từ 5 - 7 ngày, đây là khoảng thời gian đủ để tái cấu trúc các mô bị tổn thương. Người bệnh có thể quan sát tình trạng vết thương như vết thương đã lên da non, đã liền lại, đã khô,... để cân bằng lại chế độ ăn uống. 

Đối với những vết thương nghiêm trọng như vết mổ, người bệnh nên tuân theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ để hỗ trợ phục hồi và làm lành vết thương hiệu quả nhất.

Cách chăm sóc vết thương hở ngăn ngừa sẹo

Trong quá trình chăm sóc vết thương hở, để vết thương mau lành và ngăn ngừa sẹo, ngoài chế độ ăn uống (kiêng ăn gì và nên ăn gì), bạn cũng cần lưu ý những vấn đề sau:

• Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với vết thương, rửa tay sạch sẽ trước khi chạm vào vết thương.
• Không tự ý sử dụng các vị thuốc dân gian thoa lên vết thương.
• Hạn chế gãi, cạy/bóc vảy vết thương.
• Chỉ nên sử dụng thuốc thoa khi vết thương hở đã bắt đầu lên da non và có dấu hiệu phục hồi.
• Tuân thủ đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, chuyên gia.
• Thăm khám ngay khi vết thương hở xuất hiện những dấu hiệu bất thường.
• Vệ sinh vết thương hở sạch sẽ mỗi ngày bằng dung dịch sát khuẩn, sát trùng.
• Hạn chế để vết thương tiếp xúc với bụi bẩn, nên băng bó cẩn thận mỗi khi ra ngoài. Vào buổi tối, trước khi đi ngủ, bạn cũng có thể tháo băng để vết thương được thông thoáng.

Đến đây chắc hẳn các bạn đã có lời đáp cho câu hỏi bị vết thương hở kiêng ăn gì và nên ăn gì rồi phải không nào? Mong rằng với những chia sẻ đến từ Emdep.vn, các bạn đã có thêm những thông tin hữu ích để chăm sóc vết thương hở, giúp vết thương mau lành và giảm nguy cơ hình thành sẹo gây mất thẩm mỹ trên da.

Minh LT (Tổng hợp)