Cuộc sống với nhiều áp lực, căng thẳng và những biến cố xảy đến khiến tâm hồn thương tổn. Bạn có thể mong ai đó chìa bàn tay ra vực bạn dậy những lúc khó khăn. Thế nhưng chỉ bản thân bạn là hiểu rõ nhất những nỗi đau mà bạn đang chịu đựng. Chẳng ai có thể giúp bạn nếu như chính bạn không muốn tự giúp chính mình. Bản thân tôi cũng từng trải qua những khủng hoảng tâm lý gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống và năng suất công việc. Tôi đã tự mày mò tìm hiểu những cuốn sách, các bài viết về tâm lý học, cũng từng tìm đến chuyên gia hỗ trợ. Sau cùng tôi nhận ra mấu chốt vẫn là bản thân phải có ý thức tự giúp chính mình. Không điều gì quan trọng hơn sự tự chữa lành.

Ý thức được những vấn đề của bản thân và luôn tìm cách giúp chính mình

Bạn sẽ không thể tự chữa lành nếu bạn không biết mình đau ở đâu. Bạn có thể cố tỏ ra rằng mình ổn nhưng bạn chẳng thể lừa dối chính mình. Ý thức được những bất ổn của bản thân là bước đầu tiên trên hành trình tựa chữa lành, để có được cuộc sống bình yên và hạnh phúc. Hãy ngồi lại với bản thân mình, viết xuống những vấn đề bạn đang gặp phải. Bạn không cần phải nghĩ ra giải pháp ngay, chỉ cần viết ra một cách thật rõ ràng, đầy đủ. Điều này giúp bạn có thể tìm ra căn nguyên, gốc rễ của vấn đề.

Khi đã biết vấn đề của mình nằm ở đâu, bạn có thể tìm kiếm những cuốn sách, những bài viết hay những video có liên quan đến vấn đề đó. Đọc, xem, nghe và tham khảo người khác làm thế nào khi gặp vấn đề giống bạn. Chẳng hạn bạn luôn stress, chán nản với công việc, bạn nhận diện được vấn đề của mình và bắt đầu tìm giải pháp cho vấn đề này.

Trò chuyện với bản thân thông qua những trang viết chữa lành

Viết journaling là một liệu pháp đơn giản, dễ thực hiện, được nhiều người áp dụng hiệu quả. Điều quan trọng là bạn phải rèn luyện nó như một thói quen mỗi ngày. Vậy thì bạn có thể viết cái gì?

Đầu tiên là ba điều tốt đẹp nhất trong ngày hoặc ba điều mà bạn cảm thấy biết ơn. Nếu ngày nào có nhiều niềm vui, bạn có thể viết nhiều hơn nhưng cố gắng tìm ra ít nhất ba điều. Không cần phải là những việc to tát, chỉ cần việc đó mang lại niềm vui cho bạn như đêm qua có giấc ngủ ngon, sáng nay dậy sớm, hôm nay làm được việc tốt giúp đỡ ai đó. Điều này giúp bạn rèn luyện tư duy tích cực và luôn tìm thấy những niềm vui nhỏ bé.

Tiếp đến là những điều khiến bạn cảm thấy tiêu cực như bực bội, buồn bã, tức giận, xấu hổ. Việc viết ra giúp bạn “xả” ra khỏi đầu những cảm xúc tiêu cực và thấy nhẹ nhõm hơn.

Sau đó là những bài học bạn có thể rút ra. Chẳng hạn hôm đó bạn có tranh cãi với bạn bè hoặc bị sếp khiển trách, vậy bài học bạn có thể rút ra là gì? Khi nhìn mọi việc dưới góc độ những bài học, bạn có cơ hội hoàn thiện hơn và tránh mắc phải sai lầm tương tự.

Những nội dung trên chỉ là những gạch đầu dòng, đơn giản, ngắn gọn và không tốn thời gian, vì thế bạn có thể duy trì viết mỗi ngày như một thói quen.

Cuối cùng là những trang viết tự do, nơi bạn có thể tùy ý xả ra mớ hỗn độn trong đầu óc. Không cần phải câu nệ chính tả, ngữ pháp, bạn chỉ cần để câu chữ trào ra thôi. Viết xong cũng không nhất thiết phải đọc lại. Cách này giúp bạn trút bỏ những suy tư nặng trĩu trong lòng. Có những lúc vướng phải những hiểu lầm, cãi vã với người khác, tôi thường viết cho họ một tin nhắn hoặc một cái email rất dài, trút hết những suy nghĩ trong lòng, nhưng rồi không gửi. Chỉ cần viết ra cũng thấy nhẹ lòng hơn rất nhiều. Không phải ngày nào tôi cũng có nhiều tâm sự để viết ra, nhưng cũng có những ngày tôi viết đến mấy trang để giãi bày cảm xúc.

Ngoài ra bạn có thể thử viết blog ẩn danh. Viết journaling cũng như viết nhật ký, riêng tư và bí mật. Còn viết blog thì ít nhiều bạn cũng công khai với thế giới bên ngoài, chỉ là không ai biết bạn là ai. Viết journaling là viết cho mình, bạn thích viết gì cũng được, lủng củng, sai chính tả cũng không sao, cốt là để xả ra cảm xúc. Còn viết blog là viết cho người, bạn buộc phải viết rõ ràng, mạch lạc để người đọc có thể hiểu được, vì thế bạn có thể sắp xếp lại những suy nghĩ trong đầu cho gọn gàng, ngăn nắp hơn. Ngoài ra ai cũng có nhu cầu được lắng nghe, thấu hiểu và chia sẻ. Viết blog ẩn danh giúp bạn có cơ hội nhận được sự sẻ chia từ những người xa lạ không biết bạn là ai. Bạn có thể bắt đầu bằng việt lập tài khoản clone hoặc page trên các mạng xã hội và bắt đầu viết.

Viết là một công việc đòi hỏi bạn phải dành thời gian, công sức và buộc phải nhìn thẳng vào nội tâm của mình. Nhưng đây là sự đầu tư xứng đáng vì chính bạn nên là người thấu hiểu và yêu thương bản thân mình nhất. Nếu hôm nào quá mệt và buồn ngủ, mắt mỏi, lưng đau, không có thời gian ngồi viết nhưng vẫn muốn xả ra, tôi chọn cách ghi âm tâm sự của mình trên điện thoại, cách này cũng có hiệu quả tương tự.

Chia sẻ với người khác

Nếu bạn có người thân, tri kỷ hoặc bất cứ ai thấu hiểu và quan tâm bạn thì đó là đó là điều may mắn, bạn có thể giãi bày tâm sự với họ. Khác với việc trò chuyện với chính mình, việc chia sẻ với người khác sẽ giúp bạn có những góc nhìn khác và có thể có những lời khuyên phù hợp. Tuy nhiên không phải lúc nào bạn cũng tìm được người hiểu bạn, quan tâm bạn và dành thời gian cho bạn. Có khi bạn có những nỗi niềm chẳng biết bày tỏ cùng ai. Cũng có khi bạn dốc bầu tâm sự nhưng lại nhận về sự hời hợt, thờ ơ hoặc đưa ra những phản hồi cho có.

Vậy nên, nếu bạn có điều kiện thì có thể tìm đến một nhà tham vấn tâm lý hoặc một life-coach. Họ được trả tiền để dành thời gian lắng nghe bạn và có chuyên môn để giúp đỡ bạn tìm ra cách giải quyết vấn đề. Tuy nhiên nhược điểm của phương pháp này là chi phí cao nên bạn có thể cân nhắc chi tiền nếu thật sự cần thiết.

Tạo những thói quen nhỏ để có một lối sống lành mạnh

Trong phim Thương Lan Quyết, có câu thoại hài hước của nhân vật Hoa Lan Nhỏ: “Ngủ là việc quan trọng hàng đầu của người tu hành. Ăn cũng là việc quan trọng hàng đầu của người tu hành”. Đây chỉ là cái cớ để bao biện cho sự lười biếng, thích ngủ nướng của cô nàng. Nhưng ngẫm ra lời Hoa Lan Nhỏ nói cũng không sai, trong vũ trụ phim tiên hiệp, nhân vật sao khi trải qua một trận quyết chiến, hao tổn tu vi thì nguyên thần sẽ chìm vào giấc ngủ hàng trăm, thậm chí hàng vạn năm. Như trong Thương Lan Quyết, nguyên thần của Đông Phương Thanh Thương đã chìm vào giấc ngủ 500 năm sau khi hy sinh thân mình để tiêu diệt hung thần Thái Tuế. Hay trong Thần tịch duyên, Cửu Thần đã rơi vào trạng thái say ngủ 5 vạn năm sau khi phong ấn Ma Quân.

Trong đời sống thường nhật, phải rơi vào tình trạng thiếu ngủ, mất ngủ triền miên mới biết giá trị của giấc ngủ quan trọng thế nào. Chỉ cần mất ngủ một đêm, đến mấy ngày sau cũng không bù lại được. Ăn và ngủ nên được coi là những việc quan trọng hàng đầu để có một lối sống lành mạnh. Ngủ là cách để cơ thể nghỉ ngơi, chữa lành hiệu quả nhất. Nếu ăn không ngon, ngủ không yên thì sẽ không thể nào sống hạnh phúc được.

Ai cũng ý thức được tầm quan trọng của một chế độ ăn uống hợp lý và chế độ thể thao, vận động cơ thể. Nhưng đơn giản nhất là việc ngủ đúng giờ, uống đủ nước cũng không làm được. Chúng ta thường đánh giá cao vai trò của động lực, trong khi việc xây dựng thói quen lại quan trọng hơn. Chẳng hạn để bản thân uống đủ nước, tôi thường để sẵn bình nước trên bàn làm việc, pha các loại trà thảo mộc để nước dễ uống hơn. Hay sau khi bán đi chiếc xe máy, tôi thường đi bộ ra ga bắt tàu điện đi làm, mỗi ngày cuốc bộ hơn 3,5km, kết hợp vừa đi làm, vừa vận động thể chất. Trước đây tôi cũng rất lười làm việc nhà, sau giờ làm lại ngồi lỳ trước máy tính cả buổi tối. Tuy nhiên từ khi sống tối giản, tôi đã cảm thấy hứng thú làm việc nhà hơn vì thấy đây là cách thư giãn, xả stress rất tốt.

Có một người bạn bốn chân

Việc có một người bạn bốn chân giúp bạn biết yêu thương, chăm sóc hơn, sống có trách nhiệm hơn. Bạn sẽ không còn ngồi lì ở văn phòng khi đã hết giờ vì bạn biết ở nhà có người bạn nhỏ vẫn đang chờ bạn về. Tôi bầu bạn với một bé mèo đã 7 năm nay, mỗi lần ôm em, áp tai vào bộ lông mềm mượt nghe những tiếng grừ grừ, thấy nhẹ nhõm và được thả lỏng rất nhiều. Chăm em từ nhỏ đến giờ, thấy mình không khác gì bảo mẫu. Thú cưng không chỉ đơn thuần là vật nuôi mà còn là một người bạn, người thân trong gia đình.

Trong y học, liệu pháp thú cưng (Pet therapy) có thể giúp giảm đau, căng thẳng, lo âu, trầm cảm, tăng cường hệ miễn dịch, khiến bạn bớt cô đơn và sống hạnh phúc hơn. Bạn có thể chọn nuôi bất kỳ loài động vật nào bạn yêu thích, miễn là chúng phải được thuần hóa và không gây nguy hiểm cho con người, song phổ biến nhất là chó và mèo.

Kết

Cũng như nhiều người trẻ khác trên hành trình trưởng thành của mình, tôi cũng từng có những giai đoạn căng thẳng, lo âu với rất nhiều áp lực. Giờ đây khi nhìn lại những ngày tháng khó khăn ấy, thấy mình có được sự bình yên ngày hôm nay là nhờ kết hợp nhiều phương pháp lại với nhau, tạo ra sự cộng hưởng. Song điều quan trọng nhất vẫn là phải biết yêu thương chính mình, ý thức được vấn đề của mình và luôn cố gắng không ngừng để tự giúp bản thân.