Chắc hẳn bạn đã từ nghe về những cụm từ Psychopath, rối loạn nhân cách chống đối xã hội, thái nhân cách từ phim ảnh. Nhưng bạn có hiểu Psychopath là gì không? Người mắc chứng rối loạn tâm lý này khác gì so với người bình thường? Có những dấu hiệu nhận biết về người bị Psychopath nào? 

Psychopath là gì?

Psychopath được xem là một loại rối loạn sức khỏe tâm thần khó phát hiện, còn được gọi là rối loạn nhân cách chống đối xã hội (Antisocial Personality Disorder). Đây là một trạng thái tâm lý bất thường bao gồm sự thiếu cảm xúc và trách nhiệm xã hội, cùng với tính cách gian xảo, bạo lực, chống đối, biến thái.

Psychopath thường không bộc lộ vẻ bề ngoài khác thường hay khó chịu mà họ thường có thái độ thờ ơ, không cảm xúc. Thực tế, nhiều người mắc chứng này có thể rất hấp dẫn và quyến rũ. Tuy nhiên, bên trong họ thiếu sự thấu cảm, có tính cách tự cao tự đại và có những hành vi chống đối xã hội.

Mặc dù không phải tất cả người mắc chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội đều vi phạm pháp luật hoặc trở thành tội phạm, nhưng có một nhóm tội phạm sát nhân đều là người mắc chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội. Trên thực tế, nhóm người này có xu hướng bất tín và thường xuyên vi phạm quy tắc xã hội. Tuy nhiên, không phải tất cả các người mắc chứng này đều trở thành tội phạm.

Nguyên nhân gây ra hội chứng Psychopath

Nguyên nhân gây ra chứng Psychopath vẫn là một ẩn số chưa được giải mã hoàn toàn bởi tính phức tạp của tâm lý con người. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy rằng yếu tố di truyền và tác động đến não bộ có thể góp phần gây ra chứng rối loạn nhân cách này. Ngoài ra, các yếu tố ngoại cảnh như thiếu sự quan tâm từ gia đình hoặc bị bạo hành trong tuổi thơ cũng có thể làm nảy sinh chứng Psychopath. 

9 dấu hiệu của những người bị Psychopath

Dấu hiệu 1: Không cảm xúc hay vô cảm

Theo các cuộc nghiên cứu của nhà tâm lý Scott Bonn và các nhà nghiên cứu khác, người mắc chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội thường không biểu hiện được cảm xúc của mình và thiếu sự thấu cảm. Họ có thể hoàn toàn thiếu cảm xúc, tình thương và sự đồng cảm. Hơn nữa, họ thường không biết sợ hãi và không có cảm giác sợ hãi với bất kỳ vấn đề nào. Tuy nhiên, họ có thể có cảm xúc hưng phấn và vui sướng cao hơn rất nhiều so với những người bình thường. Tuy nhiên, không phải tất cả người mắc chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội đều vi phạm pháp luật hoặc trở thành tội phạm, nhưng một số lớn tội phạm sát nhân đều là người mắc chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội.

Dấu hiệu 2: Ngủ rất ít, thậm chí không ngủ 

Người bị Psychopath thường có dấu hiệu ngủ ít, thậm chí có thể không ngủ trong suốt nhiều ngày liên tiếp. Họ thường rất kích động và khó có thể giữ bình tĩnh để có giấc ngủ ngon. Tuy nhiên, việc ngủ ít không ảnh hưởng đến cảm xúc của họ như người bình thường.

Dấu hiệu 3: Khiến cho người khác có cảm giác tội lỗi

Một đặc điểm nữa của những người mắc chứng bệnh Psychopath là họ luôn muốn làm cho người khác cảm thấy có lỗi. Tuy nhiên, họ thường không bao giờ chấp nhận lỗi sai của bản thân, mà thay vào đó là sẵn sàng đổ lỗi cho người khác, ngay cả khi lỗi là rõ ràng của chính họ. 

Họ thường thích cướp lời người khác và tìm cách đặt ra giải thích sao cho hành vi của họ được xem là đúng và đổ lỗi cho người khác, gây ra sự tự ái và sự căm phẫn cho đối phương. Thậm chí, họ còn có thể kích động người khác để đối phương trở nên tức giận và uất ức.

Dấu hiệu 4: Thích thể hiện mình là người có sức hút 

Một trong những đặc điểm nhận dạng của người mắc chứng rối loạn nhân cách Psychopath là họ thường rất nổi bật và thích sự chú ý của người khác. Họ có niềm tin vững chắc vào khả năng của mình để đạt được thành công và luôn cố gắng tỏ ra thân thiện và đáng tin cậy. Điều đặc biệt là người Psychopath có khả năng biến những người quan tâm đến họ nghĩ rằng họ là những người hiền lành, vô hại, trong khi thực tế thì không phải vậy.

Dấu hiệu 5: Có xu hướng chiều chuộng bản thân

Các đặc điểm chung của những người mắc chứng rối loạn nhân cách Psychopath là họ có mức độ yêu bản thân cao đến mức thái quá. Họ thích sự nổi bật và khen ngợi, luôn mong muốn thu hút sự quan tâm và sợ bị bỏ rơi. Ngoài ra, họ thiếu khả năng đồng cảm và không bao giờ cảm thấy có tội lỗi khi thực hiện hành vi sai trái.

Dấu hiệu 6: Luôn nói dối 

Người mắc hội chứng Psychopath thường có xu hướng nói dối thường xuyên. Họ dùng nói dối để tránh cảm thấy áy náy hoặc xấu hổ với những hành vi xấu mà mình gây ra, và thường cố gắng che giấu lỗi lầm của mình trong các tình huống bất lợi. Họ cũng thường phủ nhận trách nhiệm của bản thân trong một số vấn đề cuộc sống, không chịu chấp nhận những hậu quả của hành động của mình.

Dấu hiệu 7: Lòng tự trọng cực kỳ thấp 

Người mắc chứng Psychopath thường có lòng tự trọng thấp và thiếu đi sự yêu thương bản thân. Họ thường dựa vào sự khen ngợi từ người khác để đánh giá bản thân và khả năng của mình. Do đó, họ thường cảm thấy bất an và tự ti. Ngoài ra, khả năng độc lập và tự quyết của họ cũng rất thấp, và thường theo đuổi hành vi của người khác.

Dấu hiệu 8: Không thích tuân theo quy tắc

Người mắc hội chứng Psychopath có xu hướng bạo lực, nóng nảy và sẵn sàng phá vỡ quy tắc. Họ cho rằng bản thân là hàng đầu, không tuân thủ quy tắc và thường xuyên kích động để thu hút sự đồng thuận của người khác. Do đó, họ thường có xu hướng phản đối xã hội và không hợp tác với các quy tắc và chuẩn mực xã hội thông thường.

Dấu hiệu 9: Rối loạn trí nhớ 

Một trong những dấu hiệu rõ ràng của hội chứng rối loạn nhân cách là sự chuyển đổi đột ngột giữa các nhân cách khác nhau, gây ra sự rối loạn trí nhớ và khả năng nhận thức. Người mắc chứng này thường hay quên và không thể nhớ những thông tin quan trọng trong một số tình huống. Do đó, nếu bạn chưa biết về hội chứng Psychopath là gì thì nên chú ý đến dấu hiệu này.

Phân biệt Psychopath và Sociopath

Psychopath vs Sociopath là gì? Sociopath và Psychopath là hai khái niệm thường được sử dụng để chỉ những người có những rối loạn nhân cách. Tuy nhiên, chúng khác nhau về cách xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của rối loạn.

Điểm giống nhau giữa Sociopath và Psychopath:

• Cả hai đều thuộc dạng rối loạn nhân cách chống đối xã hội (ASPD).
• Những người mắc chứng  Psychopath và Sociopath không cảm nhận được cảm giác hối lỗi hay buồn đau, do đó họ thường không hiểu được, thậm chí coi nhẹ cảm xúc của người khác.
• Hai nhóm này có khuynh hướng bạo lực, do đó hay vi phạm pháp luật và cũng không hối cải về hành vi của mình.

Điểm khác nhau giữa Sociopath và Psychopath:

• Sociopath thường hay lo lắng và dễ bị kích động hơn. Họ ít được xã hội chấp nhận và thường xuyên thay đổi nơi ở và chỗ làm việc. Tuy nhiên, họ vẫn có khả năng thiết lập quan hệ với người khác, mặc dù điều này rất khó xảy ra. Các vụ án do Sociopath gây ra thường là tự phát và ngẫu nhiên.
• Psychopath được đánh giá là giỏi ngụy trang và che giấu hơn. Họ dễ dàng chiếm được sự tin tưởng nhờ việc bắt chước hành vi của người bình thường, nhưng lại rất khó thiết lập quan hệ với bất cứ ai. Các vụ án gây ra bởi Psychopath thường được lên kế hoạch tỉ mỉ và vô cùng kỹ tính.

Cách điều trị bệnh rối loạn nhân cách chống đối xã hội Psychopath 

Các phương pháp trị liệu cho rối loạn nhân cách chống đối xã hội như Psychopath hiện vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Tùy thuộc vào tình huống và hành vi của người bệnh, các chuyên gia tâm lý sẽ lên kế hoạch trị liệu phù hợp. Một trong số các phương pháp giải quyết vấn đề là liệu pháp hành vi nhận thức, giúp người bệnh thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng các suy nghĩ và hành vi tích cực hơn. Ngoài ra, trị liệu tâm động năng hoặc phân tâm cũng được áp dụng để tăng cường nhận thức về ý thức của những người mắc hội chứng Psychopath.

 

Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về Psychopath

Psychopath có phải bệnh thần kinh không? 

Psychopath không phải là bệnh tâm thần. Người mắc chứng Psychopathic có đặc điểm tính cách nguy hiểm và khó kiểm soát hành vi, nhưng chỉ chiếm một tỉ lệ nhỏ trong số người mắc chứng thái nhân cách. Việc thiếu cảm xúc sợ hãi, lo lắng có thể giúp họ giữ bình tĩnh trong những tình huống nguy hiểm và vẫn có thể trở thành người có ích cho xã hội nếu đủ lý trí.

Người bị chứng Psychopath có cảm xúc hay không?

Người mắc chứng Psychopath thường có rất ít cảm xúc, thậm chí là vô cảm. Họ thiếu sự đồng cảm với người khác và không cảm thấy hối lỗi hay buồn đau khi gây ra tổn thương cho người khác. Họ có thể giả tạo cảm xúc để chiếm đoạt sự tin tưởng của người khác nhưng không thực sự cảm nhận được những cảm xúc đó. 

Một số nghiên cứu còn cho thấy rằng, người bị chứng Psychopath có thể có xu hướng thiếu hoàn toàn khả năng cảm nhận sự sợ hãi, lo lắng và căng thẳng. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là họ hoàn toàn không có cảm xúc. Họ vẫn có thể trải nghiệm những cảm xúc như vui sướng, hạnh phúc và thú vui cá nhân.

Trên đây là toàn bộ những thông tin về Psychopath là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết của người mắc hội chứng Psychopath - rối loạn nhân cách. Mặc dù chưa có bất kỳ liệu pháp nào có thể liệu dứt điểm hội chứng này nhưng chúng ta vẫn có thể cải thiện những mặt thiếu tích cực của chứng bệnh này. Hy vọng rằng những chia sẻ trong bài viết trên đây hữu ích dành cho bạn! 

Linh Nguyễn (Tổng hợp)