Vị nhạc sĩ tự nhận là “nghiệp dư”

Sinh thời, Hàn Ngọc Bích chỉ nhận mình là một người sáng tác nghiệp dư, đến với âm nhạc nhờ “vinh hạnh trời cho” chứ không phải dân chuyên nghiệp trong nghề. Thế nhưng, không ai có thể phủ nhận tài năng âm nhạc thiên bẩm của Hàn Ngọc Bích, ông viết như chơi mà ca khúc nào cũng để lại dấu ấn trong lòng công chúng. Ngót nửa thế kỷ sáng tác, ông đã để lại cho đời hàng trăm ca khúc, trong đó nhiều ca khúc mang dấu ấn lịch sử và trở thành niềm vinh dự của một thời bom rơi đạn lạc. Và dẫu không được đào tạo bài bản về âm nhạc nhưng “sức viết” của Hàn Ngọc Bích khiến nhiều người cảm thấy nể phục, ngay cả những người trong giới nhạc sĩ.

Hàn Ngọc Bích xuất thân là một nhà giáo, từng tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội và có nhiều năm làm công tác giáo dục tại Bộ Giáo dục và Đào tạo. Khi đã được nhiều người biết đến với vai trò nhạc sĩ, ông vẫn không bỏ nghề giáo. Với Hàn Ngọc Bích, nghề dạy học mới thực sự là nghề của mình. Ông từng viết sách dạy nhạc cho giáo viên tiểu học và có một thời gian dài đứng trên bục giảng. Báo giới vẫn nhận xét rằng Hàn Ngọc Bích là một trong những nhạc sĩ ít chất nghệ sĩ nhất Việt Nam. Trang phục lúc nào cũng chỉnh tề, nói năng nhã nhặn, đúng mực, phong thái đầy vẻ mực thước, Hàn Ngọc Bích đích thực là một nhà giáo. 

Chính vì vừa là một nhạc sĩ, vừa là một nhà giáo nên các sáng tác của Hàn Ngọc Bích mang đậm tính nhân văn và có giá trị giáo dục cao. Dù viết về chủ đề gì cho đối tượng nào, âm nhạc của ông cũng ẩn chứa một thông điệp lành mạnh, thể hiện tính cộng đồng, tính chung. Hầu như tất cả các ca khúc của ông đều được hát đi hát lại nhiều lần và chiến thắng được sự khắc nghiệt của thời gian. Một vài sáng tác thậm chí còn được đón nhận một cách nồng nhiệt ngay cả khi nó được phối mới bằng âm nhạc điện tử. Theo chia sẻ của nhiếp ảnh gia Na Sơn, một người bạn thân thiết của nhạc sĩ Trí Minh thì một sáng tác của Hàn Ngọc Bích là bài “Đưa cơm cho mẹ đi cầy” đã từng được Trí Minh mang ra chơi trong chương trình deezay quốc tế với một bản mix mới và được khá nhiều các bạn trẻ cả trong nước và quốc tế đón nhận. Điều đó chứng tỏ khi âm nhạc có hàm lượng tính nhân văn cao thì ngay cả khi áp dụng âm nhạc hiện đại thì bài hát vẫn được đón nhận.

Gia tài âm nhạc đồ sộ về thiếu nhi

Hàn Ngọc Bích vẫn được xem là “vị nhạc sĩ của thiếu nhi”. Đại đa số các ca khúc mà ông sáng tác là dành cho thiếu nhi và cả cuộc đời mình, ông cũng chỉ “lao tâm khổ tứ” để phục vụ các em nhỏ. Từ những sáng tác đầu tiên như “Cây bàng trước ngõ”, “Sáo sậu là cậu sáo đen”, “Rửa mặt cho mèo” đến những bài hát sau này như “Tháng ba học trò”, “Xinh xinh hạt nắng”… Hàn Ngọc Bích sớm bén duyên với chủ đề thiếu nhi và đây cũng là chủ đề giúp ông khẳng định tên tuổi. Ông được xếp vào hàng những nhạc sĩ có nhiều sáng tác về thiếu nhi với 4 bài hát nằm trong danh sách 20 bài hát hay nhất dành cho thiếu nhi Việt Nam.

Nhiều sáng tác của Hàn Ngọc Bích đã trở nên quen thuộc trong môi trường giáo dục trẻ mầm non và cả trong không gian của gia đình Việt. Nội dung chủ yếu trong âm nhạc của ông là sự trong sáng, thơ ngây, hồn nhiên, nhí nhảnh của các em nhỏ, thể hiện khiếu quan sát của thiếu nhi với các con vật, cây cối, vật dụng xung quanh. Qua âm nhạc, ông dạy cho các em nhỏ tình yêu đối với thiên nhiên, sinh vật và nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ bằng những điều giản dị, gần gũi nhất. Lối viết nhạc của Hàn Ngọc Bích cực đơn giản với lời ca giản dị nhiều khi chỉ là một câu ca dao hoặc một câu chuyện chứng tỏ ông là người nhạc sĩ hiểu và hết mực yêu thiếu nhi.

Nhiều nhạc sĩ thành danh có các bài hát nổi tiếng, “làm mưa làm gió” trên các bảng xếp hạng âm nhạc nhưng lại gặp khó khăn và gần như không viết nổi một bài hát dành cho trẻ nhỏ. Nhưng Hàn Ngọc Bích thì khác, ông viết về thiếu nhi như thể một người bạn cùng lứa tuổi, biết thiếu nhi thích gì, hay làm gì, tức nắm vững tâm lý trẻ thơ.  Âm nhạc thiếu nhi cũng chính là cái duyên giúp ông đạt được nhiều giải thưởng danh giá mà nhiều người cũng phải ngưỡng mộ như giải của Hộ Nhạc sĩ Việt Nam, Hội  Âm nhạc Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam... Dẫu là vị nhạc sĩ của những giải thưởng nhưng niềm tự hào, vinh dự lớn nhất của cuộc đời ông, như chính ông từng chia sẻ, là viết được nhiều ca khúc mà trẻ con có thể hát. Và Hàn Ngọc Bích đã ra đi nhưng trong trái tim những người yêu nhạc, đặc biệt là các em nhỏ thì ông vẫn còn sống mãi.

Lê Đức 
(Theo Congluan.vn)