VietNamnet đưa tin, trong báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Thường trực Chính phủ và thành viên Chính phủ tại cuộc họp thường trực về Dự án Luật BHXH sửa đổi mới đây, Bộ LĐ-TB&XH đã xây dựng 2 phương án để trình Chính phủ về việc rút BHXH một lần.

Phương án thứ nhất, quy định việc rút BHXH một lần sẽ giải quyết với hai nhóm lao động khác nhau.

Nhóm 1: Đối với người lao động đã tham gia BHXH trước khi Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực (trước 1/1/2025) sau 12 tháng nghỉ việc mà không tiếp tục tham gia thì được rút một lần.

Nhóm 2: Đối với người lao động bắt đầu tham gia sau ngày Luật sửa đổi có hiệu lực không được rút BHXH một lần (trừ người đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng để hưởng lương hưu; ra nước ngoài định cư hoặc mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng).

 

Bộ LĐ-TB&XH đánh giá phương án này mang tính bền vững cho an sinh, không ảnh hưởng tới người đang tham gia BHXH nên sẽ ít gặp phản ứng. Những năm đầu có thể không giảm được lượng người rút BHXH một lần, nhưng từ năm 2030 trở đi có thể giảm một nửa.

Phương án thứ hai, sau 12 tháng không tiếp tục đóng BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian tham gia BHXH chưa đủ 20 năm mà người lao động có yêu cầu thì được rút một lần nhưng không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất. Thời gian còn lại được bảo lưu để tiếp tục tham gia hệ thống an sinh và hưởng chế độ.

Theo Bộ LĐ-TB&XH, phương án này hài hòa quyền lợi người tham gia với chính sách an sinh lâu dài, tránh gây phản ứng không tốt. Số người hưởng có thể không giảm nhiều nhưng vẫn giữ chân được lao động ở lại lưới an sinh. Nếu sau này họ tiếp tục đóng BHXH thì được cộng nối thời gian đóng để hưởng quyền lợi. Song Bộ LĐ-TB&XH lo ngại phương án này sẽ dẫn tới tình trạng ồ ạt rút BHXH một lần để “chạy luật” trước khi luật có hiệu lực thi hành.

Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, giai đoạn 2016 - 2022 cả nước có 4,85 triệu người đã rút bảo hiểm xã hội một lần.

Trong số này, 1,3 triệu người quay lại hệ thống, tiếp tục đi làm và đóng; gần 3,55 triệu người chưa quay trở lại; 907.000 lao động từng rút hai lượt; hơn 61.000 người rút ba lượt.

6 tháng đầu năm 2023 ghi nhận trên 665.000 người rút, bình quân hơn 110.000 người/tháng.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đưa ra nhiều giải pháp nhằm giảm số lao động rút BHXH một lần, trong đó rút ngắn thời gian đóng từ 20 xuống 15 năm. Bởi theo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, thời gian đóng dài là lý do khiến nhiều lao động không đủ kiên nhẫn, muốn rời hệ thống. Cơ quan soạn thảo tính toán sửa đổi điều kiện này sẽ giảm 10.000-40.000 người hưởng một lần mỗi năm.

Điều kiện rút cũng được sửa đổi theo hướng giữ nguyên như hiện hành, hoặc giải quyết 50% tổng thời gian đóng và phần còn lại bảo lưu trong hệ thống để sau này lao động hưởng chế độ.

Thu Trang (tổng hợp)