1. Cá tà ma - đặc sản Lý Sơn

Ở đảo Lý Sơn có một loài cá đặc sản nghe tên ai cũng thấy sợ hãi, đó là cá tà ma. Loài cá đặc sản này có tự nhiên ở biển Lý Sơn chứ không ai nuôi trồng, da có vảy màu nâu đen, thân dẹt, hình giống như con cá rô phi nước ngọt nhưng kích thước to hơn.

Theo người dân địa phương, loài cá này có ngoại hình không hề đáng sợ, không hề xấu xí nhưng có tên là tà ma. Nhiều người khi thưởng thức món ăn này đều thắc mắc về cái tên của nó. Thực chất, nó có tên tà ma bởi những con cá tà ma sống ở các gành rạn, bơi nhanh, rất tinh khôn, việc phát hiện và đánh bắt không hề dễ dàng, thấy có tiếng động là chúng ẩn nấp rất kỹ, nên người dân gọi như vậy chứ cũng không thể giải thích cặn kẽ.

Nghe tên đáng sợ nhưng thực chất cá tà ma là đặc sản nổi tiếng ngon ngọt ở vùng biển Lý Sơn

Chúng sống ở các gành đá, rất lanh lợi nên khó đánh bắt. Người dân biển thường chế biến cá tà mà thành món nướng, hay nấu canh hẹ, canh chua, cháo, lẩu... Các món từ loài cá này rất "ăn" khách bởi thịt rất trắng, tươi, không tanh, vị dai và ngọt.

Trong số đó, dễ ăn hơn cả là cá nấu canh chua dùng kèm với cơm nóng và một chén nước mắm cốt. Cá được nấu cùng me, dứa, ớt và các loại gia vị tạo nên một bát canh chua tỏa mùi thơm dịu.

Hiện nay, ở đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), cá tà ma được xem là 1 trong những loài hải sản ngon, đặc sản quê hương dùng để đãi khách quý. Cá tà ma xưa có giá rẻ, nay được nhiều người tìm mua nên được bán với giá khoảng 200.000 đồng/kg.

2. Cá xác - đặc sản Cần Thơ

Cá xác còn có tên gọi khác là cá xác sọc, cá sóc sọc, có nhiều ở đồng bằng Sông Cửu Long. Đây là cá da trơn nước ngọt, vào mùa từ khoảng tháng 4 đến tháng 6 âm lịch hàng năm. Loài cá này sống ở tầng đáy, thức ăn ưa thích của chúng là các sinh vật ươn (hôi). 

Về đặc điểm nhận dạng, cá xác có đầu hình nón dẹp, 2 bên bụng cá có 2 sọc đen. Thịt cá mềm, béo, thơm ngon, đặc biệt là phần lườn đầy những mỡ, có vị béo rất riêng. 

Đây là loài cá ăn tạp, háu ăn nhưng ăn câu từ từ, nó rỉa mồi từng miếng một cách nhẹ nhàng chứ không ghì mồi thô bạo như cá lăng, cá vồ. Kéo cá lên phải bắt nhanh tay không thì cá xác sẽ nhảy tung tóe, dễ đâm phải tay gây đau nhức.

Nếu trước đây đến mùa cá xác bơi theo từng đàn, rất dễ khai thác thì giờ đây nguồn cá trong tự nhiên ít hơn. Bù vào, nghề nuôi cá xác thương phẩm đang phát triển mạnh ở một số nơi, như: An Giang, Vĩnh Long… Có thời điểm, giá sỉ cá xác thương phẩm cỡ lớn (khoảng 15con/kg) không dưới 90.000 đồng/kg, cao gấp 3 - 4 lần so với giá cá tra.

Trên thị trường, một số địa điểm rao bán cá xác đã được làm sạch sẽ, đóng gói cẩn thận với giá 120.000 đồng nửa cân, tức là mỗi cân có giá 240.000 đồng.

Ngọc Anh (Tổng hợp)