Chiều nắng vừa mới tắt, sương xuống rồi lạnh ngay được. Cái mùa lạnh thật biết chiều lòng người, những lớp áo khoác tầng tầng, lớp lớp dễ làm cho ta cảm thấy mình bé lại một tí, rồi gầy đi chút xíu. Có lẽ vậy mà mùa lạnh thường nhanh đói hơn mùa nóng. Bởi vậy theo thói cứ bắt đầu chớm lạnh thôi là nhất định chiều về phải tạt vào hàng cháo trai ven đường. Ai bảo cháo chỉ dành cho lũ nhóc, ai bảo cháo chỉ được ăn vào buổi sáng, nhầm to nhá, cháo trai là dành cho những chiều lành lạnh lấp đầy cái bụng và làm ấm cả tay.

Tôi vẫn hay mơ màng nhớ đến lần đầu tiên ăn cháo trai. Hình như chẳng tự nguyện cho lắm, chỉ biết rằng mẹ bảo ăn vào cho nó mau lớn, ấy vậy mà thời gian qua, ăn bao nhiêu bát cháo trai mà chẳng thấy cao lên được là bao, đến giờ chẳng tin vào chuyện mau lớn nữa, chỉ biết ăn cháo trai mỗi chiều thu lạnh hay những ngày đông vắng là cảm thấy cảm giác quen thuộc.

Muốn ăn cháo trai thì chẳng khó tìm, chỉ cần đi vài đoạn nhìn quanh những góc phố nhỏ vào buổi chiều là thấy những hàng vừa bán cháo trai, vừa bán ốc luộc, ngao xào, thập cẩm đủ cả. Chắc mẩm là dễ làm nên người ta mới làm kèm được nhiều đồ như thế. Cho đến một hôm đi theo cô bán hàng quen thuộc để học mót vài kinh nghiệm thì mới biết là không dễ như tưởng tượng. Đầu tiên là việc phải chọn mua được loại trai ngon, ít con chết sau đó về phải ngâm nước gạo ít nhất 6 tiếng để trai nhả ra hết cát bẩn, làm không kĩ bước này ăn cực dễ dính sạn, mà cháo nhuyễn có chút sạn người ăn sẽ phát hiện ra ngay. Trong khi đó thì nấu cháo, đừng nghĩ cháo mình vẫn hay ăn là bát cháo trắng cho thêm tẹo trai xào vào mà ngon, ngọt được như vậy. Để cháo được ngon phải dùng xương sườn và xương ống, ngon hơn nữa thì dùng cả chim bồ câu ninh trước lấy nước ngọt. Nấu cháo ngon cũng cần có kinh nghiệm. Cho nước vừa đủ để cháo không bị loãng quá, mà cũng không bị khê (cháy). Vẫn còn nhớ ngày xưa mẹ hay dặn một bát gạo ba bát nước. Sau khi ninh cháo chín với xương xong, thì bỏ xương ra gỡ lấy phần thịt, rồi cho tất cả vào máy xay sinh tố xay nhuyễn. Có nhiều người thích ăn cháo hạt, nhưng tôi thích ăn cháo xay dạng bột trẻ con, ăn vậy làm nhớ những lúc cứ chờ được mẹ cho ăn nốt bột hộ nhóc em.

Trai sau khi ngâm ra hết đất cát thì mang đi luộc chính, mẹo nhỏ là cho thêm thìa muối tinh. Sau khi trai há hết miệng, lấy phần thịt trai ra, sau đó lấy kéo hoặc bóp muối để loại bỏ phần chất thải bẩn đen đen ở mỗi con trai. Rồi phi hành khô thật thơm, cho trai vào xào vài phút là được, thêm chút mắm, chút muối cho thơm. Không xào lâu quá sẽ mất chất dinh dưỡng của thịt trai. Cháo sau khi xay nhuyễn lại tiếp tục cho vào nồi đun, nêm muối vừa đủ, cháo ngon không bị quá loãng có độ mịn và sánh. Múc cháo vào bát tô, trước khi cho cháo vào thì thêm chút hành hoa, rau dăm thái nhỏ phía đáy bát, thêm một, hai thìa trai được xào chín, thêm một nhúm ruốc tôm hoặc ruốc heo (chà bông) lên trên, rồi cắt thêm cái quẩy là đủ bộ cho món cháo này rồi. Quẩy ăn cháo phải là loại quẩy giòn, vàng sậm ăn mới ngon, còn nếu dùng quẩy mềm cho vào cháo nhanh bị mềm oặt chẳng có hấp dẫn. Không biết mọi người thế nào chứ còn riêng mình ăn cháo là nhất định phải có quẩy mới nhanh hết được.

Một bát cháo trai cho buổi chiều ở góc nhỏ thân thương, cháo mịn, sánh có mùi thơm của lúa mới, trộn đều bát cháo, ăn một thìa nhỏ có cả quẩy, cả trai xào, cả ruốc thì còn gì sướng hơn. Có vị ngọt của nước xương ninh, có thịt trai xào béo ngậy, mùi hành khô, mùi rau răm thơm nồng quyện vào nhau. Ăn cháo là cứ phải có chút để ý hớt quanh thôi để cháo không bị vữa, ăn nhanh hay chậm đến cuối cháo vẫn còn sánh mịn. Người ta vẫn hay có câu cháo nóng húp quanh. Bát cháo vơi dần, cái bụng ấm, đôi tay ấm, thế là chiều se lạnh cũng ấm sực trong hương thơm của cháo. 

Bài: Summer Ice 

Ảnh: Em đẹp

(Theo Congluan)