98% nước ối là nước và 2% còn lại là một lượng nhỏ muối vô cơ, chất hữu cơ, kích thích tố, tế bào thai nhi bị tróc ra, huyết tương phôi, v.v ... Thành phần và lượng nước ối thay đổi tùy theo từng người và sẽ thay đổi theo tuần tuổi thai. Bởi vì thai nhi điều chỉnh nước ối bằng cách nuốt nước ối và bài tiết nước tiểu, hầu hết lượng nước ối sẽ tăng lên khi số tuổi thai tăng lên.

Trong thời kỳ đầu mang thai, nước ối chủ yếu xuất phát từ huyết thanh của người mẹ qua màng lọc vào khoang ối. Vào giữa thai kỳ, nước tiểu của thai nhi đã trở thành nguồn nước ối chính, do đó áp lực thẩm thấu của nước ối giảm dần. Trong ba tháng thứ ba của thai kỳ, phổi của thai nhi cũng tham gia vào quá trình hình thành nước ối. Nước ối liên tục được trao đổi trong khoang ối để đảm bảo lượng tương đối ổn định. Điều thú vị là thai nhi cũng duy trì sự cân bằng của nước ối bằng cách nuốt lượng nước ối dư thừa.

Chức năng chính của nước ối là bảo vệ thai nhi và hoạt động như một lớp màng đệm nâng đỡ thai nhi. Ngoài ra, nước ối có thể duy trì nhiệt độ cơ thể, để thai nhi có thể ổn định và phát triển tốt trong tử cung. Nước ối cũng có thể hỗ trợ mở rộng cổ tử cung và bôi trơn ống sinh sản để làm cho quá trình chuyển dạ dễ dàng hơn.

Tại thời điểm kiểm tra trước sinh, bác sĩ sẽ đánh giá sự phát triển và trưởng thành của em bé trong bụng mẹ bằng cách siêu âm hoặc kiểm tra thành phần của nước ối.

Chỉ số nước ối (AFI): Tử cung được chia thành bốn góc phần tư. Tổng số nước ối bốn góc chính là chỉ số nước ối. Lượng nước ối trung bình sẽ dựa vào số tuần thai.  

Quá nhiều hoặc quá ít nước ối là một vấn đề mẹ bầu cần lưu tâm.

Quá nhiều nước ối (đa ối)

Lượng nước ối khi mang thai là hơn 2000ml, được gọi là đa ối. Tỷ lệ đa ối rơi vào khoảng 0,5% đến 1%. Lượng nước ối tăng mạnh trong vài ngày, được gọi là đa ối cấp tính, lượng nước ối tăng chậm trong một thời gian dài, được gọi là đa ối mãn tính. Các nguyên nhân phổ biến gây đa ối là dị tật thai nhi, sinh đôi và tiểu đường. Các dị tật thai nhi phổ biến nhất liên quan đến đa ối bao gồm dị tật hệ thống thần kinh trung ương và bất thường đường tiêu hóa (như viêm thực quản và viêm tá tràng).

Khi có quá nhiều nước ối, điều quan trọng nhất là tìm ra nguyên nhân. Các biến chứng nghiêm trọng của đa ối bao gồm vỡ ối sớm, sinh non, nhau thai bong non và xuất huyết sau sinh. Lương nước ối tăng mạnh trong thời gian ngắn có thể gây khó chịu và khó thở. Mẹ bầu nên đến gặp bác sỹ để được điều trị kịp thời.

Quá ít nước ối (thiểu ối)

Khi lượng nước ối xuống dưới 300ml được gọi là thiểu ối. Tất nhiên, rất khó để ước lượng chính xác tổng lượng nước ối bất kể sinh thường hay sinh mổ. Các nguyên nhân phổ biến nhất gây thiểu ối là dị tật thai nhi và giảm lượng nước tiểu của thai nhi do chứng loạn sản nhau thai. Thiểu ối có thể liên quan đến dị tật thai nhi, sinh non, thai chết lưu và loạn sản phổi của thai nhi.

Siêu âm trong tam cá nguyệt thứ ba có thể phát hiện đục ối. Tình trạng này cho thấy thai nhi có thể bị thiếu oxy trong tử cung. Nói chung, nếu em bé bị thiếu oxy nghiêm trọng trong bụng của người mẹ, cần phải có các biện pháp điều trị kịp thời.

Quỳnh Trang/Theo Sohu