Có vẻ như một trong số những câu hỏi phổ biến nhất mà bạn được nghe sau khi sinh bé là “nhóc nhà bạn nặng mấy cân rồi?”. Trọng lượng của trẻ sơ sinh được sử dụng như một dấu hiệu về đánh giá sức khỏe, nhưng làm thế nào để biết bé đang tăng cân một cách khỏe mạnh?

Dưới đây là một số các bí mật mà bạn cần nắm được về cân nặng của bé trong 12 tháng đầu đời:

Trẻ sơ sinh (từ 1 đến 4 tuần tuổi)

Hầu hết những em bé được sinh đủ tháng (tức là thai thi từ 38 đến 40 tuần tuổi ) khi sinh ra sẽ có cân nặng trung bình từ 2,7 đến 4kg. Trọng lượng sơ sinh của bé có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như sức khỏe của mẹ khi mang thai, giới tính của bé, tình trạng thai kỳ, dinh dưỡng trong quá trình mang thai… do đó, một số trẻ không nằm trong giới hạn cân nặng trung bình kia vẫn có thể hoàn toàn khỏe mạnh.

Các bác sĩ đều nhận xét rằng, trẻ sơ sinh sẽ mất đi một vài lạng trong 5 đến 7 ngày đầu tiên. Đối với trẻ ăn sữa ngoài, mức giảm cân này là 5%, và là 7 đến 10% đối với trẻ bú mẹ. Tuy vậy, mẹ đừng quá lo lắng, vì các bé sẽ nhanh chóng lấy lại trọng lượng trong vòng 10 đến 12 ngày.

Từ bây giờ cho đến khi bé được 6 tháng tuổi, bé sẽ có khả năng phát triển khoảng 2,5 cm chiều cao mỗi tháng và tăng từ 1,5 đến 2,5 lạng mỗi tuần. Nếu bé chịu ăn, bé sẽ liên tục tăng cân đều đặn. Thức ăn của bé giai đoạn này vẫn là sữa mẹ hoặc sữa công thức. Thời gian cho ăn không cần quá chính xác và cũng không thể xác định được các bé cần ăn bao nhiêu đối với trẻ bú mẹ. Nhưng trung bình, trẻ một tháng tuổi nên được cho ăn từ 8 đến 12 lần mỗi ngày, hoặc các bữa ăn cách nhau từ 2 đến 3 giờ.

Trẻ 3 tháng tuổi

Ở giai đoạn này, bé sẽ bắt đầu giảm mức tăng cân so với thời gian trước. Từ tháng thứ 3 cho đến tháng thứ 7, bé sẽ tăng khoảng 1 đến 1,2 lạng mỗi tuần.

Trẻ 4 tháng tuổi

Khoảng 4 tháng tuổi, em bé của bạn sẽ bắt đầu có biểu hiện sẵn sàng làm quen với thực phẩm rắn. Các dấu hiệu đó là: bé có thể ngẩng đầu lên, có thể ngồi khi được giúp đỡ và bé bắt đầu quan tâm đến những gì người lớn ăn. Việc chuyển đổi thức ăn từ thể lỏng sang thể rắn hơn là khá nhạy cảm đối với trẻ ở giai đoạn này, vì thế bạn không nên ép nếu bé không sẵn sàng.

Đồ ăn lúc này của bé chủ yếu vẫn là sữa, cộng thêm trái cây và sau đó là rau. Bạn cũng có thể giới thiệu với bé các loại đồ ăn rắn hơn theo tình hình mọc răng của bé. Hai răng cửa dưới sẽ mọc đầu tiên khi 6 tháng tuổi, sau đó là hai răng cửa của hàm trên, và nụ cười của bé lúc này trông thật sự thay đổi.

Trẻ 5 tháng tuổi

Bạn vẫn chỉ nên cho bé ăn trái cây và rau. Những em bé thích trái cây thường sẵn sàng thử nghiệm các loại rau. Vì thế nếu em bé của bạn thích chuối thì chắc chắn cậu ta sẽ không quay đầu trước thìa cà rốt nấu chín. Bạn cũng có thể cho bé thử ăn ngũ cốc, nhưng chỉ ăn từng loại riêng biệt.

Từ 5 đến 6 tháng tuổi, bé sẽ phải tăng gấp đôi cân nặng so với lúc chào đời, vì thế hãy tham khảo bác sĩ nếu bé thiếu cân.

Trẻ 6 tháng tuổi

Bắt đầu từ tháng thứ sáu, các bé sẽ phát triển khoảng 1,2cm chiều dài mỗi tháng, và tăng 50 đến 100gram mỗi tuần. Thời gian này bé nên ăn rau, hoa quả và thêm thịt xay nhuyễn. Tiêu chảy và phát ban là những dấu hiệu cho thấy bé nhạy cảm với thực phẩm nào đó. Bé vẫn tiếp tục nên uống sữa mẹ hoặc sữa công thức.

Trẻ 7 tháng tuổi

Trọng lượng của em bé đều đặn sẽ tăng 8 lạng mỗi tháng. Nếu bạn thấy bé tăng ít hơn con số này hoặc tăng nhiều hơn 3kg thì hãy đưa bé đến gặp bác sĩ để xin tư vấn. Đây là thời điểm bạn có thể thử những miếng trái cây hoặc rau củ cắt nhỏ để bé có thể cầm tay ăn.

Trẻ 8 tháng tuổi

Khi được 8 tháng tuổi, bé sẽ vẫn tăng cân đều đặn để đạt đến mục tiêu là tăng gấp 3 lần trọng lượng sơ sinh khi được một năm tuổi. Bé vẫn nên tiếp tục ăn sữa mẹ và sữa bột, cùng với thức ăn cầm tay. Nếu bé gặp khó khăn với các món ăn cầm tay thì mẹ có thể xay nhuyễn rau củ, trái cây với thịt cắt lát nhỏ để bé ăn dễ hơn.

Trẻ 9 tháng tuổi

Để duy trì tăng cân, mẹ có thể cho bé ăn một món ăn nhẹ như trứng, rau hấp cắt lát, trái cây xắt hạt lựu hoặc mẩu nhỏ bánh mì mỗi 2 đến 4 giờ. Những em bé chịu ăn các bữa phụ có khuynh hướng hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng hơn những bé khác.

Trẻ 10 tháng tuổi

Đây là lúc bé bắt đầu bò khắp nhà nhanh thoăn thoắt và cố gắng đứng lên bằng cách bám vào ghế, bàn hoặc chân của mẹ. Các hoạt động này đốt cháy nhiều calo, nên mẹ đừng hi vọng bé của mình tăng nhiều hơn 4 đến 8 lạng trong tháng này.

Trẻ 10 tháng tuổi đã quen với thức ăn cầm tay. Vì thế, mẹ bắt đầu giới thiệu các loại rau xanh, trái cây cứng hơn như táo cắt miếng và mì sợi. Sữa mẹ và sữa công thức vẫn được đưa vào thực đơn cho bé.

Trẻ 11-12 tháng tuổi

Bé sẽ sớm có những bước đi đầu tiên trong khoảng thời gian này. Đây là hai tháng nhẹ nhàng nhất đối với mẹ: các bữa ăn đêm sẽ giảm bớt và vào ngày sinh nhật đầu tiên của mình, bé sẽ tăng khoảng gấp 3 lần trọng lượng lúc sơ sinh.

Thảo Nguyên