Hút sữa là gì?

Hút sữa là quá trình lấy sữa từ ngực của mẹ mà không cần cho bé bú trực tiếp. Hoạt động này giúp mẹ có thể thu thập và dự trữ sữa cho bé sử dụng khi mẹ không có mặt hoặc trong những tình huống khác nhau như khi mẹ đi làm, cần thời gian nghỉ ngơi, hoặc mẹ bị đau hoặc tắc nghẽn vú và không thể cho bé bú trực tiếp.

Mẹ có thể hút sữa bằng tay hoặc sử dụng máy hút sữa. Nếu hút sữa bằng tay, mẹ sẽ sử dụng ngón tay và lòng bàn tay để nhẹ nhàng nắn và ép từng vú để lấy sữa. Đối với máy hút sữa, có hai loại chính là máy hút sữa tay (manual breast pump) và máy hút sữa điện tử (electric breast pump). Máy hút sữa tay yêu cầu mẹ sử dụng tay để tạo áp suất và hút sữa, trong khi máy hút sữa điện tử có động cơ điện giúp hút sữa nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Hút sữa không chỉ giúp mẹ dự trữ sữa để cho bé dùng khi mẹ không có mặt, mà còn có nhiều lợi ích sức khỏe khác cho cả mẹ và bé. Việc hút sữa có thể giúp duy trì lượng sữa, giảm nguy cơ tắc nghẽn vú, giúp bé tiếp tục được cung cấp sữa mẹ dù mẹ phải vắng nhà, và đồng thời thúc đẩy sản xuất sữa mẹ.

Tại sao cần hút sữa?

Hút sữa (hay còn gọi là cho con bú) là quá trình cho trẻ sơ sinh hút sữa từ vú của mẹ để cung cấp dinh dưỡng và sự phát triển cho trẻ nhỏ. Dưới đây là một số lý do tại sao việc hút sữa là quan trọng và có lợi cho trẻ:

• Cung cấp dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh: Sữa mẹ chứa các chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, chất béo, các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển và hỗ trợ hệ miễn dịch của trẻ.
• Bảo vệ sức khỏe cho mẹ và trẻ: Hút sữa giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh như viêm vú, tiểu đường, ung thư vú và cảnh báo sớm nguy cơ bệnh khác.
• Tăng cường gắn kết mẹ và con: Quá trình cho con bú tạo ra một môi trường gần gũi và yêu thương giữa mẹ và con, giúp tăng cường gắn kết tình cảm và sự hiểu biết lẫn nhau.

• Hỗ trợ hệ miễn dịch cho trẻ: Trong sữa mẹ có chứa kháng thể tự nhiên, giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm trong giai đoạn đầu đời.
• Đảm bảo tiêu hóa dễ dàng: Sữa mẹ dễ tiêu hóa hơn so với sữa công thức, giúp trẻ dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng và giảm nguy cơ táo bón hoặc khó tiêu.
• Giúp giảm nguy cơ dị ứng: Trẻ được hút sữa mẹ từ khi còn nhỏ có thể giúp giảm nguy cơ dị ứng và viêm đường ruột.

Cách hút sữa đúng cách để không bị mất sữa 

Hút sữa đúng cách là một yếu tố quan trọng để duy trì và tăng cường lượng sữa mẹ. Dưới đây là một số lời khuyên để giúp bạn hút sữa hiệu quả và không bị mất sữa:

Lựa chọn máy hút sữa phù hợp 

Để sử dụng máy hút sữa hiệu quả, trước tiên bạn phải chọn loại phù hợp với nhu cầu của mình. Máy hút sữa bằng tay rất tốt nếu bạn thỉnh thoảng hút sữa. Mặt khác, máy hút sữa bằng điện phù hợp để sử dụng thường xuyên hoặc hàng ngày. 

Máy hút sữa bằng tay: Nhỏ hơn và rẻ hơn so với máy hút sữa bằng điện. Sử dụng máy bơm ít thường xuyên hơn sẽ tốt hơn vì nó cần nhiều lực và thời gian hơn. Nhiều bà mẹ mới làm mẹ có một chiếc máy hút sữa bằng tay dự phòng trong trường hợp mất điện hoặc hỏng máy hút sữa bằng điện. 

Máy hút sữa bằng điện: Máy hút sữa bằng điện dễ sử dụng hơn máy hút sữa bằng tay nếu bạn sử dụng chúng thường xuyên vì chúng hút sữa nhanh hơn và ít tốn sức hơn. Trên thị trường có nhiều loại máy có thể hút cả hai bên ngực cùng lúc, giúp bạn tiết kiệm thời gian và tăng nguồn sữa. Máy hút sữa điện thường có nhiều kích cỡ khác nhau và có thể chạy bằng điện hoặc bằng pin.

Vệ sinh máy hút sữa sạch sẽ 

Trước khi sử dụng lần đầu, các bộ phận của máy hút sữa (chẳng hạn như máy hút và các bộ phận khác tiếp xúc với vú hoặc sữa) phải được làm sạch và khử trùng bằng cách đun sôi trong 5-10 phút. Bạn cũng có thể đọc hướng dẫn của nhà sản xuất về thời gian nấu cho từng phần riêng lẻ. 

Bạn cũng có thể sử dụng máy tiệt trùng để khử trùng các bộ phận. Mà nấu ăn cũng hiệu quả và không tốn kém. Sau đó rửa sạch bình sữa, núm vú và dụng cụ hút sữa bằng nước rửa bình sữa sau mỗi lần sử dụng (hoặc cho vào máy rửa chén). Điều này là do vi khuẩn có thể phát triển nếu không được làm sạch đúng cách.

Hút ngay khi cho con bú

Cách hiệu quả nhất để vắt sữa mẹ là trong vòng hai giờ đầu sau sinh. Bạn nên cho bé bú ngay sau đó cứ 2-3 tiếng lại bắt đầu hút sữa. Bạn có thể sử dụng máy hút sữa do bệnh viện cấp hoặc máy hút sữa cá nhân. Lúc đầu, sản xuất một lượng nhỏ sữa non cho đến khi em bé no. Tuy nhiên, hãy tiếp tục bơm và tăng dần nguồn sữa của bạn. 

Nếu bé bú mẹ hoàn toàn thì không cần vắt sữa ngay. Tiết kiệm sữa để sử dụng sau này là rất nhiều niềm vui. Tuy nhiên, đây không phải là một ý kiến ​​hay vì nó có thể dẫn đến tình trạng dư thừa sữa mẹ và thường xuyên bị chướng bụng.

Cách hút sữa hiệu quả trước khi mẹ đi làm lại

Nếu bạn trở lại làm việc sau thời gian nghỉ thai sản. Sau đó bắt đầu bơm trước vài tuần. Điều này giúp mẹ có thời gian học cách sử dụng máy hút sữa một cách hiệu quả và thoải mái, cũng như thời gian cho bé học bú bình. Lượng sữa mẹ có thể hút ra khác nhau tùy thuộc vào cách sử dụng máy hút sữa. Nhưng đừng nản lòng nếu phải dùng nhiều lần bơm mới có được một bình sữa đầy. 

Một số người cảm thấy rằng họ có thể vắt nhiều sữa hơn khi con họ ở gần. Hoặc khi bạn ngửi thấy mùi quần áo em bé. Có thể mất một thời gian để làm quen với việc hút sữa, nhưng vắt sữa mẹ là một cách hiệu quả để đảm bảo rằng em bé của bạn có thể tiếp tục bú khi bạn vắng nhà. Nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe nếu bạn có thắc mắc hoặc lo lắng về sản lượng sữa.

Chọn nơi hút sữa thoải mái và thư giãn

Phản xạ bú (khi sữa chảy ra) có thể bị ảnh hưởng khi bạn bực bội, lo lắng hoặc vội vàng. Vì vậy, hãy ngồi ở một nơi thoải mái thư giãn và cố gắng không nghĩ về những gì bạn phải làm. Thay vào đó, hãy nghe nhạc êm dịu và tìm thứ gì đó giúp bạn thư giãn trong khi hút sữa.

Xem những thứ làm cho mẹ nhớ đến bé yêu

Nhìn vào hình ảnh hoặc video trên điện thoại hoặc nhìn vào những thứ có mùi em bé, chẳng hạn như chăn hoặc quần áo, cũng là những cách hiệu quả để vắt sữa. Bằng cách đó bạn có thể tránh suy nghĩ quá nhiều và cảm thấy thất vọng.

Massage vú trước khi tiến hành hút sữa

Ngoài ra, để vắt sữa hiệu quả, bạn cần dùng tay xoa bóp hoặc vắt bầu ngực để tăng lượng sữa chảy ra. Điều này có thể khó khăn nếu bạn hút sữa từ cả hai vú cùng một lúc.

Đặt phễu hút sữa đúng cách để không bị mất sữa 

Dụng cụ hút sữa là một cốc nhựa bao phủ núm vú và quầng vú khi hút sữa. Đảm bảo tấm chắn bao phủ hoàn toàn núm vú và quầng vú. Nếu tấm chắn không được đặt đúng cách, nó có thể gây khó chịu và khó lấy được lượng sữa cần thiết.

Chọn phễu hút sữa đúng kích cỡ 

Núm vú phải di chuyển tự do trong đường hầm của dụng cụ hút sữa trong khi hút sữa mà không kéo quầng vú vào trong quá nhiều. Nếu bạn không chắc chắn về việc hút sữa, hãy thử một tấm chắn vú có kích thước khác.

Chỉnh tốc độ và lực hút ở mức phù hợp 

Nếu đang sử dụng dụng cụ hút sữa, bạn có thể ngăn chặn sự khó chịu có thể xảy ra bằng cách điều chỉnh tốc độ và lực hút. Cách hiệu quả nhất để vắt sữa là sử dụng chế độ cài đặt thấp nhất để cho phép sữa chảy thoải mái.

Không nên dùng máy hút sữa quá cũ 

Mượn hoặc mua máy hút sữa đã qua sử dụng của người khác là một cách vắt sữa không hiệu quả. Vi khuẩn và vi rút từ những người dùng trước có thể xâm nhập vào dụng cụ hút sữa. Do đó, nó có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của con bạn. Ngay cả sau khi khử trùng và làm sạch nhiều lần. Tuy nhiên, bạn cũng có thể sử dụng máy hút sữa do bệnh viện cấp dành cho nhiều người dùng. Những máy hút sữa này có sẵn bộ phụ kiện riêng, giúp giảm nguy cơ nhiễm bẩn một cách hiệu quả.

Xây dựng lịch hút sữa cho bé 

Có lịch hút sữa là cách vắt sữa hiệu quả nên áp dụng. Lịch hút sữa để vắt sữa bằng máy hút sữa phụ thuộc vào tần suất bạn cho con bú ở nhà. Cố gắng giữ nguyên kế hoạch cơ bản. Nếu bạn không cho con bú, điều này sẽ giúp nguồn sữa của bạn. Khi cơ thể bạn hết sữa, nó sẽ tự sản xuất lại. Một bầu ngực căng sữa không phải là một điều tốt. Ngoài ra, bạn có thể đến phòng khám nuôi con bằng sữa mẹ tại địa phương để hút sữa ít hơn và cho bú trực tiếp nhiều hơn.

Phương pháp kích sữa hiệu quả 

Khi mẹ có ít sữa hoặc mất sữa, việc kích sữa là một cách để tăng lượng sữa sản xuất ra. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi kích sữa cho mẹ có ít sữa hoặc mất sữa:

• Tạo ra môi trường thúc đẩy sản xuất sữa: Hãy đảm bảo mẹ cung cấp đủ lượng nước và ăn đủ dinh dưỡng để hỗ trợ việc sản xuất sữa. Việc ăn uống đầy đủ và hợp lý có thể giúp tăng cường sản xuất sữa.
• Tăng tần suất hút sữa hoặc hút sữa thêm: Việc kích thích vú thường xuyên hơn thông thường có thể khuyến khích sản xuất sữa. Bạn có thể thử hút sữa thêm sau khi cho bé bú bình hoặc hút tay.
• Hút sữa hoàn toàn: Nếu bé không thể hút sữa trực tiếp từ vú hoặc đang được nuôi bằng sữa bột, bạn nên hút sữa hoàn toàn (mỗi lần hút từ 15-20 phút) để kích thích sản xuất sữa. Hút sữa đều đặn và kiên định sẽ giúp duy trì sản xuất sữa.
• Dùng các sản phẩm hỗ trợ tăng sữa: Có nhiều sản phẩm hỗ trợ tăng sữa như thuốc kích sữa, thảo dược, hay thậm chí các loại thực phẩm có khả năng tăng cường lượng sữa cho mẹ. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
• Đảm bảo lấy đủ giấc ngủ và giảm stress: Thiếu ngủ và căng thẳng có thể ảnh hưởng đến sản xuất sữa. Cố gắng giữ cho mẹ được nghỉ ngơi đủ và hỗ trợ mẹ trong việc giảm stress.
• Tìm hiểu về cách hút sữa hiệu quả: Học cách hút sữa hiệu quả từ chuyên gia hoặc nhân viên y tế. Kỹ thuật hút sữa đúng cách có thể giúp tăng hiệu quả sản xuất sữa.
• Tư vấn và hỗ trợ từ chuyên gia: Nếu tình trạng thiếu sữa kéo dài và các biện pháp kích sữa không hiệu quả, hãy tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia về dinh dưỡng hoặc chuyên gia nuôi con bằng sữa mẹ.

 

Lưu ý cần nhớ khi mẹ hút sữa xong 

Khi đã biết cách hút sữa đúng cách để không bị mất sữa thì mẹ cũng cần lưu ý điều sau để có nguồn sữa chất lượng nhất cho bé:

Bảo quản sữa mẹ sau khi hút 

Biết cách bảo quản sữa mẹ cũng là một cách vắt sữa hiệu quả. Sau mỗi lần bơm, bạn có thể: 

Làm lạnh: Sữa mẹ có thể bảo quản trong tủ lạnh đến 4 ngày. 

Bảo quản sữa ở nhiệt độ phòng: Sữa mẹ có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng trong tối đa 4 giờ sau khi hút. 

Cho sữa vào ngăn đá: Nếu sữa được làm lạnh không được sử dụng trong vòng 4 ngày sau khi vắt, hãy làm đông sữa ngay sau khi vắt. 

Sử dụng túi đá: Sau khi bơm, sữa có thể được bảo quản đến 24 giờ trong tủ mát cách nhiệt hoặc túi đá. Sau 24 giờ bảo quản trong tủ lạnh, sữa mẹ nên được làm lạnh hoặc đông lạnh. 

Bảo quản sữa: Sử dụng túi trữ sữa thích hợp để trữ đông. Bạn cũng có thể sử dụng chai thủy tinh sạch hoặc chai nhựa cứng không chứa BPA có nắp đậy kín. Không sử dụng hộp tái chế số 7 vì chúng có thể chứa BPA. Không sử dụng miếng lót bình sữa dùng một lần hoặc các túi nhựa khác để đựng sữa mẹ. 

Trữ đông sữa đúng cách sau khi hút xong

Vặn chặt nắp hoặc nắp chai cho đến khi sữa đông lại hoàn toàn. Các phần nhỏ (59-118ml, hoặc 1/4-1/2 cốc) có thể được đông lạnh để cho ăn sau. Để lại khoảng 1 inch (25,4 mm) sữa ở trên cùng của hộp đựng vì sữa sẽ nở ra khi đông lạnh. Sữa không dễ bị đóng băng, vì vậy hãy bảo quản sữa phía sau tủ đông, không để trên kệ cửa. Nếu bạn gửi con đi nhà trẻ, hãy dán nhãn hộp sữa với ngày sữa được hút ra và tên của trẻ.

Rã đông và hâm nóng sữa mẹ để đảm bảo dinh dưỡng

Rã đông sữa mẹ cũ nhất trước tiên. Rã đông các chai hoặc hộp sữa đông lạnh trong tủ lạnh qua đêm. Một số bà mẹ thích cho con bú ở nhiệt độ phòng nên không cần hâm nóng sữa. Ngoài ra, một số bà mẹ thích cho con bú khi trời lạnh. Để hâm nóng sữa mẹ: Đậy kín hộp trong khi hâm nóng. Đặt dưới vòi nước ấm, không nóng, hoặc đặt trong một thùng chứa nước ấm, không nóng. Không cho bình sữa mẹ hoặc túi đựng sữa mẹ vào lò vi sóng. 

Điều này là do lò vi sóng có thể tạo ra các điểm nóng có thể làm bé bị bỏng hoặc làm hỏng sữa. Trước khi cho con bú, hãy kiểm tra nhiệt độ của bé bằng cách thoa một lượng nhỏ lên cổ tay của bạn. Sữa nên ấm, không nóng. Khuấy sữa để kết hợp chất béo đã tách, nhưng không lắc sữa. Sữa mẹ nên được rã đông trong tủ lạnh và sử dụng trong vòng 24 giờ. 

Điều này có nghĩa là 24 giờ sau khi sữa ngừng đông, không phải khi bạn lấy sữa ra khỏi tủ đông. Sau khi rã đông sữa mẹ ở nhiệt độ phòng, hoặc sau khi làm ấm sau khi để trong tủ lạnh hoặc đông lạnh. Sử dụng sữa mẹ trong vòng 2 giờ. Nếu bạn còn thừa sữa sau khi cho bé bú, hãy chắc chắn đổ bỏ sữa đó đi trong vòng 2 giờ. Không làm đông lạnh lại sữa mẹ đã rã đông. 

Bây giờ bạn đã biết cách vắt sữa mẹ hút sữa đúng cách để không bị mất sữa. Muốn sữa mỗi lần uống đều thơm ngon, bổ dưỡng thì đừng quên những tuyệt chiêu hút sữa hiệu quả này nhé.

Linh Linh (tổng hợp)