Ranh giới cảm xúc là gì?

Ranh giới là giới hạn mà mỗi người đều có và đôi khi bạn cần phải tự mình thiết lập và rèn luyện để tạo duy trì sức khỏe tinh thần cũng như chất lượng cuộc sống của mình. Thông thường, ranh giới được chia thành 2 loại:

- Ranh giới cứng: Là những nguyên tắc cá nhân mà bạn sẽ không bao giờ thỏa hiệp, đa số các trường hợp chạm đến ranh giới cứng đều không thể thương lượng.

- Ranh giới mềm: Là những điều bạn có thể thỏa hiệp và chấp nhận uyển chuyển tùy theo tình huống. Nó thường thay đổi theo nhu cầu hoặc mục tiêu mà bạn đang đối mặt.

Thiết lập ranh giới cho cảm xúc cũng tương tự như những ranh giới ở các khía cạnh khác. Nó bao gồm việc chia sẻ cảm xúc cá nhân và cách mà cảm xúc của người khác ảnh hưởng đến bạn.

Ngoài ra, những giới hạn về cảm xúc đôi khi cũng bao gồm cả ranh giới trí tuệ, tức là niềm tin, giá trị và ý tưởng của bạn đối với mọi sự vật, sự việc trong cuộc sống. Nói chung, đặt giới hạn trong cảm xúc cũng chính là bảo vệ đời sống tinh thần của mình.

Dấu hiệu bạn thiếu ranh giới lành mạnh

Chuyên gia tâm lý cho biết: Để xây dựng mối quan hệ lành mạnh, bạn cần biết cách cân bằng và kiểm soát cảm xúc cá nhân, đồng thời khéo léo ứng xử với cảm xúc của người khác. Nếu bạn có những dấu hiệu sau đây, nó cho thấy bạn đang thiếu ranh giới.

- Bạn cảm thấy mình luôn bị lợi dụng

- Bạn không dám nói “không” ngay cả khi điều đó tổn hại đến bản thân về cả lợi ích lẫn danh dự

- Bạn luôn sợ xung đột nên thường nhượng bộ người khác dù bạn có nhu cầu chính đáng

- Bạn thấy không được tôn trọng nhưng không dám đứng lên tự bảo vệ mình

- Bạn luôn sợ bị từ chối hoặc bỏ rơi trong bất cứ mối quan hệ nào

- Ngược lại, bạn cũng thường có hành vi thiếu tôn trọng hoặc gây tổn thương cho người khác

- Bạn dễ dãi trong các mối quan hệ và không thể trung thành với bất cứ ai

- Bạn làm theo ý mình bất chấp mọi ranh giới

Có thể thấy, đặt ra ranh giới cho bản thân rất quan trọng để bạn nâng cao giá trị của mình và cũng có thái độ ứng xử lành mạnh với người khác. Ranh giới cảm xúc lành mạnh có thể bảo vệ bạn tránh lo âu, bị lợi dụng, bị tổn thương và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp.

Làm thế nào để thiết lập ranh giới lành mạnh cho cảm xúc của bạn?

Đánh giá và thấu hiểu các giá trị cá nhân của bạn

Để thiết lập ranh giới cho cảm xúc, đầu tiên bạn cần hiểu mình có những giá trị gì, mong muốn của bạn bao gồm những gì, và đâu là giới hạn mà bạn hoặc người khác không được phép vượt qua.

Quan trọng là bạn hãy cho mình thời gian và không gian để rèn luyện những giới hạn mà mình chưa thực hiện được. Vấn đề liên quan đến cảm xúc và các mối quan hệ thì giới hạn của chúng càng khó để xây dựng và duy trì, vì vậy hãy kiên nhẫn.

Các mối quan hệ khác nhau đòi hỏi những ranh giới khác nhau

Ranh giới giống như một đường phân cách giữa điều có thể và không thể. Tuy nhiên, bạn cần hiểu rằng nó cũng nên uyển chuyển ứng biến tùy theo đối tượng hoặc tình huống. Ví dụ, bạn có thể “nới rộng” ranh giới với đối tác thân mật của mình vì họ được ưu tiên.

Mặc dù vậy, mọi sự co giãn đều vẫn phải phù hợp và cân bằng giữa đôi bên, không nên chỉ có một người phải “chịu đựng”, “hy sinh”, “nhượng bộ”. Khi bạn thể hiện rõ ràng giới hạn của mình, đối phương cũng sẽ cân nhắc hơn trong lời nói, hành vi của họ.

Chia sẻ quan điểm và rời đi khi cần thiết

Người khác có thể không hiểu rõ ranh giới cảm xúc của bạn và ngược lại. Chính vì vậy, chúng ta cần có những cuộc trò chuyện nghiêm túc, chân thành và tôn trọng lẫn nhau về những giới hạn của đôi bên.

Nếu cả khi bạn đã hết lòng xây dựng mối quan hệ mà đối tác vẫn tỏ ra thiếu thiện chí để cải thiện, hãy can đảm rời đi. Ranh giới cũng chính là kim chỉ nam giúp bạn chọn lọc lại các mối quan hệ xung quanh mình, tạo nên vòng tròn xã hội tích cực và ý nghĩa.

Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn biết cách thiết lập ranh giới cho cảm xúc, đem lại những mối quan hệ lành mạnh khiến cho cuộc sống đầy sắc màu và vui vẻ.

Thiên Khuê (Theo Real)