Bánh trung thu được ra đời từ rất lâu và ngày nay nó trở thành loại bánh không thể thiếu vào ngày rằm tháng tám (15/8 âm lịch) của nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Việt Nam, Singapore, Malaysia... Với mỗi quốc gia, bánh trung thu lại mang hương vị, hình dạng và những ý nghĩa khác nhau.

Về cơ bản, bánh trung thu truyền thống gồm hai loại là bánh dẻo và bánh nướng. Bánh nướng được làm từ bột mỳ và được đem nướng ở trong lò, còn bánh dẻo lại được làm từ bột nếp, không cần sử dụng đến lò nướng, được tạo ra qua quá trình nhào nặn của người thợ bánh.

Nếu nói về sự hình thành và phát triển thì có lẽ bánh trung thu được ra đời sớm nhất ở Trung Quốc. Ban đầu là những chiếc bánh nướng (có tên khác là bánh Nguyệt) nhân thập cẩm gồm nguyên liệu đơn giản như hạt hồ đào, hạt dưa... Và mặt bánh thường là hình mặt trăng, thỏ ngọc, hay những chữ viết mang đến điều tốt lành. Sau một thời gian, bánh dẻo xuất hiện. Bánh dẻo khác lớp vỏ bên ngoài so với bánh nướng còn nhân bên trong tương tự. Đến ngày nay nhân bánh trung thu Trung Quốc có đến hơn 200 vị khác nhau như mứt, lạp xườn, hạt sen, mỡ lợn.

Singapore là một nước đa văn hóa, do sự ảnh hưởng của nhiều nền văn hóa khác nhau của nhiều nước mà ẩm thực Singapore cũng mang theo những nét tương đồng của các nước đó đặc biệt là văn hóa ẩm thực của Malaysia và Trung Quốc. Hình dáng của chiếc bánh trung thu của Malaysia lại khác hoàn toàn so với bánh trung thu của Trung Quốc, mặt bánh thường có hình dạng của những con sò biển, bông hoa... nay có thêm bánh dẻo lạnh (bánh trung thu tuyết) với nhân và vỏ lạnh mang đến cảm giác hoàn toàn mới lạ cho người thưởng thức.

Bánh trung thu Hàn Quốc lại mang một phong thái hoàn toàn khác biệt, người ta còn gọi nó cái tên là bánh songpyeon (송편) . Songpyeon là một loại bánh gạo đặc biệt, được làm từ các nguyên liệu bổ dưỡng cho sức khỏe như bột gạo, đỗ xanh, hạt dẻ, đậu đỏ, mè, dầu, lá thông và lá dừa. Bánh trung thu Hàn Quốc đươc nặn hình bán nguyệt tượng trưng cho một tương lai tươi sáng, hứa hẹn có nhiều điều tốt đẹp.

Không thể biết chính nguồn gốc ra đời của bánh trung thu của Việt Nam, chỉ biết rằng nó xuất hiện với mong muốn cầu chúc cho mùa màng bội thu của người nông dân.

Bánh nướng và bánh dẻo thường được bày cùng với nhau thể hiện sự hài hòa của đất trời. Ngày nay bánh trung thu có nhiều loại nhân phong phú đa dạng với lá dứa, đậu đỏ, sữa dừa, hạt dưa và lớp vỏ ngoài cũng được thay đổi với nhiều vị và màu sắc thu hút hơn, khiến cho thị trường về bánh trung thu ngày càng trở nên phong phú. Tuy nhiên loại được chuộng nhất vẫn là bánh trung thu nhân hạt sen hoặc đậu xanh được làm nhuyễn rồi sên đặc kèm lòng đỏ trứng muối.