Người Mông ở Mộc Châu (Sơn La) có hai dịp Tết trong một năm là Tết dân tộc Mông, đón trước Tết Nguyên Đán một tháng và Tết độc lập ngày 2/9. Theo lời kể của những người Mông cao tuổi, sau cách mạng Tháng Tám và từ khi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập năm 1945 đến nay, đồng bào dân tộc Mông ở Mộc Châu đã rất trân trọng và lập nên Tết Độc lập mừng ngày Quốc khánh.

Với đồng bào Mông, Tết Độc lập đã trở thành một thông lệ từ nhiều năm nay. Trong dịp này, người dân ăn tết còn lớn hơn cả Tết Nguyên Đán cổ truyền. Đây là lúc để già trẻ, gái trai trong các thôn bản ăn diện thật đẹp để đi chơi Tết. Họ quây quần về khu vực chợ và trung tâm của thị trấn Mộc Châu để vui chơi, ăn uống, gặp gỡ giao lưu.

Họ tham gia vào các lễ hội, trò chơi truyền thống do Huyện tổ chức nhằm bảo tồn những nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc thiểu số. Các hoạt động này được đông đảo bà con địa phương cũng như du khách từ các nơi tham gia một cách hào hứng, vui vẻ. 

"Đẩy gậy" cũng là trò chơi rất được ưa thích của đồng bào dân tộc Mông khi thể hiện được sức mạnh của người chiến thắng.

Đánh tu lu (một dạng đánh quay hay cù)

Phần thi "bắn nỏ" thì lại phần nào thể hiện tập tục săn bắn của người đàn ông Mông từ thuở còn sống cuộc sống du canh du cư.

Chị em phụ nữ thì háo hức với những trò chơi nhẹ nhàng như ném Còn...

hay ném Pao.

Không chỉ người Mông hay những đồng bào dân tộc khác mà du khách trong và ngoài nước cũng nô nức kéo về Mộc Châu chơi Tết Độc lập. Những ngày này đến Mộc Châu, mọi người sẽ không khỏi ngạc nhiên và ấn tượng khi được trải nghiệm và cảm nhận những nét đẹp văn hóa đa sắc màu của đồng bào Mông. Từ đêm 31/8 trở đi, khắp các nẻo đường như Mai Châu, Bắc Yên, người Mông đã xúng xính những bộ quần áo đẹp nhất để về Mộc Châu. Có những gia đình đã vượt qua quãng đường đồi núi gần 100 km để được đón Tết trong không khí đông đủ và vui vẻ.

Nếu Tết truyền thống của tổ tiên người Mông chỉ gói gọn trong phạm vi của gia đình, họ hàng, cộng đồng bản hoặc giữa các bản với nhau thì Tết Độc lập 2/9 diễn ra rộng rãi hơn. Đó là sự liên kết giữa các cộng đồng người Mông của các vùng miền khác nhau. Trong tiết trời mát mẻ của những ngày đầu tháng 9, nhu cầu ăn uống và sinh hoạt thường ngày đã nhường chỗ cho nhu cầu ăn ngon mặc đẹp, cởi mở tấm lòng giao lưu tình cảm.

Có thể nói Tết Độc lập không chỉ là "cái cớ" để du khách tìm về Mộc Châu dịp 2/9 mà còn là cơ hội để mọi người tìm hiểu, khám phá văn hóa bản sắc của đồng bào Mông được gìn giữ bao đời nay. Dịp nghỉ 2/9 kéo dài 3 ngày năm nay, hãy tìm về Mộc Châu để được đắm chìm trong không gian lễ hội độc đáo này và lưu giữ những kỉ niệm đẹp trong hành trình của bạn.

Thành Đại