NSƯT Thanh Ngoan – “con tằm rút ruột nhả tơ”

Lê Đức 2015-05-11 19:01

- Không quá khi nói rằng với chèo, Thanh Ngoan như "con tằm rút ruột nhả tơ”, chị sẵn sàng hy sinh mọi thứ, thậm chí chấp nhận cả sự nghèo khó về tiền bạc để theo đuổi loại hình nghệ thuật sân khấu này.

40 năm cống hiến cho chèo

NSƯT Thanh Ngoan là nữ nghệ sĩ nổi tiếng, cá tính và tâm huyết bậc nhất làng chèo. Chị tập chèo từ năm 9 tuổi nhưng chỉ thực sự trở thành một nghệ sĩ chèo chuyên nghiệp khi bước chân vào cánh cửa Nhà hát Chèo Việt Nam. Tính đến nay, Thanh Ngoan đã có ngót 40 năm hát chèo với nhiều vai diễn khác nhau từ chèo cổ cho đến chèo hiện đại, từng kết hợp với nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như Xuân Hinh, Quốc Anh… Chị được cho là một trong những nghệ sĩ đa tài, có thể hát và diễn được nhiều thể loại như chèo, ca trù, chầu văn, xẩm, thậm chí là hài kịch.

Thanh Ngoan luôn nhiệt huyết mỗi khi nói về chèo.

Thanh Ngoan cũng là nghệ sĩ đầu tiên của Việt Nam kết hợp thành công chèo với các loại hình sân khấu khác, đặc biệt là ca trù. Hình ảnh người đàn bà thông minh, sắc, đầy vẻ mặn mà vừa diễn chèo vừa hát ả đào trong vai chủ quán Hồng Chấu trong vở Hồ Xuân Hưng đã mê hoặc bao người. Đây cũng là một trong những vai diễn thành công nhất của chị. Tuy thể hiện thành công trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật nhưng với Thanh Ngoan chèo vẫn là cốt tủy, là bến đỗ là loại hình nghệ thuật chị say mê nhất.

Truyền nghề mới thực quan trọng

Chèo cũng như nhiều loại hình sân khấu truyền thống khác, vấn đề bất đồng quan điểm giữa thế hệ lão thành và thế hệ nghệ sĩ trẻ là khó tránh khỏi. Người đi trước thì bao giờ cũng muốn lưu giữ những giá trị truyền thống, nhiều khi thành ra bảo thủ, cho mình ở vị trí độc tôn. Trong khi người trẻ thì khao khát thể hiện, mong muốn được khẳng định vị trí thì lại thường lại là người chưa có tên tuổi. Với Thanh Ngoan, giải quyết vấn đề mâu thuẫn thế hệ không hề đơn giản. Chị cho rằng mọi người phải học hỏi lẫn nhau, quan trọng hơn phải cho người trẻ có cơ hội khẳng định vị trí. Nghệ thuật chèo có câu nói rất hay: “thầy già, con hát trẻ”, nếu không có người đi trước sẽ chẳng bao giờ có người đi sau nhưng nếu không có người đi sau thì cũng chẳng bao giờ có người đi sau nữa.

Thanh Ngoan hiện là Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam.

Kể từ khi Thanh Ngoan nhận vị trí Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam, các diễn viên trẻ đã có nhiều vai diễn hơn trong các hội diễn. Thanh Ngoan thậm chí còn không ngại giao cho các nghệ sĩ trẻ những vai diễn khó đòi hỏi sự trải nghiệm trong nghề. Hơn ai hết, Thanh Ngoan hiểu rằng mình đã từng có một thời tuổi trẻ cũng đầy mộng mơ và nhiệt huyết. Giới làm nghề vẫn truyền tai nhau, ở đâu có Thanh Ngoan, ở đó người trẻ sẽ có được chỗ đứng bởi chị luôn tâm niệm truyền nghề cho người trẻ mới thực là quan trọng. Nghệ thuật mà không có sự tiếp nối giữa các thế hệ mới là điều đáng buồn. Huy chương, giải thưởng cũng quan trọng nhưng với người nghệ sĩ việc tìm được người sẽ bước tiếp trên hành trình nghệ thuật của mình mới là điều ý nghĩa và quan trọng. Thanh Ngoan vất vả, nay đây mai đó cũng cốt để làm điều đó, người đàn bà không tuổi này chỉ sợ chèo sẽ mai một, chỉ sợ không ai theo đuổi chèo chứ không bao giờ sợ người trẻ giỏi hơn mình.

Không mệt mỏi trên hành trình quảng bá chèo

Thanh Ngoan vào Nam, ra Bắc sang cả nước ngoài suốt một thời gian chỉ nhằm mục đích quảng bá và giới thiệu chèo Việt. Người phụ nữ gốc Thái Bình khiến cho giới nghệ sĩ đàn em phải thán phục vì dường như Thanh Ngoan chưa bao giờ cảm thấy mệt. Chị góp phần không nhỏ giúp nhiều Việt kiều, người nước ngoài biết và hiểu chèo Việt. Chèo là nghệ thuật thuần Việt chỉ Việt Nam mới có nên Thanh Ngoan đã giới thiệu chèo như giới thiệu một nét tinh hoa văn hóa đặc trưng trong kho tàng văn học, nghệ thuật Việt.

NSƯT Thanh Ngoan trong một tiết mục trên truyền hình.

Chính Thanh Ngoan là người đã đề xuất với Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch trong đề án coi Nhà hát Chèo Việt Nam là một điểm đến đối với du khách nước ngoài khi đến thăm Việt Nam. Hát chèo hay múa rối nước đều cần phải được quảng bá để trở thành một trong những biểu tượng văn hóa, nghệ thuật Việt, trở thành kỷ niệm khó quên trong lòng khách tham quan quốc tế. Thanh Ngoan không chỉ góp phần quảng bá chèo Việt mà còn khiến loại hình nghệ thuật này lan tỏa nhiều nơi trên thế giới thông qua các chuyến lưu diễn. Hiện nay, chèo đã được mang đến châu Âu, châu Mỹ, một phần để giúp Việt kiều không quên nghệ thuật sân khấu truyền thống của cha ông, mặt khác cũng nhằm mục đích giúp những người nước ngoài chưa có cơ hội đến Việt Nam thì có thể thưởng thức chèo ngay tại xứ sở của mình.

Sẵn sàng hy sinh những điều riêng tư nhất để cống hiến cho chèo, chấp nhận cả sự nghèo khó để giữ gìn nét văn hóa truyền thống, Thanh Ngoan có khác chi một con tằm vương tơ mà mỗi sợi tơ là một giọt tâm hồn, một sự tâm huyết lớn lao cho nghệ thuật.

Lê Đức
Ảnh: Lê Đức, VTV
(Theo Congluan.vn)

Chắc hẳn độc giả còn nhớ cậu bé "Thị Mầu" Đức Vĩnh - quán quân chương trình Tìm kiếm tài năng vừa mới khép lại hồi đầu tháng Tư. Cậu bé may mắn được NSƯT Thanh Ngoan hướng dẫn trong tiết mục "Cô đôi thượng ngàn" trong đêm bán kết đầu tiên, giúp cậu tiến vào vòng chung kết.

Nhanh tay nhận ngay quà tặng 300k!

Gói quà 300k dành riêng cho bạn khi đăng ký tích điểm MyPoint. Tích điểm cho mọi hoạt động nạp thẻ, mua sắm và nhận tin về đọc báo tích điểm sớm nhất