Ngày 4/8, chị Hoài, ở Đông Ngạc (Bắc Từ Liêm) lên mạng tìm dịch vụ xét nghiệm (test) cúm tại nhà do xuất hiện dấu hiệu sốt, đau đầu, họng rát, ho. Một ngày trước, hai đồng nghiệp của chị xác định mắc cúm A sau khi test dịch vụ với giá 300.000 đồng một người.

"Ban đầu, tôi dùng thuốc giảm đau, hạ sốt nhưng đêm càng đau đầu dữ dội, lại ngại đến bệnh viện nên tôi lên mạng tìm dịch vụ xét nghiệm tại nhà", chị Hoài nói.

Chỉ vài phút sau, chị nhận được vài chục người trả lời, chưa kể tin nhắn riêng. "Kit test, độ nhạy cao, thời gian đọc kết quả 15 phút. Giá 250.000 đồng/bộ cho kết quả ba trong một, xác định được cúm A, B và Covid. Nếu tự mua que về test thì chỉ 180.000 đồng", một người bán cho biết. Người khác chào hàng nhiều loại kit test khác nhau, xuất xứ đa dạng, mua càng nhiều càng rẻ... "Mua một kit là 80.000 đồng, mua từ ba kit trở lên 60.000 đồng. Tất cả đều là test chuẩn, chuyên dùng ở bệnh viện", một người quảng cáo.

Người bán còn nhấn mạnh thêm mức độ nguy hiểm của bệnh, như "cúm A có tốc độ lây lan siêu nhanh, len lỏi tàn phá cơ thể, nhiều biến chứng nếu phát hiện chậm" để bán hàng.

Lo ngại mua phải sản phẩm kém chất lượng, chị Hoài quyết định gọi một đơn vị xét nghiệm uy tín đến test tại nhà, giá 300.000 đồng. Sau khi có kết quả dương tính chủng cúm A, chị được bác sĩ kê thuốc điều trị và khuyên hạn chế tiếp xúc với con nhỏ, giảm nguy cơ lây nhiễm.

Trước tình hình trên, các chuyên gia nhận định người dân không nên đổ xô mua kit test bởi vô hình chung lại càng gây hoang mang trong cộng đồng, đẩy giá các loại thuốc cũng như kit test lên cao, một số tư thương trục lợi. Chưa kể, các loại kit test được rao bán trên mạng chưa có khẳng định về chất lượng, dẫn đến nguy cơ không chính xác, làm sai lệch trong chẩn đoán và điều trị bệnh.

BS Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM cũng cho biết test cúm A khá nhạy, khi sốt ngày đầu tiên nếu thực hiện test có thể ra kết quả (dương tính hoặc âm tính). “Độ chính xác cao nhưng người dân không cần thiết phải test”, BS Khanh chia sẻ.

Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính thường lưu hành khi thời tiết chuyển mùa, do các chủng virus cúm A phổ biến như A/H1N1, A/H3N2 gây ra. BS Trương Hữu Khanh, cho biết bệnh cúm có thể tự khỏi. Khi sốt quá cao, cần loại trừ mắc sốt xuất huyết, người dân mới nên test.

Người có yếu tố nguy cơ như lớn tuổi, suy giảm miễn dịch có bệnh nền (tiểu đường, huyết áp…), phụ nữ mang thai… nên tới cơ sở y tế để được test nhằm có kết quả chính xác. BS Khanh không khuyến cáo người dân tự test vì có thể kết quả sai dẫn đến xử trí bệnh sai ví dụ uống thuốc không đúng gây kháng thuốc…

“Tại cơ sở y tế, tùy từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định có nên test hay không. Việc test tràn lan gây lãng phí và có thể kết quả không chính xác. Điều trị tại nhà cúm A như các bệnh về viêm đường hô hấp trên. Người bệnh sử dụng thuốc phải có sự tư vấn của bác sĩ, đặc biệt là thuốc kháng virus”, BS Khanh khẳng định.

Một chuyên gia trong lĩnh vực dược phẩm cho biết thêm, về bản chất các loại test nhanh kháng nguyên cúm A phổ biến trên thị trường hoạt động theo nguyên lý tương tự nhau là phương pháp sắc ký miễn dịch.

Sau khi xuất hiện các triệu chứng của cúm như: ho, chảy nước mũi, sốt, đau đầu, mệt mỏi, ớn lạnh... 24 tiếng là thời điểm thích hợp nhất có thể làm xét nghiệm để biết được có bị cúm hay không.  

Trong trường hợp xét nghiệm cúm A dương tính, người dân chỉ sử dụng thuốc kháng virus như Tamiflu khi đã thăm khám và có chỉ định của bác sĩ. Các triệu chứng cúm A nhẹ có thể tự khỏi khi được nghỉ ngơi nhiều và uống đủ nước.

Chuyên gia này cũng lưu ý rằng, với test nhanh độ chính xác trung bình chỉ đạt khoảng 70 - 80%.

AM (tổng hợp)