Chiều 27/5, báo cáo Quốc hội về dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, bạo lực gia đình vẫn là một vấn đề nhức nhối, nan giải ở Việt Nam.

Nhiều vụ việc xuất hiện những hành vi bạo lực gia đình có mức độ gây hại nghiêm trọng, diễn biến phức tạp, tinh vi, khó lường và khó xử lý bằng các quy định pháp luật hiện hành.

Cụ thể, năm 2019, có 31,6% phụ nữ phải chịu ít nhất một hình thức bạo lực trong 12 tháng; cứ 3 phụ nữ thì có gần 1 người (32%) bị chồng bạo lực thể xác và/hoặc bạo lực tình dục.

Đáng chú ý có 90,4% phụ nữ bị chồng bạo lực thể xác và/hoặc tình dục không tìm kiếm sự giúp đỡ, chỉ có 4,8% tìm kiếm sự giúp đỡ của công an.

Theo đó, người có hành vi bạo lực có thể bị buộc chấm dứt ngay hành vi bạo lực, cấm tiếp xúc, yêu cầu đến trụ sở công an xã hoặc bị áp dụng các biện pháp ngăn chặn và xử lý vi phạm hành chính, bảo vệ người bị hại theo pháp luật tố tụng hình sự.

Dự luật quy định công an xã có quyền yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình đến trụ sở công an và người được yêu cầu phải chấp hành. Việc bổ sung quy định nhằm khắc phục bất cập thời gian qua người có hành vi bạo lực gia đình không chấp hành chấm dứt hành vi bạo lực khi có yêu cầu.

Mặt khác, việc yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình đến trụ sở công an cấp xã còn là biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn hành vi bạo lực gia đình tiếp diễn, vừa bảo đảm tính răn đe, giáo dục người có hành vi bạo lực gia đình, bảo vệ người bị bạo lực gia đình.

Báo cáo thẩm tra, Ủy ban Xã hội cho rằng dự luật quy định chỉ khi được phân công, công an cấp xã mới có quyền yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình đến trụ sở. Để mang tính răn đe cao, ủy ban này đề nghị quy định theo hướng khi nhận được tin báo tố giác về bạo lực gia đình, công an cấp xã có quyền yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình phải đến trụ sở.

Cũng theo dự luật, Chủ tịch UBND cấp xã được quyền ra quyết định cấm tiếp xúc mỗi lần không quá 3 ngày khi người bị bạo lực, người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp yêu cầu cấm tiếp xúc và hành vi bạo lực gây tổn hại hoặc đe dọa tổn hại đến sức khỏe hoặc đe dọa tính mạng của người bị bạo lực.

Người bị cấm tiếp xúc phải giữ khoảng cách với người bị bạo lực suốt thời gian cấm tiếp xúc từ 50m trở lên, nếu vi phạm sẽ bị tạm giữ. Người bị bạo lực được quyền lựa chọn chỗ ở trong thời gian cấm tiếp xúc.

Dự thảo luật bỏ quy định người bị bạo lực gia đình phải viết đơn đề nghị áp dụng cấm tiếp xúc, để thay bằng quy định "yêu cầu cấm tiếp xúc" để vừa bảo đảm tôn trọng quyền của người bị bạo lực gia đình vừa giảm thủ tục hành chính gây khó khăn cho người bị bạo lực gia đình.

Tại buổi trình bày, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cũng cho biết, bạo lực gia đình vẫn còn là một vấn đề nhức nhối, nan giải. Nhiều vụ việc xuất hiện những hành vi bạo lực gia đình có mức độ gây hại nghiêm trọng, diễn biến phức tạp, tinh vi, khó lường và khó xử lý bằng các quy định pháp luật hiện hành.

Theo số liệu thống kê của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, giai đoạn 2009 - 2021, tổng số vụ bạo lực gia đình đã phát hiện trên cả nước là 324.641 vụ. Điều tra quốc gia bạo lực với phụ nữ được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Tổng cục Thống kê, Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam thực hiện năm 2019 cho thấy, có 31,6% phụ nữ phải chịu ít nhất một hình thức bạo lực trong 12 tháng (kể từ lúc điều tra), cứ 3 phụ nữ thì có gần 1 người (32%) bị chồng bạo lực thể xác/hoặc bạo lực tình dục.

Đáng chú ý, có 90,4% phụ nữ bị chồng bạo lực thể xác và/hoặc tình dục không tìm kiếm sự giúp đỡ, chỉ có 4,8% tìm kiếm sự giúp đỡ của công an. Kết quả điều tra này cho thấy năm 2019, bạo lực gia đình với phụ nữ gây thiệt hại 1,8% GDP (tăng 0,2% so với năm 2012). So với số liệu của cuộc Điều tra được thực hiện năm 2009 thì số vụ bạo lực gia đình ở Việt Nam còn tăng lên.

AM (tổng hợp)