Cách đây hơn 1 năm, tại Đông Hưng, Thái Bình xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm làm một gia đình suýt chết mà nguyên nhân chỉ là một bát cà muối xổi. Nạn nhân là anh Bùi Văn D., vợ và mẹ anh. Theo anh D. kể thì tối hôm đó cả nhà anh cơm với rau muống, cà muối và thịt kho. Đến đêm, anh D. bị đau bụng, cơn đau mỗi lúc một tăng. Sau đó, vợ và mẹ anh cũng bị đau. Bố anh người duy nhất không ăn cà muối thì không sao. Gia đình liền đưa đến bệnh viện tỉnh cấp cứu. Tại đây bác sĩ chẩn đoán gia đình anh bị ngộ độc thức ăn. Riêng anh D. bị nặng nhất, bị sốc nên phải nằm viện cả tuần. Qua tìm hiểu mới biết nguyên nhân là do ăn cà có dính thuốc trừ sâu. Đến nay, mỗi lần nói đến cà muối là cả nhà anh D. đều sợ hãi.

Dưa, cà muối không chỉ nguy hiểm cho sức khỏe vì nó tồn đọng dư lượng các loại hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, phân bón hóa học hoặc thuốc kích thích tăng trưởng, mà còn do công đoạn muối cà không đúng cách.

Chị H.T.H. (ngụ quận 7, TP.HCM) là một trong những trường hợp đó. Chị đã từng bị đau bụng và buồn nôn sau khi ăn phải món dưa cải bẹ muối “quá chín” ở chợ. Với món cà cũng vậy, có lần chị mua bịch cà muối ở chợ về ăn với canh cua đồng, nhưng khi ăn thì thấy cà mềm nhũn và có vị rất đắng. Hỏi ra thì mới biết người bán có dùng chất bảo quản để cà không bị thối đen do cà đã muối lâu mà chưa bán hết.

Vụ ngộ độc tập thể do cà pháo muối đã xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, với gần 50 nạn nhân cũng từng gây xôn xao dư luận. Trong số 37 người biểu hiện rối loạn tiêu hóa, thì có 8 người biểu hiện rõ là ngộ độc thực phẩm. Theo nhận định ban đầu, những bệnh nhân bị ngộ độc cà có thể do yếu tố vi sinh vật gây ra.

Hàng năm vẫn có nhiều trường hợp ngộ độc khi sử dụng món ăn dân dã này với nguyên nhân khác nhau. Biểu hiện của ngộ độc, nhẹ thì đau bụng, tiêu chảy, nặng thì phải nhập viện điều trị như các trường hợp ngộ độc trên.

Những nguyên nhân gây ngộ độc khi ăn dưa, cà muối

Có khá nhiều nguyên nhân gây ra ngộ độc khi ăn dưa, cà muối. Một trong những nguyên nhân đó là sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học hoặc thuốc kích thích tăng trưởng quá liều tạo ra độc tính, gây hại cho người tiêu dùng. Ngoài ra, vì theo lợi nhuận nên có khá nhiều cơ sở sản xuất đã thu mua những loại rau, củ, quả kém chất lượng với giá rẻ và sử dụng chất bảo quản để chế biến món dưa, cà muối bán ra thị trường.

Một nguyên nhân khác rất phổ biến gây nên tình trạng ngộ độc khi sử dụng dưa, cà muối là do vi khuẩn gây bệnh gây nên. Trước khi muối dưa, cà, nếu rau củ không được rửa sạch sẽ, dụng cụ dùng để muối dưa, cà không vệ sinh thì chắc chắn sẽ sinh ra nhiều vi khuẩn gây bệnh.

Điều quan trọng khác nữa là thời gian ủ dưa, cà. Khi dưa, cà muối chưa chín có chứa muối nitograt rất dễ gây ngộ độc, làm tim mệt, thở dốc, tức ngực. Nếu bị tích tụ lâu trong cơ thể, chất này cũng có thể gây ung thư.

Cách phòng tránh ngộ độc dưa cà muối

Dưa, cà muối là món ăn truyền thống không thể bỏ được nhưng chúng ta cũng nên biết cách phòng tránh ngộ độc để đảm bảo sức khỏe.

Dưa cà muối xổi vẫn còn xanh rất có hại cho sức khỏe

Không nên ăn dưa, cà muối xổi: Rất nhiều người hết sức sai lầm khi có thói quen sử dụng món dưa muối xổi. Khi đó dưa, cà vẫn còn cay, hăng và chưa chua. Chất axít chưa đủ độ để tiêu diệt các vi khuẩn có hại có trong dưa, cà. Các vi khuẩn đó có thể gây ra các bệnh truyền nhiễm đường tiêu hóa thường gặp như tiêu chảy, lỵ trực khuẩn, tả, thương hàn… Đồng thời khi mới muối, nitrat có trong rau củ (do được bón phân urê) sẽ biến đổi thành nitrit. Chất này vào dạ dày sẽ kết hợp với những thức ăn khác tạo thành hợp chất nitrosamine, có khả năng gây ung thư.

Không nên ăn dưa, cà muối để lâu: Khi món dưa, cà muối để lâu sẽ xuất hiện nấm mốc trên bề mặt, có thể gây ngộ độc. Nấm mốc này tạo ra độc tố aflatocin có thể gây bệnh ung thư gan, ảnh hưởng tim, phổi, làm tổn thương hệ thần kinh trung ương, và tạo ra một số chất độc hại khác.

Không nên mua ngoài hàng: Dưa, cà ngoài hàng thường được muối trong thùng, lọ nhựa, thậm chí thùng xốp rất độc hại. Đặc biệt, nếu muối dưa, cà bằng các thùng sơn sẽ rất nguy hiểm bởi chúng còn dính lại các chất phụ gia, tạo màu, dung môi từ sơn. Các chất độc này sẽ ngấm vào dưa cà, nếu dùng lâu dài sẽ có nguy cơ mắc bệnh, thậm chí là ung thư. Nên muối dưa bằng dụng cụ sành, sứ hoặc thủy tinh.

Ngoài ra, dưa, cà muối ở ngoài hàng được làm với số lượng lớn, nên không được ngâm rửa kĩ, vẫn còn tồn dư nhiều thuốc sâu, hóa chất độc hại. Người muối dưa, cà để bán cũng thường dùng chất bảo quản không rõ nguồn gốc để giữ cho dưa, cà được ngon, không váng và để được lâu.

Lưu ý: những người mới ốm dậy, suy nhược cơ thể, phụ nữ mang thai và người đang bị bệnh (bệnh tim mạch, huyết áp, bệnh thận, bệnh gan, viêm loét dạ dày) không nên ăn dưa, cà muối chua vì chúng chứa nhiều muối, men tiêu hoá cao, có thể gây ra những biến chứng bất lợi cho sức khỏe.

Món dưa muối, cà muối tuy là món dân dã, nhưng nếu không cẩn thận cũng gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Để phòng tránh ngộ độc chúng ta nên tìm mua loại dưa, cà muối được sản xuất đúng quy trình kỹ thuật, bảo đảm vệ sinh, có nguồn gốc rõ ràng. Tốt nhất là nên tự mua nguyên liệu sạch về muối tại nhà để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Kim Anh