Con người sống cả đời đều không thể thiếu bạn, bạn không nhất định phải là người hoàn mỹ, chỉ cần có thể đồng cam cộng khổ, giúp nhau lúc hoạn nạn, đối xử chân thành thì đã là một người bạn thực sự. Nếu như có thể vinh nhục cùng nhau, cùng hội cùng thuyền thì đó đã thực sự là người bạn thân tình.

Trong cuộc đời, người bạn thân tình có thể chia thành ba cấp, đó là thượng phẩm, tinh phẩm và tuyệt phẩm. Một người bạn có phẩm chất như nước thì đó là người bạn “thượng phẩm”, có phẩm chất như cháo thì đó là người bạn “tinh phẩm” và có phẩm chất như trà thì đó là người bạn “tuyệt phẩm”. Nếu trong cuộc đời, một người có được người bạn như vậy thì đã có thể sung sướng với tài phú của mình rồi.

Người bạn “thượng phẩm”
Người bạn có phẩm chất như nước là người bạn “thượng phẩm”. Cổ nhân giảng: “Quân tử chi giao đạm nhược thủy, tiểu nhân chi giao cam nhược lễ; quân tử đạm dĩ thân, tiểu nhân cam dĩ tuyệt”, ý nói rằng, tình cảm giao hảo của  những người bạn quân tử nhạt nhẽo như nước lã, tình cảm giao hảo của kẻ tiểu nhân lại ngọt ngào như rượu ngọt.

Tình cảm của những người bạn quân tử tuy nhạt nhẽo nhưng lâu dài thân thiết, tình cảm của kẻ tiểu nhân tuy ngọt ngào, vồ vập nhưng lại dễ dàng dẫn đến tuyệt giao. Người bạn có phẩm chất như nước, không nhiệt liệt, không vồn vã, không phô trương, làm việc thiện mà không muốn người khác biết, lặng lẽ làm bạn, chính là như tình bạn giữa Tiết Nhân Quý và Vương Mậu Sinh vậy.

Tiết Nhân Quý là danh tướng thời Đường, từ nhỏ đã chuyên tâm luyện văn luyện võ nhưng gia cảnh lại vô cùng bần hàn khó khăn. Thời điểm chưa được công thành danh toại, vợ chồng Tiết Nhân Quý sống trong cảnh cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc.

Tiết Nhân Quý kết nghĩa anh em với Vương Mậu Sinh. Vợ chồng Vương Mậu Sinh không chê gia cảnh Tiết Nhân Quý, mà còn thường xuyên tiếp tế cho họ, dù bản thân cũng không phải giàu có gì.

Về sau, Tiết Nhân Quý đi theo Đường Thái Tông chinh chiến nhiều năm, lập được chiến công hiển hách, nhờ đó mà được phong làm Bình Liêu Vương.

Ngày Tiết Nhân Quý nhậm chức, văn võ bá quan trong triều đến chúc mừng ông, nhưng Tiết Nhân Quý đều khước từ không nhận quà của mọi người. Duy chỉ có hai vò “rượu ngon” mà Vương Mậu Sinh gửi đến là Tiết Nhân Quý nhận lấy.

Vừa mở vò rượu ra thì quan chấp sự Khải Phong giật mình sợ hãi, bởi ông phát hiện ra vò rượu bên trong lại toàn là nước lã. Tiết Nhân Quý nghe chuyện, chẳng những không tức giận mà còn lệnh cho quan chấp sự mang bát ra, trước mặt mọi người uống ba bát nước trong mà Vương Mậu Sinh đưa tới.

Tình bạn như nước giống như tình bạn của Quan Vũ với Lưu Bị, Tiết Nhân Quý với Vương Mậu Sinh, là người trợ giúp đắc lực, không rời bỏ, thủy chung trước sau như một. Người bạn như nước khiến người ta có cảm giác không phụ thuộc nhưng lại không thể rời xa.

Người bạn “tinh phẩm”
Bạn thân như cháo là người bạn “tinh phẩm”. Cháo có thể làm ấm thân ấm lòng người. Người bạn có phẩm chất như cháo sẽ không thân thiết, xiểm nịnh khi nghèo hèn,  không vồn vã khi bạn giàu sang và không xa lạ khi bạn khó khăn hơn mình.

Người bạn như cháo, mặc dù không tinh tế, khéo léo, không tao nhã, thanh lịch nhưng lại chứa một dư vị vô cùng đặc biệt, khó quên. Người bạn ấy luôn đến vào những lúc bạn cần mình.

Khi bạn bị mệt mỏi, bị ngã lòng, thất ý, bị chùn bước thì họ sẽ trợ giúp và khiến bạn tỉnh ngộ ra. Tình bạn ấy giống như tình bạn tri kỷ, tự nhiên giữa Bảo Thúc Nha và Quản Trọng.

Bảo Thúc Nha và Quản Trọng, người nước Tề, thời Xuân Thu, là đôi bạn tốt luôn cùng nhau buôn bán. Bảo Thúc Nha có tiền thì lấy phần nhiều đưa cho bạn, vì nghĩ gia cảnh bạn nghèo túng, còn mình thì nhận phần thiệt hơn. Hai người cùng nhau buôn bán và mỗi lần chia lãi thì bên nhiều bên ít như  thế.

Người khác thấy vậy thì rất khó chịu nói Quản Trọng là kẻ không ra gì. Bảo Thúc Nha nói: “Gia cảnh Quản Trọng không tốt, đương nhiên là phải lấy nhiều hơn. Đó là do tôi cam tâm tình nguyện.” Những lời này truyền đến tai Quản Trọng, Quản Trọng vô cùng cảm động.

Bảo Thúc Nha và Quản Trọng lại cùng vào quân đội chiến đấu. Có điều mỗi lần xuất trận, lúc tiến quân Quản Trọng đều đi phía sau, khi đoàn quân rút lui thì ông ta bao giờ cũng đi trước. Các binh sĩ đều nói Quản Trọng là kẻ hèn nhát. Bảo Thúc Nha nghe được những lời bàn tán đó liền thay Quản Trọng thanh minh: “Quản Trọng giữ gìn vì sợ nếu chết sẽ không có người phụng dưỡng mẹ già.”

Bảo Thúc Nha mỗi lần thanh minh cho Quản Trọng thì đều biến khuyết điểm thành ưu điểm, bởi một lẽ ông hiểu Quản Trọng và rất yêu mến bạn mình. Quản Trọng vì thế xúc động mà nói: “Người sinh ra ta là mẹ , người hiểu ta chỉ có Bảo Thúc Nha mà thôi.”

Người bạn “tuyệt phẩm”
Người bạn thân có phẩm chất như trà là người bạn tuyệt phẩm, là tài phú cao nhất trong kết giao. Trà vừa có vị thanh nhã vừa có vị cao quý. Người bạn có phẩm chất như trà có thể tâm ý tương thông, hai người không cần dùng lời nói cũng hiểu nhau và hòa hợp cùng nhau. Tình bạn ấy giống như tình bạn giữa Bá Nha và Tử Kỳ.

Bá Nha là nhạc sư, Tử Kỳ là người hiểu nhạc. Chỉ có Tử Kỳ mới có thể thấu hiểu đến cùng âm nhạc của Bá Nha. Lúc Bá Nha đánh đàn, khi đàn đến đoạn miêu tả núi cao, Chung Tử Kỳ ngồi bên cạnh nói: “Ôi núi cao như Thái Sơn”. Khi Bá Nha đàn đến khúc miêu tả nước chảy, Tử Kỳ lại nói: “Ôi nước chảy cuồn cuộn như sông”.

Sau khi Tử Kỳ mất, Bá Nha đập đàn vào đá, thề trọn đời không đàn nữa. Ông cho rằng không ai hiểu được tiếng đàn của ông bằng Tử Kỳ. Sau này chữ tri âm dùng để chỉ người hiểu được tiếng lòng của mình.

Trong cuộc đời này, nếu có một người bạn “thượng phẩm” thì bạn quả là người may mắn. Nếu có được một người bạn “tinh phẩm” thì bạn là người vô cùng may mắn. Nếu có được người bạn “tuyệt phẩm” thì bạn là đã được có một loại tài phú muôn phần trân quý rồi.

Theo Trithucvn.org