Thóp là gì?

Trong giai đoạn đầu của thời kỳ sơ sinh, hộp sọ của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh, giữa các xương có những khoảng trống rõ ràng, những khoảng trống lớn được gọi là thóp.

Trẻ sơ sinh thực chất có 6 thóp, đó là thóp trước, thóp sau, 2 thóp đĩa và 2 thóp chũm. Nhưng mọi người thường chỉ chú ý đến 2 thóp là thóp trước và thóp sau.

Kích thước thóp trước rất khác nhau tùy theo từng trẻ sơ sinh khác nhau, dao động từ 1-4 cm, trung bình khoảng 1,5-2 cm; sau đó tăng dần theo sự lớn lên của hộp sọ trẻ, có thể lên đến 3-6 cm; sau 6 tháng tuổi tăng dần, nhỏ hơn, thường đóng trước 2 tuổi, muộn nhất không quá 3 tuổi.

Tại sao thóp phồng lên hoặc chìm xuống?

Thóp mềm và phẳng ở trạng thái bình thường, nhưng thóp của trẻ thường có thể sờ thấy hoặc quan sát thấy có mạch đập, nhất là khi trẻ khóc hoặc bị kích động.

Thóp phồng hay trũng, không nghiêm trọng, tóc trẻ dày, dùng tay sờ có thể cảm nhận được, thóp phồng lên có cảm giác đầy và căng, thóp chìm mềm có cảm giác trống rỗng. Nếu thóp phồng hoặc lõm nghiêm trọng có thể nhìn trực tiếp bằng mắt thường.

1. Thóp phồng

Khi trẻ khóc, thóp có thể hơi nhô lên, đây là hiện tượng sinh lý bình thường và không cần điều trị. Khi bé bình tĩnh lại, thóp sẽ ngừng phồng và trở lại bằng phẳng như trước.

Nếu thóp trẻ phồng lên, trước hết cố gắng để trẻ nghỉ ngơi yên tĩnh, tránh quấy khóc, nếu xảy ra tình trạng bất tỉnh hoặc nôn ói thường xuyên, có thể ngừng ăn uống và đưa trẻ đến bệnh viện kiểm tra kịp thời.

2. Thóp trũng

Thóp trũng thường do mất nước, chẳng hạn như nôn mửa hoặc tiêu chảy nhiều lần, say nắng nghiêm trọng, đổ mồ hôi quá nhiều hoặc suy dinh dưỡng mãn tính.

Nếu thóp chỉ hơi trũng, nhìn chung có thể là mất nước nhẹ, chỉ cần bổ sung thêm nước và chất điện giải cho bé.

Còn nếu thóp của trẻ lõm xuống rõ ràng, kèm theo các triệu chứng như trạng thái tinh thần kém, môi khô, da kém đàn hồi, lượng nước tiểu ít thì bạn nên chú ý xem đó là tình trạng mất nước vừa hay nặng, cần đưa đi khám bệnh để đánh giá. 

Tình trạng bất thường ở thóp cần cho trẻ đi khám

1. Bé có các triệu chứng rõ ràng như hốc mắt và thóp trước trũng sâu, trạng thái tinh thần không tốt, da kém đàn hồi, lượng nước tiểu ít, lúc này cần đưa đi khám.

2. Khi trẻ ở trạng thái bình tĩnh, không quấy khóc, thóp trước phồng lên, kèm theo các biểu hiện như tinh thần kém, nôn trớ, co giật, sốt, chậm lớn, vòng đầu to bất thường, cử động mắt bất thường. 

3. Nếu thóp trẻ đóng trước 3 tháng tuổi hoặc sau 3 tuổi vẫn chưa đóng, đồng thời bứt rứt, quấy khóc, ngủ không yên, ra nhiều mồ hôi, phù nề, bơ phờ, suy sụp, chậm tăng trưởng và phát triển, không cân xứng với các chi cần đưa đi khám bác sĩ đánh giá xem có vấn đề gì đặc biệt không.

4. Nếu thóp trên 4 cm, hoặc thóp trước của trẻ dưới 3 tháng tuổi khép lại bằng đầu ngón tay, kèm theo vòng đầu bất thường, sinh trưởng và phát triển không bình thường, hành vi bất thường cũng cần thiết để gặp bác sĩ để đánh giá.

Cuối cùng, cần nhấn mạnh rằng kích thước thóp đơn lẻ không có ý nghĩa lâm sàng, cha mẹ không phải lo lắng thóp của con mình lớn hơn hay nhỏ hơn những đứa trẻ khác. Điều này cần một số thông tin để đưa ra phán đoán toàn diện, chẳng hạn như kết hợp sự tăng trưởng và phát triển của em bé.

Momo/Theo Sohu