Những em bé lai được nuôi dạy trong gia đình đa văn hóa thường có lợi thế về ngôn ngữ hơn so với những trẻ khác. Trong cuộc sống hàng ngày, bé sẽ được tiếp xúc và giao tiếp với bố mẹ bằng hai ngôn ngữ khác nhau. Tuy nhiên, điều này cũng có thể khiến một số trẻ gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa các ngôn ngữ, đặc biệt là khi bé nói thạo ngôn ngữ thứ hai nhưng lại gặp khó khăn với ngôn ngữ mẹ đẻ. Điển hình là bé Lina, cô con gái đầu lòng của nữ diễn viên xinh đẹp Lan Phương.

Lina sinh ra trong gia đình có mẹ là người Việt và bố là người nước ngoài. Vì vậy, ngay từ khi lọt lòng, Lina đã được tiếp xúc với nhiều ngôn ngữ khác nhau. Ái nữ nhà Lan Phương không chỉ sở hữu ngoại hình lai ấn tượng mà còn được nhận xét là thông minh và lanh lợi. Từ nhỏ, Lina đã ham học và có khả năng phát âm tiếng Anh cực chuẩn.

Tuy nhiên mới đây trên trang cá nhân, bà mẹ 2 con đã thừa nhận rằng ái nữ của mình dù thạo tiếng Anh nhưng lại gặp khó với tiếng Việt. "Đọc sách tiếng Anh thì Lina đọc nhanh như gió, còn tiếng Việt thì mẹ cũng khuyến khích suốt nhưng cô ý hơi lười và ngại do tiếng Việt đọc khó hơn tiếng Anh. Nhưng thỉnh thoảng tóm được Lina lúc cầm sách tiếng Việt là mẹ tranh thủ dạy con đọc ngay. Nghe Lina đọc tiếng Việt, chưa thạo nhưng mẹ vẫn thấy đáng yêu lắm. Lúc này con tròn 6 tuổi. Đến hôm nay, sau 3 tuần từ lúc quay video này thì Lina đã tự tin đọc chữ “thiêm thiếp” rồi các cô chú ạ" - Lan Phương cho biết.

Để giúp con gái sõi tiếng Việt hơn, bà mẹ bỉm sữa hai con dù bận rộn chăm sóc cô con gái sơ sinh vẫn dành thời gian dạy Lina nói tiếng Việt. Với sự đồng hành và giáo dục khéo léo từ mẹ, Lina đang ngày càng tiến bộ trong quá trình học ngôn ngữ của mình.

Chia sẻ về việc dạy con học ngôn ngữ, Lan Phương từng tâm sự rằng cô để con tiếp xúc với ngôn ngữ một cách tự nhiên chứ không ép buộc. Khi ở nhà, chồng cô nói tiếng Anh với bé, còn bà ngoại nói tiếng Việt.

"Quan trọng nhất với Phương là yêu thương, hiểu con, giúp con khám phá thế giới và các cảm xúc, giúp con tự tin và có lòng tin vào mọi người. Ngôn ngữ sẽ tự nhiên đến với con khi những người xung quanh yêu thương và giao tiếp với con.

Nhiều người bảo phải dạy con nói Tiếng Việt trước, phải bắt chồng Phương học nói Tiếng Việt chứ. Với Phương điều ấy không phù hợp. Trong gia đình Phương không thích khái niệm "bắt" người này phải làm theo người kia. Mỗi người đều tôn trọng sở thích và mong muốn của người kia. Chẳng ai trên đời lại thích bị bắt ép làm điều mình không thích hay chưa sẵn sàng cả.

Lina sẽ được tiếp xúc và học nói cả 2 ngôn ngữ để con có thể nói chuyện được với ông bà ngoại, ông bà nội. David sẽ học Tiếng Việt khi anh có thời gian và mong muốn nói Tiếng Việt cao hơn. Còn Phương cũng vẫn phải nỗ lực để Tiếng Anh của Phương tốt hơn mỗi ngày. Và không quên kể đến là ông bà ngoại Lina đang có động lực học Tiếng Anh.

Lina dù còn bé nhưng đã là một người lớn thu nhỏ. Con vẫn luôn cần được lắng nghe, được chia sẻ và tôn trọng. Mẹ và con sẽ là 2 cô bạn gái thân nhất trên đời Lina nhỉ? Và ngôn ngữ tốt nhất cho con bây giờ là ngôn ngữ của tình yêu" - nữ diễn viên cho biết.

Nhờ có mẹ luôn hỗ trợ, cộng thêm sự nhạy bén trong việc học ngôn ngữ, tương lai cô nhóc Lina hoàn toàn có thể cải thiện được trình độ Tiếng Việt của mình. Tuy nhiên thực tế cho thấy, có nhiều đứa trẻ dễ rơi vào tình trạng bị rối loạn ngôn ngữ vì cùng một lúc tiếp thu nhiều loại ngôn ngữ khác nhau. Điều này khiến không ít bố mẹ lo lắng.

Theo cô Ngô Hiên – Nhà trị liệu tâm lý, Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng khoa học Tâm lý - Giáo dục (Hà Nội) cho biết năm 2018, mỗi tháng trung tâm khám mới khoảng 50 trẻ bị rối loạn ngôn ngữ, trong đó có những trẻ gặp vấn đề nói thạo tiếng Anh hơn tiếng Việt.

Và hầu hết những trẻ này đều có rắc rối tiềm ẩn về ngôn ngữ và việc trẻ chưa thành thục tiếng mẹ đẻ đã tiếp xúc với ngôn ngữ khác sẽ làm việc tiếp nhận sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp của trẻ khó khăn, hạn chế hơn. Chính vì vậy, khi con nói tiếng Anh, bố mẹ cần lưu ý con có sử dụng ngôn ngữ đó để giao tiếp tương tác hay chỉ sử dụng một cách máy móc, đơn lẻ không phù hợp ngữ cảnh, đó có thể là dấu hiệu con đang bị rối loạn ngôn ngữ cần can thiệp.

Vân Chi (Tổng hợp)