Tiến sĩ Julia Digangi là một nhà thần kinh học ở Mỹ. Cô đã hoàn thành khóa nội trú tại Trường Y Harvard và Trường Y Đại học Boston, Mỹ. Trong sự nghiệp của mình, cô dạy mọi người cách giao tiếp để cải thiện các mối quan hệ trở nên bền chặt, lành mạnh và thấu hiểu hơn. Đặc biệt, trong việc dạy dỗ con cái, cô khuyến nghị cha mẹ không nên sử dụng 3 câu nói sau với con mình.

1. "Sao con không cố hơn nữa?"

Bộ não chỉ trở nên xuất sắc khi được đặt trong tình huống có thể thực hiện được. Khi trẻ gặp khó khăn, không phải vì chúng không muốn làm tốt mà đơn giản là vì chúng không thể. Vấn đề nằm ở sự khác biệt giữa kỳ vọng của cha mẹ và khả năng của trẻ.

Ví dụ:

Nếu con bạn dành quá nhiều thời gian để chơi trò chơi điện tử và quá ít thời gian cho việc đọc sách, cha mẹ không nên nói: "Sao con không cố mà đọc sách có phải tốt hơn không" hay "Sao con không cố hơn nữa". Thay vào đó, hãy thử hỏi một câu mở: "Mẹ thấy con thực sự thích trò chơi điện tử. Mẹ rất muốn nghe con chia sẻ lý do tại sao con thích chúng nhiều đến vậy. Con có thể chia sẻ với mẹ không?".

2. "Sao con không chịu nghe mẹ nói?"

Tiến sĩ Julia từng làm việc với cha mẹ có một cô con gái gặp khó khăn về cảm xúc. Họ thất vọng khi cô bé từ chối bước ra khỏi xe tại phòng khám bác sĩ. Tuy nhiên, khi Julia mời cô bé vào cuộc trò chuyện, cô phát hiện rằng tiếng nhạc trong phòng khám khiến cô bé khó chịu. Vấn đề này dễ dàng được khắc phục bằng một cặp nút nhét tai.

Vấn đề thực sự là cha mẹ không lắng nghe nhu cầu của con mình. Bộ não của trẻ em được kết nối để tự chủ và khám phá thế giới dựa trên bản sắc riêng của chúng, không phải dựa trên niềm tin của cha mẹ về việc chúng nên như thế nào. Nếu cha mẹ đang gặp bất đồng với một đứa con có vẻ cố chấp, thay vì hỏi: "Sao con không chịu nghe mẹ nói?", hãy cân nhắc hỏi: "Con có thể lắng nghe mẹ nói không?". Cha mẹ có trí tuệ cảm xúc cao không dạy con bằng cách ra lệnh mà bằng cách kết nối. Họ sẵn sàng lắng nghe những gì đã xảy ra với con mình.

3. "Con không biết tôn trọng người khác hả?"

Tiến sĩ Julia thường thấy cha mẹ vội vàng đưa ra những kết luận hoặc dán nhãn về hành vi của con mình dựa trên sự bất an của chính họ. Một cặp vợ chồng nói với Julia rằng: "Con cái không tôn trọng chúng tôi", vì bọn trẻ không bao giờ nghe lời khi được bảo phải làm bài tập về nhà. Tuy nhiên, đáp trả lại điều này, đứa con tuổi teen của họ dõng dạc nói: "Con rất tôn trọng cha mẹ. Chỉ là môn học đó quá khó đối với con".

Điều cha mẹ cần làm là không đưa ra những câu hỏi mang tính phán xét, sau đó bày tỏ mình sẵn sàng lắng nghe con nói. Cha mẹ có thể nói rằng: "Mẹ nhận thấy con chỉ được 6 điểm trong bài kiểm tra khoa học gần đây. Con có muốn chia sẻ gì đó không? Mẹ chỉ muốn nghe suy nghĩ thực sự của con".

Trên thực tế, cảm xúc của con cái ảnh hưởng tới cha mẹ. Khi trẻ bối rối, cha mẹ cũng bối rối theo. Vì thế, khi những cảm xúc mạnh mẽ dâng lên, điều tự nhiên là cha mẹ muốn kiểm soát cảm xúc của con mình bằng cách bảo chúng im lặng, bình tĩnh lại hoặc lắng nghe kỹ hơn. Nhưng với tư cách là cha mẹ, việc của bạn không phải là kiểm soát cảm xúc của con mà là làm chủ cảm xúc của chính mình.

Bích Anh (Tổng hợp)