Tập đi là một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển, đánh dấu sự trưởng thành khỏe mạnh của bé. Nắm rõ dấu hiệu trẻ sắp biết đi có thể giúp bố mẹ chuẩn bị tốt nhất cho cột mốc phát triển này của bé. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng Emdep.vn dành chút thời gian tìm hiểu rõ hơn về những dấu hiệu trẻ sắp biết đi nhé!

Trẻ em biết đi ở độ tuổi nào?

Trẻ em thường biết đi vào khoảng từ 9 đến 12 tháng tuổi, và có thể đi lại tốt khi đạt 14 - 15 tháng tuổi. Tuy nhiên, không phải mọi trẻ em đều phát triển theo cùng một tốc độ. Một số trẻ có thể mất thời gian hơn để phát triển kỹ năng này và có trẻ có thể không biết đi cho đến khi đạt khoảng 16 đến 17 tháng tuổi. Quan trọng nhất, bố mẹ nên cung cấp sự hỗ trợ và khích lệ cho con trong quá trình này và không cần quá lo lắng nếu con mất thêm thời gian để đạt được các cột mốc phát triển.

Dấu hiệu trẻ sắp biết đi

Trước khi trẻ tập đi, hầu hết trẻ đều phải trải qua giai đoạn tập bò, từ từ đứng dậy, vấp ngã, sau một thời gian có thể đi lại một cách nhuần nhuyễn và tự lập.

Trong những trường hợp bình thường, thời gian ước tính để trẻ biết đi là 11-18 tháng và tuổi trung bình là khoảng 12 tháng. Sự tăng trưởng và phát triển của mỗi trẻ là khác nhau. Một số trẻ sẽ biết đi trong khoảng 10 tháng, và một số trẻ chỉ biết đi trong khoảng 15 tháng. 

Cha mẹ không được ép buộc can thiệp, huấn luyện trước, ép trẻ tập đi, điều này chỉ gây phản tác dụng. Trẻ biết đi là điều đương nhiên, khi trẻ có những biểu hiện sau có nghĩa là trẻ đã sẵn sàng tập đi.

1. Trẻ có thể bò tự do

Trẻ bò nhiều hơn không chỉ rèn luyện được khả năng phối hợp của tay chân mà còn giúp thúc đẩy quá trình phát triển trí não và rèn luyện khả năng giữ thăng bằng của tiểu não. Khả năng giữ thăng bằng của trẻ càng tốt thì càng nhanh biết đi.

2. Trẻ bám vào đồ đạc để đứng lên

Bám vào đồ đạc để đứng lên là một dấu hiệu sớm cho thấy rằng trẻ sắp biết đi trong thời gian tới. Hành động này cho thấy trẻ đã nhận ra cách sử dụng sức mạnh của cơ bắp và hỗ trợ từ đồ đạc để nâng đỡ cơ thể mình.

Việc bám vào đồ đạc để đứng lên giúp trẻ tập trung vào việc phát triển cơ bắp chân và cải thiện khả năng cân bằng. Khi thực hiện hành động này, trẻ có thể tạo ra một tư thế giống như squat, giúp tăng cường cơ bắp, chuẩn bị cho việc đứng và đi lại.

3. Trẻ bám vào đồ vật để bước đi

Trẻ bám vào đồ vật để bước đi là một bước quan trọng trong quá trình học đi của trẻ. Khi trẻ bám vào đồ đạc để bước đi, đó thường là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy rằng trẻ sắp biết đi. Trong thời gian này, trẻ có thể sử dụng bất kỳ đồ vật nào xung quanh nhà, như bàn, tủ, giường,... để dựa vào và bước đi.

Tuy nhiên, cũng cần phải lưu ý rằng việc trẻ bám vào đồ đạc có thể tiềm ẩn nguy cơ té ngã và chấn thương. Vì vậy, điều quan trọng là bố mẹ cần tạo ra một môi trường an toàn cho trẻ tập đi, giữ khoảng cách an toàn với những đồ vật dễ gây nguy hiểm, bảo vệ các góc cạnh sắc nhọn và giữ cho không gian xung quanh trẻ rộng rãi để trẻ có thể tự tin di chuyển, tập đi.

4. Đứa trẻ sẽ ngồi xổm một cách độc lập

Trẻ không cần sự trợ giúp của người lớn, có thể ngồi xổm xuống, đứng với một đồ vật, một lúc có thể đứng độc lập, chứng tỏ cơ chân của trẻ đã có một sức bền nhất định, trẻ sẽ sớm có ham muốn đi lại.

5. Trẻ có thể tự đứng lên mà không cần hỗ trợ

Trẻ có thể tự đứng lên mà không cần hỗ trợ cũng là một dấu hiệu trẻ sắp biết đi rõ ràng nhất. Trẻ có thể tự đứng lên mà không cần sự hỗ trợ từ đồ đạc hay người lớn, là một bước tiến quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Mặc dù ban đầu, trẻ có thể chỉ đứng vững được trong một thời gian ngắn, nhưng theo thời gian và thực hành, trẻ có thể đứng vững hơn và có thể đứng lâu hơn.

Khi trẻ có khả năng đứng lên mà không cần sự hỗ trợ, điều này thường là dấu hiệu cho thấy cơ bắp và thăng bằng của trẻ đã phát triển đủ để thực hiện hành động này. Từ đó, trẻ có thể bắt đầu thực hiện các hành động khác như chập chững bước đi.

Lúc này, điều quan trọng nhất là  bố mẹ nên khích lệ và ủng hộ trẻ trong quá trình này. Đồng thời đảm bảo rằng môi trường xung quanh trẻ là an toàn để trẻ có thể thử nghiệm và khám phá khả năng mới của mình một cách tự tin.

6. Trẻ có thể tiến lên phía trước

Chúng ta thường thấy trẻ tự mình lần đi nhờ bám vào ghế sofa, ghế đẩu và tường. Lúc này, bạn có thể khuyến khích trẻ giúp trẻ tập đi, không nên chủ động bế hoặc đỡ trẻ.

7. Trẻ vấp ngã

Khi cơ thể của đứa trẻ đã sẵn sàng, trẻ tự loạng choạng về phía trước, lắc lư trong vài bước đầu tiên, và ngay sau đó sẽ ngã. 

Trong trường hợp đảm bảo an toàn thì bố mẹ cũng không cần lo lắng hay can thiệp quá nhiều, điều này là do sức cơ của trẻ chưa đủ, sau một thời gian vận động thì tình trạng này sẽ được cải thiện đáng kể.

8. Trẻ quấy khóc, ngủ nhiều giấc ngắn

Các biểu hiện như quấy khóc và ngủ nhiều giấc ngắn cũng có thể là dấu hiệu trẻ sắp biết đi. Khi trẻ tập đi, bộ não và cơ thể của trẻ thường phải hoạt động nhiều hơn để thích nghi với kỹ năng mới này. Do đó, trẻ có thể cảm thấy không thoải mái, dẫn đến các biểu hiện như quấy khóc và thay đổi lịch trình ngủ.

Tuy nhiên, điều này thường chỉ là tạm thời và không cần quá lo lắng. Khi trẻ đã học được cách giữ thăng bằng và đi, trẻ sẽ cảm thấy thoải mái hơn và các biểu hiện không thoải mái cũng sẽ giảm đi.

Cha mẹ cần lưu ý điều gì khi tập đi

Trước hết, chuẩn bị cho trẻ quần áo rộng rãi, thoải mái, giày mềm vừa phải, nếu có điều kiện nên cho trẻ đi lại bằng chân trần đúng cách. Đi chân trần rất có lợi cho tuần hoàn máu, tư thế đi và phát triển xúc giác, nhưng lưu ý không để trẻ bị nhiễm lạnh hoặc bị thương do vật cứng.

Thứ hai, cha mẹ cần dán miếng dán chống va chạm vào các góc nhọn của bàn ghế ở nhà, loại bỏ các vật dụng dễ vỡ, để tất cả các ổ cắm tránh xa trẻ em, hoặc lắp phích cắm an toàn để tránh gây thương tích cho trẻ.

Cuối cùng, cha mẹ có thể cầm đồ chơi hoặc những thứ mà trẻ quan tâm, để trẻ lấy và giao đồ có mục đích, và tập cho trẻ bước qua các trò chơi. Nhưng khi trẻ tỏ ra chống đối và không muốn đi, đừng ép buộc hay đổ lỗi cho trẻ.

Tóm lại, khi trẻ tập đi, cha mẹ nên chuẩn bị quần áo phù hợp, tạo môi trường tốt, trong trường hợp đảm bảo an toàn thì ít can thiệp, động viên nhiều, quan sát nhiều để trẻ nhận biết, không nóng vội.

Khi nào cha mẹ cần can thiệp vào việc tập đi của trẻ

Trẻ đã 18 tháng mà không biết đi

Tuy sự phát triển của mỗi trẻ là khác nhau nhưng nếu trên 18 tháng mà trẻ không đi lại được thì cần đưa trẻ đến bệnh viện để khám kịp thời.

Trẻ em thường bị ngã sau khi đi bộ

Khi trẻ mới tập đi rất dễ bị ngã hoặc đi không vững do sức cơ chưa đủ, chỉ cần trẻ ngồi xổm và đứng vững thì không phải là vấn đề về xương hay thiếu canxi.

Tuy nhiên, nếu trẻ thường xuyên bị ngã, khó ngồi xổm và đứng, cử động không phối hợp và không cải thiện khi trẻ lớn lên thì cần đến bệnh viện để khám kịp thời.

Đứa trẻ đi khập khiễng

Khi trẻ đi khập khiễng khi đi, trước tiên hãy loại trừ các yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như cát trong giày hoặc đau chân. Sau khi loại trừ các yếu tố bên ngoài, nếu trẻ vẫn liên tục đi như vậy thì nên đến bệnh viện để khám kịp thời.

Mẹo giúp bé nhanh biết đi

Dưới đây là một số tuyệt chiêu mà bố mẹ có thể áp dụng để thúc đẩy bé nhanh chóng tập đi và biết đi:

• Cung cấp đồ chơi kích thích: Cho bé những món đồ chơi nhỏ mà bé có thể cầm trong tay khi đang đứng. Điều này sẽ kích thích sự tò mò và sự quan tâm của bé, khiến bé muốn đứng lâu hơn để tương tác với đồ chơi.
• Di chuyển đồ chơi lên cao: Di chuyển các đồ chơi hoặc vật dụng bé thích lên bề mặt cao hơn mặt đất, như đặt trên ghế sofa hoặc bàn. Bé sẽ phải đứng lên hoặc di chuyển để có thể tiếp cận đồ chơi, thúc đẩy bé tập đi.
• Thực hiện hoạt động giúp tăng cường, củng cố khả năng cân bằng: Thực hiện các hoạt động như chơi bập bênh, ngồi xích đu, hoặc cho bé trèo qua gối để tăng cường khả năng giữ thăng bằng của bé.
• Cho bé chơi cùng bạn bè: Cho bé chơi cùng những em bé khác cùng tuổi hoặc lớn hơn một chút, những em bé đã biết đi có thể là nguồn cảm hứng cho bé học hỏi và muốn tập đi.
• Động viên và khuyến khích: Dành lời khen ngợi và động viên bé khi bé cố gắng đứng lên hoặc đi. Vỗ tay hoặc dang tay cổ vũ cũng là cách tốt để khích lệ bé tập đi.

Trẻ chậm biết đi phải làm sao?

Trường hợp trẻ chậm biết đi thì dưới đây là một số biện pháp mà bố mẹ có thể áp dụng để trẻ nhanh biết đi hơn:

• Thảo luận với bác sĩ: Nếu bạn cảm thấy trẻ phát triển chậm so với các trẻ em cùng tuổi, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe. Họ có thể đưa ra đánh giá và khuyến nghị các biện pháp hỗ trợ phù hợp.
• Tạo môi trường an toàn cho trẻ tập đi: Tạo một môi trường an toàn cho bé để thực hiện các hoạt động vận động, nhưng đồng thời cũng phải đảm bảo bé không gặp nguy hiểm khi thử nghiệm các kỹ năng mới.
• Khuyến khích và hỗ trợ: Khuyến khích bé và hỗ trợ bé khi bé cố gắng thực hiện các hành động vận động. Đôi khi, bé cần thêm động lực và tin tưởng từ bố mẹ để tự tin hơn khi tập đi.
• Cung cấp các hoạt động phát triển: Đảm bảo rằng bé tham gia vào các hoạt động vận động và thể chất phù hợp với độ tuổi của mình. Các hoạt động như trèo, chạy nhảy, bò và nhảy có thể giúp bé phát triển các kỹ năng cần thiết để tập đi.
• Thúc đẩy dinh dưỡng và sức khỏe: Đảm bảo bé có chế độ ăn uống cân đối và đủ dinh dưỡng để phát triển cơ bắp và xương khỏe mạnh. Sức khỏe tổng thể của bé cũng ảnh hưởng đến khả năng vận động của bé.
• Kiên nhẫn: Cuối cùng, hãy nhớ rằng mỗi trẻ phát triển theo tốc độ riêng của mình. Hãy kiên nhẫn và hỗ trợ để bé tập đứng, tập đi một cách tự nhiên. Không nên đặt mục tiêu thúc ép khi trẻ chưa sẵn sàng để những tác động tiêu cực hoặc nguy cơ rủi ro.

Nhìn chung, nếu trẻ chỉ đơn giản chậm biết đi một vài tháng thì bố mẹ không cần quá lo lắng. Nhưng nếu trẻ không đứng vững khi đạt 12 tháng tuổi, không thể đi lại khi đạt 18 tháng tuổi hoặc không thể đi vững vàng khi được 2 tuổi, tốt nhất nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được thăm khám và có biện pháp khắc phục phù hợp.

Trên đây là những dấu hiệu trẻ sắp biết đi mà Emdep.vn đã tổng hợp và chia sẻ. Mong rằng với những chia sẻ đến từ Emdep.vn, các bạn đã có thêm những thông tin hữu ích để nhận biết dấu hiệu trẻ biết đi, từ đó có thể hỗ trợ quá trình tập đi của trẻ, giúp trẻ tập đi và nhanh biết đi hơn.

Momo/Theo Sohu