Người xưa có câu “Đi lễ quanh năm không bằng rằm tháng Giêng”, cho thấy ý nghĩa quan trọng của ngày rằm tháng Giêng trong tâm thức người Việt. Ngày nay, vẫn tiếp nối truyền thống, tất cả các gia đình Việt đến ngày rằm tháng Giêng, ngoài làm lễ cúng tại nhà, hầu hết mọi người còn đi lễ chùa và phóng sinh để cầu an lành cho bản thân, gia đình.

Trao đổi với PV Emdep.vn, sư thầy Thích Thanh Huân, trụ trì chùa Pháp Vân cho biết phóng sinh là một hành động xuất phát từ tâm mỗi con người, là hành vi cứu súc vật, chim chóc, cá khỏi bị giết hại hay giam nhốt.

Theo trụ trì này, việc phóng sinh còn có ý nghĩa sâu xa đó là phóng thích những cái tâm ô uế như cái tâm tham, cái tâm đố kị, hơn thua và thù hận ra khỏi đầu để được tự do, thanh thản trong tâm tưởng. Tuy nhiên, việc phóng sinh phải phát xuất từ tình thương của mọi người đối với các sinh vật chứ không vì ý nghĩa tư lợi như cầu sống thọ, cầu may mắn, giải trừ tật bệnh.

“Ví dụ như thấy các con vật bị bắt về nuôi trong môi trường không được tự do như con chim bị nhốt trong lồng. Khi thấy cảnh như vậy con người có lòng từ bi thì giải thoát cho các con vật.

Việc làm trên thể hiện tình thương, tâm từ bi của con người, cái tâm yêu quý sự sống của muôn loài, không muốn ai hại mình, không muốn ai hại người và không muốn ai hại những con vật như vậy", sư thầy nói.

Phóng sinh không đúng sẽ kích thích lòng tham của kẻ khác

Theo sư thầy Thích Thanh Huân, không nhất thiết vào ngày rằm tháng Giêng người dân mới đi phóng sinh một cách ồ ạt mà có thể thực hiện việc phóng sinh mọi lúc mọi nơi, làm mọi lúc khi chúng ta có điều kiện.

Ngoài ra, mọi người nên phóng sinh bằng cái tâm chứ đừng theo phong trào, làm việc không chạy theo số đông. Trong một tháng, ngày nào phóng sinh cũng được chứ không phải ngày rằm mới đúng, giờ này mới chuẩn.

Đặc biệt, nên phát tâm từ bi và thực hiện ngay tức khắc khi phóng sinh. Nếu làm được như vậy thì tâm con người mới thanh thản, phúc đức tự tới.

"Để không kích thích lòng tham của những người chuyên săn bắt chúng sinh, người dân nên thực hiện việc phóng sinh âm thầm, không khoa trương, không theo trào lưu thấy người ta phóng sinh mình cũng bắt chước hay không hiểu ý nghĩa sâu xa của việc làm này. Vì vậy khi phóng sinh không cần để ý quá về hình thức, tiến hành những nghi lễ rườm rà, câu nệ".

Thực tế, theo sư thầy Thích Thanh Huân, có rất nhiều người vì muốn bản thân mình nổi tiếng mà khi phóng sinh cũng làm rùm beng cho nhiều người biết. Có những người còn muốn lên báo đài để thu hút sự chú ý của dư luận. Nhưng việc làm này là không nên. 

Sư thầy Thích Thanh Huân.

"Có những người bỏ ra cả mấy chục triệu để mua con vật về phóng sinh như mua ba ba, thú rừng về thả. Nhưng việc phóng sinh mà để cho ai cũng biết, ai cũng trầm trồ vì số tiền bỏ ra mua đồ phóng sinh quá lớn như vậy là không đúng".

Một lưu ý nữa mà sư thầy Thích Thanh Huân cũng muốn nhắc mọi người khi phóng sinh, đó là cách phóng sinh phải làm nhanh gọn song vẫn cần phải có chú ý đến sự an toàn của các loài phóng sinh. Tuyệt đối tránh các con vật bị bắt lại sau khi phóng sinh hoặc bán cho người khác.

“Người dân nên thả động vật ở những nơi sông, hồ lớn, quang đãng, vắng người. Không thả chúng sinh ở những hồ hay có người đánh bắt. Phóng sinh không phải là cứ tiện tay mà thả cho xong việc mà còn phải xuất phát từ cái tâm, lựa chọn chỗ cho thích hợp để nhằm mục đích cứu sống con vật”, sư thầy nói.

Trang Lê