Picker - nghề không "ngon ăn"

Khác với việc ngồi nhà canh web bán hàng online - sales - đặt hàng về, picker phải đặt vé máy bay, đến tận cửa hàng tự tay chọn đồ cho khách, có bill đàng hoàng và trả hàng sau một tuần khách đặt. Khách không phải đợi dài cổ cả tháng hàng mới ship về đến Việt Nam như đặt mua qua web.

Người ngoài nghĩ picker chỉ cần xuống phố, vào cửa hàng nhặt đồ, mặc lên người rồi chụp ảnh sang chảnh, đăng lên Facebook bán với giá cao ngất ngưởng là xong.

Nghề picker không lung linh như mọi người nghĩ. 

Nhưng theo Linh Linh, một picker hàng Malaysia dày dạn kinh nghiệm thì thực tế không phải như vậy. Lãi thu được cao nhưng phải trừ đi rất nhiều chi phí.

Mỗi chuyến đi, picker phải săn vé máy bay giá rẻ, thuê nơi ở gần trung tâm mua sắm, trả tiền 4G online gần như liên tục và cần có ít nhất một người đồng đội đi cùng. “Nếu không biết cân đối mọi chi phí, không thích nghi nhanh thì không thể sống sót với nghề này”, Linh khẳng định.

Linh Linh thường đi Malaysia một mình bởi cô có chồng hỗ trợ. Nhưng không phải picker nào cũng được như vậy. 

Linh “bật mí” một sự thật ít ai ngờ tới là picker ra nước ngoài một tuần liền không gội đầu là chuyện hết sức…bình thường do lịch làm việc dày đặc.

Vé máy bay, ăn ở, đi lại, điện thoại... đều là "chi phí bắt buộc" khi đi "gom hàng". 

“7 giờ sáng bật dậy khỏi giường, ăn sáng thật no, rồi xem lại đơn khách đặt hôm trước, xây dựng lộ trình của ngày để tránh bị sót đơn sau đó kéo vali đi tìm hàng. Picker nào ở gần trung tâm mua sắm thì đi bộ, bắt uber.

Picker nào muốn tiết kiệm triệt để thì ở xa trung tâm mua sắm, thuê nhà giá rẻ thì phải bắt xe buýt, tàu điện. Sau khi chụp ảnh sản phẩm đăng lên Facebook phải nán lại một lúc xem khách có lựa chọn gì không. Rất nhiều lần vừa thanh toán xong, sang cửa hàng khác khách đặt hàng rầm rầm lại phải quay lại để mua đồ cho khách.

Vừa chụp ảnh, vừa trả lời khách, vừa kéo cái vali to hơn người đi khắp nơi làm thông trưa tới 1h sáng hôm sau mới được ngủ. Ngày cuối tuần thì khỏi phải ngủ vì các quán bar ở bên cạnh 4 giờ sáng nhạc vẫn giật đùng đùng, không ngủ nổi. Trong khi sáng hôm sau, picker vẫn phải dậy đúng giờ và làm việc với guồng quay liên tục ấy. Picker giống cửu vạn hơn là ra nước ngoài du lịch, hưởng thụ, chụp ảnh sang chảnh”, Linh lý giải.

Nín thở chờ vali đồ "hạ cánh" an toàn. 

Có thời điểm Linh xuống liền một lúc 4kg thịt, người gầy như con mắm mà một mình hì hục kéo vali đồ 30kg. Có đợt hàng HM giảm giá rất rẻ, về đến Việt Nam chỉ hơn 100.000 đồng. Để phục vụ các đơn hàng tới tấp, Linh đi lấy hàng bỏ cả ăn trưa, về đến nhà là 21h đêm.

May mắn Linh có chồng phục vụ cơm nên cô có chút thời gian nghỉ và được ăn ngon. Nếu picker nào không thích nghi kịp với khẩu vị đồ ăn ở nước ngoài thì chỉ có nước…nhịn đói. Trong hội picker Linh quen biết, có người đến Malaysia chỉ có thể ăn một đĩa cơm rang đầy tú ụ rồi làm từ sáng đến đêm.

Thích nghi nhanh chóng với đồ ăn ở nước ngoài là một kỹ năng không thể thiếu với picker. 

Có người vừa đặt chân đến Thái Lan đã muốn bay về Việt Nam ngay lập tức vì thời tiết quá nóng và không thể thích nghi nổi với đồ ăn cay nóng. Có người muốn tiết kiệm đã thuê trọ ở trong những khu chợ, sáng kéo vali đi, tối lếch kéo vali về, ăn uống tằn tiện. Họ đã phải đau đớn thốt lên “đi pick giống như đi ăn mày”.

“Cân não” tính toán chi phí và lợi nhuận

Trong một lần sang Malaysia lấy hàng, Linh gặp một nhóm ba chị người Việt. Họ chưa bao giờ ra nước ngoài, ngoại ngữ một chữ bẻ đôi không biết, không biết stores nào đang giảm giá cũng “xách ba lô lên và đi” làm picker. Sau một hồi bàn bạc, một người được cử ra “khoa chân múa tay” loạn xạ để…mặc cả nhưng rốt cục người bán hàng vẫn không hiểu khách muốn gì.

Hôm sau, Linh lại gặp đúng ba chị ấy trong một trung tâm thương mại khác. Họ tâm sự “chị chán lắm rồi” vì đi rạc cẳng vẫn không tìm được lọ nước hoa khách đặt.

Điều đó càng cho thấy picker không phải là một nghề “ngon ăn”. Một khi đã dấn thân vào thì phải đi nhiều chuyến mới có nhiều kinh nghiệm đắt giá, nếu chẳng may vấp ngã thì sẽ phải trả giá cực đắt.

Cho nên, cân đối giữa chi phí và lợi nhuận là câu chuyện cần phải “cân não” với bất cứ picker nào. “Khi mua hàng phải tính toán làm sao không bị quá nhiều cân hành lý khi ra sân bay. Quá ít thì không sao nhưng quá nhiều lại phải mua thêm cân, mà mua cân thêm thì sẽ bị lỗ.

Có picker nghĩ ra cách gửi đồ cho đoàn người Việt Nam nào đó về nước nhưng phương án này rất khó và độ rủi ro cực lớn. Có lúc khóc mếu máo chỉ sợ hàng của mình không biết đi đâu. Tiền mất không quan trọng bằng uy tín với khách”, Linh cho biết.

Đảm bảo hàng về đến nơi vẫn đẹp đẽ, nguyên tag. 

Kinh nghiệm của Linh là “Không nên tham ôm hàng, áng chừng lượng khách để đảm bảo chuyến nào cũng róc hàng”.

Về đến sân bay là một mình Linh vần 5 tải hàng về nhà. Chưa kịp nghỉ ngơi sau một chuyến đi dài, cô nàng lại dán mắt vào màn hình máy tính, trả đơn cho từng khách, chưa kể nhiều phen lên cơn “tăng xông” bởi một số khách hàng quá “củ chuối”.

“Khách hàng nhiều người dễ tính, đáng yêu đến mức không quan tâm giá, tùy người bán chọn, chốt mức đơn, chuyển khoản trước khi nhận hàng. Nhưng không ít người kì kèo mặc cả từng đồng, viện mọi lý do để không nhận đồ. Doanh thu cao nhưng cũng phải đánh đổi khá nhiều về mặt sức khỏe”, Linh giãi bày.

Công cuộc trả hàng cho từng khách cũng lắm vất vả. 

Bản thân Linh vẫn thấy công việc này rất hấp dẫn, giúp cô vượt qua nhiều ranh giới mà trước đó tưởng chừng không thể. Linh đúc kết: “Các stores tại Malaysia đa phần chào đón khách, để khách thoải mái chụp ảnh sản phẩm. Làm công việc này, ngoài thu nhập xứng đáng, tôi được nâng cao khả năng nghe nói tiếng Anh và học được văn hóa mua sắm chiều khách”.

Thu Hà (Ảnh: NVCC)