Đột ngột chuyển từ vui chơi tự do sang phải im lặng ngồi trong lớp, rèn học chữ, học toán… khiến nhiều trẻ hình thành tâm lý sợ sệt, lo âu. Vì thế, trước khi vào lớp 1, các bé được cha mẹ cho vào lớp “chống sốc”!

Con gái năm nay đã bước sang lớp 2, nhưng chị Nguyễn Thị Lệ Dung – khu đô thị Xa La – Hà Đông đến giờ vẫn không quên được những ngày đầu tiên đưa con vào lớp 1.

Ngày đầu tiên tôi dẫn cháu Hà My vào lớp, chị thấy cháu chưa có biểu hiện gì. Nhưng bắt đầu sáng thứ hai, cháu khóc gắt, nôn khan và nhất quyết không chịu đến lớp. Khi hỏi vì sao, cháu chỉ mếu máo nói là cháu sợ cô giáo và bị bạn ngồi bên cạnh bắt nạt.

Tìm hiểu cặn kẽ hơn, chị Dung phát hiện, cô giáo lớp cháu hay rèn kỷ luật học sinh bằng chiếc thước thợ may to cô mang từ nhà đi, và hay gõ thước xuống bàn khiến cháu sợ. Sau một thời gian thấy con không tiến bộ mà vẫn khóc và sợ sệt đi học, chị phải nhờ người quen làm trong trường chuyển lớp cho con.

Cùng chung hoàn cảnh với chị Dung là bé Hoa Mai nhà chị Lan, ở phố Hoàng Ngân – Trung Hòa – Cầu Giấy. “Con gái tôi lúc vào lớp 1 không quen bơm mực bút máy. Lần nào cháu cũng làm đổ mực ra vở, và khóc vì sợ cô và bố mẹ mắng. Ban đầu tôi thấy cháu sợ sệt, ít nói và không muốn đi học, tôi tưởng cháu vẫn chưa quen trường lớp. Nhưng một lần kiểm tra sách vở của cháu, tôi thấy mực đổ đầy ra vở, và ra cả cặp sách nữa. Thấy cháu sợ, tôi mới hiểu ra vấn đề”. Con gái chị hiện đang học tại trường Tiểu học Lý Thái Tổ.

Không những phải quen với môi trường, trường lớp và bạn mới, trẻ mầm non vào lớp 1 còn thay đổi hoàn toàn cách học khi phải rèn chữ, tập đọc tập viết, làm quen chữ số, cộng trừ, … tối về nhà lại có bài tập. “Học mầm non các con về là được chơi đến sáng hôm sau, không bị bố mẹ kiểm tra bài vở nên nhàn. Tôi và gia đình đã “làm công tác tư tưởng” cho con trước nhưng cháu cũng không tránh khỏi tâm lý lo lắng, mệt mỏi. Đó là chưa kể việc con học bán trú phải tự ăn tự uống” – chị Dung chia sẻ.

Không ít các bậc phụ huynh, đặc biệt là những cha mẹ có con học tại các trường tư thục, trường điểm… thường xuyên gặp phải tình trạng con sợ sệt và không chịu đi học. Nhiều bé sợ đến nỗi có những biểu hiện tè dầm, nôn ọe, thậm chí là mắc bệnh tự kỷ. Nhiều ông bố bà mẹ lại quan niệm, việc quan trọng nhất trước khi con bước vào lớp 1 là cho con học chữ, học tính toán trước để các con không bị bỡ ngỡ.

Tuy nhiên, chuyên gia tâm lý giáo dục Nguyễn Lâm Thúy (Hội Tâm lý giáo dục Việt Nam) cho rằng các em mới vào lớp 1 và đang bước vào một giai đoạn hoàn toàn khác, khi phải tự mình làm mọi thứ, từ việc ăn cơm, dọn sách vở, ngủ trưa … Có nhiều em thậm chí còn không biết cách ngồi vệ sinh. Việc cho các em học tính toán trước thậm chí còn gây phản tác dụng, bởi nhiều em chưa sẵn sàng tâm lý. Nhiệm vụ của cha mẹ là nắm bắt được những thay đổi về tâm lý và thói quen của con trẻ, để có những điều chỉnh phù hợp nhất.

Việc đột ngột thay đổi môi trường, thay đổi thói quen đã khiến các em bị bỡ ngỡ và choáng ngợp. Những trường hợp sốc khi vào lớp 1 thường xảy ra với những học sinh học trường quốc tế hoặc năng khiếu, dân lập mà đầu vào quá cao. Nhiều trường này muốn vào được lớp 1 phải thi cả IQ lẫn ngoại ngữ…

Việc sớm phải tiếp xúc với giáo trình học nặng nề khiến các em không thể quen ngay được, dẫn đến những thay đổi về mặt tâm lý, mà người ta gọi là sốc khi vào lớp 1.Chị Lan, phụ huynh của bé Hoa Mai cho biết, trường Lý Thái Tổ của con gái chị cũng đòi hỏi đầu vào khá cáo khi yêu cầu bé phải có ngoại ngữ. Nhiều khả năng việc chị ép con học ngoại ngữ sớm cũng là một trong những yếu tố dẫn đến việc thay đổi tâm lý của con.

Nhiều chuyên gia giáo dục cũng nhận định, so với nhiều nước trên thế giới, trẻ em Việt Nam hiện nay thiếu sự chuẩn bị cho việc chuyển đổi giai đoạn từ mầm non sang học tiểu học. Đó là lý do chủ yếu dẫn đến việc các em thường hoang mang, lo sợ khi bắt đầu đi học lớp 1, nhất là ở những trẻ có tâm lý yếu, ít tiếp xúc với người lạ.

Hiện, nhiều gia đình có điều kiện tại các thành phố lớn đã chọn cách cho con tham gia các khóa học “chống sốc” khi con chuẩn bị đi học. Học phí mỗi khóa học cho các bé từ 3-6 tuổi dao động từ 1– 1,5 triệu đồng.

Mỗi khóa học kéo dài 1-2 tuần, mỗi buổi 60 phút. Tại đây, các bé được rèn những kỹ năng học tập cần thiết trong môi trường tiểu học như: biết lắng nghe, biết tập trung và làm theo hướng dẫn của giáo viên – coi như một giai đoạn chuyển tiếp cần có từ lứa tuổi mẫu giáo sang tiểu học để các bé tập làm quen dần dần.