Khi mang thai, mẹ bầu nào cũng mong con chào đời an toàn và suôn sẻ. Từ ngày phát hiện có thai, mẹ bầu bắt đầu cẩn thận mong đến ngày có thể nhìn thấy bé con chào đời. Bác sĩ sẽ tính ngày dự sinh của bé. Ngày dự sinh là khoảng thời gian gần đúng mà thai nhi chào đời. Tuy ít người có thể sinh đúng ngày dự sinh nhưng việc sinh sớm hơn vài ngày hoặc sinh muộn là điều bình thường. Mẹ bầu không nên nghĩ bé không sinh đúng ngày dự sinh thì sẽ gặp nguy hiểm.

Trong trường hợp bình thường, nếu chức năng nhau thai và lượng nước ối bình thường sau khoảng 1 tuần kể từ ngày dự sinh thì mẹ bầu không cần quá lo lắng. Thông thường thì không có nhiều nguy cơ nhưng sau hơn 2 tuần quá ngày dự sinh thì thai nhi sẽ gặp nguy hiểm. Tình trạng thai quá ngày dự sinh không phải là hiếm, chiếm 5% đến 12% trên tổng số thai nhi. Biểu hiện lâm sàng của thai quá ngày dự sinh là thai trên 42 tuần, cử động thai giảm rõ rệt, chiều cao, vòng bụng lớn hơn hoặc nhỏ hơn tuổi thai, giảm nước ối, nhịp tim thai bất thường, xét nghiệm estrogen trong nước tiểu thấp. 

Thai đủ tháng sẽ ảnh hưởng đến nhau thai và nước ối khiến chức năng của nhau thai bị lão hóa và lượng nước ối giảm từ đó làm giảm lượng máu cung cấp cho thai nhi và giảm không gian cho thai nhi. Di chuyển dễ khiến thai nhi bị thiếu máu cục bộ hoặc ứ nước ối trong tử cung, dễ khiến thai nhi bị thiếu oxy máu. Ngoài ra, nhau thai sau khi mang thai không hẳn đã già đi đến mức suy giảm nhiều chức năng, cũng có thể là do chức năng của nhau thai vẫn còn tốt, do thời gian phát triển của thai nhi quá lâu nên dễ gây ra các vấn đề nguy hiểm.

Khi thai đã quá ngày thì chúng ta phải tìm cách đảm bảo thai nhi được sinh ra càng sớm càng tốt. Vì tuổi thai tăng dần, nhau thai già đi, khả năng biến đổi và chuyển vật chất của nhau thai cũng giảm theo. 

Sau 42 tuần tuổi, sự lão hóa của nhau thai sẽ trầm trọng hơn, phạm vi lão hóa sẽ mở rộng dần, lưu lượng máu giảm hơn, và chức năng chuyển hóa chất của nhau thai sẽ giảm dần. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng của nhau thai, thai nhi không phát triển. Đồng thời, lượng nước ối ngày càng giảm dần, hàm lượng oxy trong máu cuống rốn cũng giảm dần. Trong trường hợp nặng, thai nhi có thể bị thiếu oxy và ngạt thở.

Một số số liệu cho thấy tỷ lệ trẻ sơ sinh đủ tháng bị ngạt gấp 2 đến 4 lần so với trẻ sinh thường, và tỷ lệ tử vong cũng sẽ tăng lên. Nguy cơ tử vong cao hơn khi sinh con sau 43 tuần.

Mẹ bầu cần hết sức cảnh giác, chưa đến ngày dự sinh thì nên cẩn thận. Cách tính ngày dự sinh dựa vào kỳ kinh cuối cùng. Nếu thai trên 42 tuần thì được coi là thai quá ngày dự sinh. Mẹ bầu cần hỏi bác sĩ và xác định toàn diện tuổi thai cụ thể dựa vào thời điểm bắt đầu có triệu chứng mang thai sớm, kích thước phôi thai 3 tháng đầu, thời điểm cử động thai đầu tiên, và chiều cao của tử cung.

Khám thai là phương pháp cần thiết và hữu hiệu để theo dõi sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Mẹ bầu phải khám thai đúng lịch, nhất là đối với những mẹ bầu chưa biết rõ  ngày dự sinh thì phải tăng số lần khám thai cũng như theo tình hình thực tế và lời khuyên của bác sĩ.

Nhìn chung, chức năng của nhau thai suy giảm dần sau khi thai được 40 tuần, và giảm nhiều sau tuần thai thứ 42. Để tránh xảy ra trường hợp thai quá ngày dự sinh, mệ bầu nên cân nhắc việc đình chỉ thai sau 41 tuần tuổi. Nếu sinh tự nhiên thì cần dùng oxytocin để kích sinh dưới sự đánh giá của bác sĩ. Khi bác sĩ kiểm tra đánh giá tình trạng của mẹ bầu và thai nhi thì mới tiến hành đẻ mổ.

Đẻ quá ngày dự sinh không hẳn là nguy hiểm nhưng mang thai quá ngày dự sinh phải hết sức lưu ý. Đặc biệt nếu quá ngày dự sinh mà vẫn chưa có dấu hiệu bắt đầu thì mẹ bầu phải tuân thủ các biện pháp phòng ngừa nêu trên để đảm bảo thai nhi có thể được sinh ra một cách an toàn.

Ngọc Huyền – Theo QQ