Từng trồng rau ngắn ngày và các loại cây thân leo trên sân thượng nhưng cách đây hơn 3 năm, anh Trần Hòa (44 tuổi, ở Thanh Khê, Đà Nẵng) bắt đầu “bén duyên” với việc chinh phục dưa lưới. Anh dành phần lớn diện tích, bố trí trồng hàng chục gốc dưa, vừa thỏa mãn thú vui làm nông dân, vừa có nguồn trái cây thơm ngon để thưởng thức trong thời điểm dịch Covid-19 bùng phát.

Anh Hòa cho biết, dưa lưới là giống cây khó trồng và ưa nắng nên phải cố gắng trồng đúng vụ (từ tháng 2 đến tháng 9) để đảm bảo cây nhận đủ lượng ánh sáng cần thiết, có thể phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao.

Khu vườn dưa lưới trên sân thượng của gia đình anh Hòa.

Các chậu dưa được sắp xếp gọn gàng theo hàng, theo lối vừa tiết kiệm diện tích, vừa giúp anh thuận tiện chăm sóc, vệ sinh mỗi ngày.

Vì chưa có kinh nghiệm nên anh chỉ thử sức ươm năm cây giống trong vụ đầu tiên. Tuy nhiên nhanh chóng gặp thất bại khi cây thì héo xanh thối gốc, cây đang ra trái lại chết giữa chừng. Thậm chí, có cây đến lúc đậu quả lại bị chim tới phá.

Không nản chí, người đàn ông U50 tiếp tục chinh phục vụ dưa thứ hai. Lần này, để hạn chế rủi ro, anh mạnh dạn học hỏi thêm kiến thức từ những người đi trước. Anh cũng tham gia vào các hội nhóm trồng dưa trên mạng để nắm được cách chọn giống, làm đất và chăm dưa sao cho hiệu quả cao.

 Anh Hòa cho hay, công đoạn làm đất là quan trọng nhất, đòi hỏi nhiều tâm huyết và cần có sự đầu tư. Đầu tiên, anh tiến hành trộn giá thể theo tỷ lệ 40 -50% đất (nếu đất cũ thì phải rải vôi, phơi khô vài nắng), 30% tro trấu và xơ dừa (đã xử lý để tạo độ xốp cho đất), 20- 30% hỗn hợp phân dê, bò, gà với ít vỏ trứng giã mịn và bã đậu nành. Sau 15 ngày ủ, gia chủ bổ sung thêm phân trùn quế vào đất và bắt đầu trồng dưa.

Dưa lưới là giống cây khó trồng, ưa nắng nên đòi hỏi quá trình chăm sóc kỳ công.

Khi cây đậu quả, gia chủ bọc dưa trong các túi vải để hạn chế côn trùng và làm giá đỡ cho trái.

Để bổ sung dinh dưỡng cho cây, gia chủ tự ủ phân hữu cơ từ bánh dầu, đạm cá, trứng chuối sữa, kết hợp với các loại phân bón như trùn quế, phân dê, phân gà nhật...và lượng nhỏ các thành phần khác.

"Tùy từng giai đoạn phát triển của cây mà có cách chăm sóc khác nhau. Khi cây nhỏ thì phải bổ sung nhiều đạm hơn các thành phần khác, lúc cây trưởng thành lại cần dinh dưỡng cân bằng và đủ các vi lượng.

Đến giai đoạn cây nuôi quả thì chú ý cung cấp nước và dinh dưỡng nhiều hơn như sử dụng dung dịch trứng, chuối, sữa để cung cấp đạm, canxi, kali cần thiết cho cây, giúp quả ngọt và thơm", anh Hòa chia sẻ một trong những kinh nghiệm trồng dưa lưới trên cao.

Ngoài ra, người đàn ông này còn treo túi nilon và các chai, lọ nhiều màu sắc để chúng đong đưa khi gặp gió, giúp ngăn chặn chim đến phá dưa.

Vườn dưa lưới được anh Hòa chăm sóc tỉ mỉ, kỳ công mỗi ngày nên cho trái chất lượng, vị ngọt, thơm và quả nào cũng đạt kích thước lớn.

Anh Hòa cho hay, vì sân thượng có diện tích khiêm tốn khoảng 25m2, chỉ đặt được khoảng 40-45 chậu nên anh trồng gối vụ, nhờ thế mà cả gia đình có dưa để thưởng thức thường xuyên. Qua mỗi vụ, gia chủ cũng chọn ra được loại ngon nhất để làm giống trồng lâu dài.

Tính đến nay, anh đã chinh phục thành công nhiều giống dưa như dưa lưới Fujisawa, Honey red, Tasman hay dưa vàng Hami 31, Hami 04. Để cây nuôi quả tốt và cho năng suất cao, ông bố ba con chỉ giữ lại mỗi cây một trái.

Riêng giống dưa Fujisawa khỏe mạnh hơn, anh có thể để hai quả/cây. Hàng ngày, anh tranh thủ chăm dưa vào sáng sớm và chiều mát. Khi dưa đậu quả cần nhiều nước, anh chú ý tưới thêm vào buổi trưa.

Dưa lưới được gia chủ trồng trong các chậu xốp có đục lỗ để thoát nước tốt và thuận tiện chăm sóc hàng ngày.

Những trái dưa có trọng lượng trung bình từ 1,4 - 1,9kg, tùy cây để một hay hai quả.

Nhờ chăm sóc khoa học và thường xuyên mà vườn dưa của anh Hòa luôn xanh tốt khỏe mạnh, cho trái năng suất. Có vụ, chủ nhân khu vườn chỉ gieo 10 hạt dưa lưới Fujisawa nhưng lên cây con được 8 và thành công "về đích" cả 8 cây, cho thu hoạch 11 quả với tổng trọng lượng 18kg. Có 3 cây để 2 quả thì mỗi quả nặng từ 1,4 đến 1,5kg. Riêng cây một quả đạt trọng lượng 1,9 - 2,2kg.

Anh thừa nhận, trồng dưa trên cao khá vất vả, chưa kể giai đoạn đầu phải vận chuyển đất từ dưới nhà lên tầng 4 trong thời tiết nắng nóng gay gắt của miền Trung khiến mọi thứ càng thêm khó khăn.

Được thưởng thức những trái dưa thơm ngon do chính tay mình trồng, anh Hòa và các thành viên trong gia đình đều cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc.

Vườn dưa sân thượng cũng trở thành chốn thư giãn, nhâm nhi cà phê của anh Hòa mỗi ngày.

Tuy nhiên, nhìn thành quả lao động của bản thân, anh thấy mệt mỏi như tan biến hết và mọi công sức bỏ ra đã được đền đáp xứng đáng.

"Khu vườn nhỏ trên sân thượng không chỉ cung cấp nguồn rau, trái sạch mà còn trở thành chốn thư giãn lý tưởng cho cả gia đình. Mỗi ngày lên vườn chăm cây, hít hà bầu không khí trong lành sáng sớm, tôi lại thấy tràn đầy năng lượng hơn. Các con cũng có không gian để vui chơi, giải trí, học cách trồng và chăm cây từ ba", anh Hòa bày tỏ.

Ngọc Anh - Ảnh: Trần Hòa