Bạn có biết rằng bạn có thể bị gan nhiễm mỡ ngay cả khi không uống bất kỳ loại rượu nào không? Gan phải thực hiện hơn 500 chức năng trao đổi chất quan trọng mỗi ngày, bao gồm loại bỏ độc tố khỏi nguồn cung cấp máu của cơ thể, duy trì lượng đường trong máu khỏe mạnh và sản xuất mật.

Không giống như nhiễm trùng gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ có thể hoàn toàn không có triệu chứng. Tuy nhiên nó vẫn ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe sinh lý và trao đổi chất của cơ thể.

Gan là nhà máy hóa chất và trạm kiểm tra của cơ thể. Nó thực hiện các chức năng như:

- Bài tiết bilirubin, cholesterol, hormone và thuốc

- Sản xuất và bài tiết mật

- Chuyển hóa chất béo, protein và carbohydrate

- Dự trữ glycogen, vitamin và khoáng chất

- Tổng hợp protein huyết tương chẳng hạn như albumin, và các yếu tố đông máu

- Thải độc và thanh lọc máu

Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ không do rượu là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh gan mãn tính trên toàn thế giới. Đây là tình trạng tích tụ mỡ trong gan của những bệnh nhân không lạm dụng rượu bia. Gan nhiễm mỡ phổ biến ở các nước phương Tây và tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu đã tăng lên ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương do lối sống phương Tây và tỷ lệ béo phì gia tăng. Trong giai đoạn đầu gan nhiễm mỡ không có triệu chứng. Sau đó, người bệnh sẽ cảm thấy chán ăn, sụt cân, suy nhược, đau bụng, gan to và thậm chí bị vàng da, xơ gan và suy gan.

Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ

Thực hiện một chế độ ăn uống không lành mạnh

Bạn có biết rằng lý do hàng đầu dẫn đến gan nhiễm mỡ là một chế độ ăn uống nghèo nàn nhiều đường, chất lỏng, chất béo công nghiệp và carbohydrate tinh chế. Đồ uống có đường là thủ phạm lớn nhất, sau đó là nước trái cây đóng gói, nước tăng lực, ngũ cốc ăn sáng có đường, thức ăn nhanh, nước chấm và nước sốt, thịt chế biến, mì ăn liền, đồ ăn nhẹ đông lạnh, các sản phẩm từ sữa , thanh năng lượng, bánh ngọt, bánh rán và bánh quy và thức ăn đường phố.

Tốt nhất bạn hãy ăn ít thực phẩm đã qua chế biến, mua các nguyên liệu tươi và nguyên chất không được sản xuất trong nhà máy thực phẩm công nghiệp, chuẩn bị và nấu nhiều bữa ăn ở nhà, ăn nhiều rau, thảo mộc và gia vị.

Hút thuốc và uống rượu quá nhiều

Hút thuốc có thể làm tổn thương gan nghiêm trọng vì tất cả các hóa chất độc hại trong khói thuốc phải được gan phân hủy. Uống quá nhiều rượu hoặc quá nhanh có thể gây quá tải nghiêm trọng cho các tế bào gan. Khi rượu đến gan, nó tạo ra một loại enzym có hại gọi là acetaldehyde, có thể phá hủy các tế bào gan và thậm chí có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn.

Thừa cân

Béo phì đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của gan nhiễm mỡ. Một lá gan khỏe mạnh nên chứa một lượng chất béo không đáng kể. Nếu gan có hơn 5% chất béo, thì nó được coi là “béo” dẫn đến vô số các vấn đề sức khỏe khác. Yếu tố phổ biến gây béo phì và gan nhiễm mỡ là tình trạng kháng insulin phát triển cùng với các mô mỡ thừa ở bụng. Khi một người bị kháng insulin, cơ bắp, chất béo và tế bào gan không thể đáp ứng đúng cách với hormone này. Kết quả là, insulin tích tụ trong máu và làm tăng axit béo lưu thông trong máu. Các phân tử chất béo này đi vào và lắng đọng trong các tế bào ga, từ đó gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Cải thiện lượng dinh dưỡng và tập thể dục thường xuyên có thể ngăn ngừa và điều trị bệnh gan nhiễm mỡ.

Cách kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ

Bệnh gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu hoàn toàn có thể chữa khỏi và phòng ngừa được. Dưới đây là những cách kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả:

Giảm cân

Giảm cân và khôi phục mỡ nội tạng và tỷ lệ phần trăm mỡ trong cơ thể về mức bình thường là điều số một bạn có thể làm để đảo ngược bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Giảm cân cũng hỗ trợ gan bằng cách cải thiện lượng đường trong máu, mức cholesterol và huyết áp.

Ăn thực phẩm tốt cho gan

• Ăn nhiều rau nhiều màu sắc như bắp cải, súp lơ, bông cải xanh, cà tím, cà chua, rau bina, rau xanh đậm, ớt, mướp đắng và khoai lang.
• Ăn các loại trái cây có hàm lượng fructose thấp như quả mọng, bơ, mận, đào, quýt, lựu và đu đủ. Tránh đường fructose cao và trái cây ngọt.
• Thay thế lúa mì và gạo bằng các loại hạt kê chưa được đánh bóng như kê chân vịt, cao lương, kiều mạch, diêm mạch, rau dền, bột đậu gà, gạo huyết rồng và gạo lứt, và bỏ bột mì trắng như bánh quy và mì.
• Ăn các loại hạt để ăn vặt thay vì ăn bánh quy giòn, khoai tây chiên thức ăn mặn.
• Chọn chất béo lành mạnh hơn như bơ sữa bò, dừa và dầu ô liu.
• Bỏ hoàn toàn các loại đường đơn như đường trắng, mật ong đã qua chế biến, sirô ngô có hàm lượng fructose cao và chất làm ngọt nhân tạo.
• Chủ yếu ăn thực vật và giảm hẳn thức ăn động vật, đặc biệt là thức ăn động vật đã qua chế biến như giăm bông, thịt xông khói, bít tết, xúc xích.

Tập thể dục

Tập thể dục ít nhất 50 phút 5 lần mỗi tuần và hoạt động cường độ cao trong 15 phút có thể cải thiện bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Điều quan trọng nữa là cần duy trì hoạt động thể chất suốt cả ngày và bỏ thói quen ít vận động.

Nhịn ăn

Bất kỳ hình thức nhịn ăn nào từ ăn theo chế độ cố định đến ăn 1 hoặc 2 bữa một ngày chỉ uống nước đến nhịn ăn một lần một tuần có thể giúp gan xử lý thực phẩm, chữa lành và tái tạo mô gan.

Ngọc Huyền – Theo timesofindia