Ung thư đại tràng có tỷ lệ mắc cao do đâu?

Ung thư đại tràng, là một trong những ung thư phổ biến của đường tiêu hóa. Nó xếp ở vị trí số 5 sau ung thư phổi, dạ dày, gan, vú ở Việt Nam.

Theo Phó Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam GS. Nguyễn Bá Đức, ung thư đại tràng chiếm khoảng 50% các ung thư đường tiêu hóa. Do đại tràng nằm gần sát hậu môn là vùng chứa chất thải của cơ thể (phân) đưa ra ngoài. Vì vậy, nó cũng chứa nhiều loại vi khuẩn, siêu vi trùng gây ra viêm nhiễm. Viêm nhiễm không được xử lý ngay, để lâu ngày sẽ tạo điều kiện cho tế bào lạ phát triển rồi biến đổi thành ung thư.

Thực phẩm muối chua thường xuyên ăn nhiều sẽ có nguy cơ mắc ung thư đại tràng.

Theo TS. BS Nguyễn Quang Thái, Trưởng khoa Phẫu thuật Tổng hợp (Bệnh viện K Trung ương), ung thư đại tràng có một phần nhỏ là do yếu tố di truyền. Tỷ lệ di truyền của ung thư đại tràng ở Việt Nam chiếm tỷ lệ từ 2-3%, trong khi đó ở các nước phương Tây khoảng 30%.

“Gia đình có người mắc ung thư đại tràng thì nên đi tầm soát ung thư sớm. Ung thư đại tràng nếu phát hiện sớm có tiên lượng rất khả quan, hoàn toàn có thể điều trị được”, TS. BS Nguyễn Quang Thái nói.

Ung thư đường tiêu hóa nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ tử vong ở tuổi từ 35-40 tuổi. Loại ung thư ruột mang yếu tố di truyền được khoa học tìm thấy có tên là Familial Polyposis.

Ăn uống liên quan trực tiếp tới căn bệnh

Số ca bệnh ung thư đại tràng ngày một gia tăng được các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá là có liên quan mật thiết tới chế độ ăn. PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Medletec cho hay, tỷ lệ căn bệnh ung thư dạ dày liên tục tăng ở Việt Nam trong những năm gần đây có mối tương quan tới thực phẩm bẩn.

Một chế độ ăn nhiều thịt, ít rau khiến cho nồng độ axit trong cơ thể tăng, tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển. Đặc biệt, các loại thịt có chứa chất tạo nạc, thuốc tăng trưởng, rau chứa thuốc bảo vệ thực vật khiến nhiều người mắc ung thư.

Các loại thực phẩm lên men, thực phẩm muối chua (dưa, cà…) khi ăn hàng ngày, thường xuyên sẽ không tốt cho đường tiêu hóa. Một số nghiên cứu đã chỉ ra người thường xuyên ăn thực phẩm chế biến sẵn (thịt hộp, thịt hun khói, xúc xích) có nguy cơ cao mắc ung thư đại tràng. 

“Không cần phải kiêng tuyệt đối những thực phẩm này nhưng nên hạn chế ăn nhiều. Người ngày nào cũng ăn dưa cà muối, đồ ăn đóng hộp… có yếu tố cao mắc ung thư đại tràng”, PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh nói.

Thói quen ăn ít chất xơ cũng làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng ở người Việt. Chất xơ có nhiều trong rau xanh, hoa quả, một lượng nhỏ trong củ. Mỗi ngày chúng ta ăn chưa đến 200 gram rau thấp hơn một nửa so với quy định của tổ chức y tế thế giới 400gram rau/ngày. Chế độ ăn thiếu chất xơ sẽ gây gánh nặng cho gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Hậu quả lâu dài thường gây ra táo bón, táo bón lâu ngày phân nằm trong cơ thể dễ gây ra nhiễm độc ngược và viêm nhiễm cơ quan tiêu hóa.

PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh cho biết: “Chế độ dinh dưỡng không cân đối ăn nhiều chất đạm, mỡ, chất bột đường… là những chất tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng”.

Để phòng tránh ung thư đường tiêu hóa PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh khuyên nên có một chế độ dinh dưỡng cân đối lành mạnh. Ăn ít những thực phẩm chế biến sẵn, cà muối, thịt… tăng cường chất xơ trong rau và hoa quả. Tránh xa những thói quen xấu hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn uống mất vệ sinh…

Ngọc Minh