Giống cây trồng là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định năng suất của cây trồng. Để có một cái cây tươi tốt, năng suất cao đòi hỏi phải có sự chăm sóc tốt và giống cây trồng tốt. 

Vai trò của giống cây trồng là gì ? 

Vai trò của giống cây trồng là có tác dụng làm tăng năng suất, tăng chất lượng nông sản, tăng vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng giúp mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho người nông dân.

Vai trò của giống cây trồng 

Các tiêu chí chọn giống cây trồng tốt. 

Giống cây trồng tốt sẽ giúp cho người nông dân không phải mất nhiều công sức để chăm sóc. Bởi vậy, người nông dân luôn cố gắng tỉ mỉ trong khâu chinh ra giống cây trồng tốt nhất để vừa tiết kiệm được chi phí và vừa không phải bỏ ra nhiều công sức. Để có thể đánh giá một giống cây trồng chất lượng hay không chất lượng người nông dân sẽ dựa vào các tiêu chí dưới đây: 

• Dựa vào sự sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện môi trường, khí hậu, đất đai, trình độ canh tác của từng địa phương. Một giống cây mà được trồng trong điều kiện đất đai màu mỡ chắc chắn sẽ phát triển tốt hơn so với những cây trồng mọc ở vùng khô cằn, thiếu nước. Nhưng đôi khi chỉ có một số giống cây lại chỉ phù hợp với sống ở nơi khô cằn như xương rồng, sen đá…
• Dựa vào chất lượng giống tốt, hạt giống có chất lượng tốt sẽ giúp cây nảy mầm tốt hơn, ngược lại nếu hạt giống bị sâu bệnh khả năng nảy mầm sẽ kém. Vì vậy nếu không lựa chọn giống một cách kỹ càng thì sẽ dẫn đến việc mất mùa.

Tiêu chí của giống cây trồng tốt 

• Dựa vào năng suất cao và ổn định, giống cây cho ra năng suất cao chưa chắc đã là giống tốt. Mà giống cây tốt phải đi kèm với sự ổn định thì mới là giống cây tốt.
• Có khả năng chống chịu được các mầm mống sâu bệnh, bệnh gây hại. Nếu hạt giống không có khả năng chống chịu được sâu bệnh gây hại thì người nông dân sẽ phải tốn rất nhiều công sức để chăm sóc. Những hạt giống bị sâu bệnh sẽ làm giảm năng suất và chất lượng của sản phẩm. 

Phương pháp chọn tạo giống cây trồng là gì ?

Có 4 phương pháp chọn tạo giống cây trồng là phương pháp chọn lọc, phương pháp lai, phương pháp gây đột biến, phương pháp nuôi cấy mô.

1. Phương pháp chọn lọc

Phương pháp chọn lọc được sử dụng nguồn giống ban đầu, và lấy hạt của những cây có đặc tính tốt. Gieo hạt của các cây đó rồi đem đi so sánh với giống khởi đầu và giống địa phương, thấy giống này tốt hơn thì nhân giống cho sản xuất đại trà. Chẳng hạn, cùng là một cây lúa nhưng người ta sẽ chọn ra những hạt lúa mẩy, to, chắc để chọn làm giống. Nếu hạt lúa này cho ra giống cây năng suất hơn những cây lúa mùa trước thì người nông dân sẽ tìm cách để nhân giống cây này. 

2. Phương pháp lai

Phương pháp lai là phương pháp lấy phấn hoa của cây bố thụ phấn cho nhuỵ hoa của cây mẹ rồi lấy hạt của cây dùng làm mẹ đem gieo trồng thì ta được cây lai. Sau đó, chọn lọc các cây lai có đặc tính tốt về làm giống, giúp ta tạo ra giống mới từ hai giống ban đầu. Chẳng hạn, giống cây na Việt Nam sẽ sinh trưởng tốt nhưng năng suất không được cao. Giống cây na Thái Lan cho sản lương năng suất cao nhưng sau một năm cây sẽ yếu dần. Vì vậy, họ sẽ sử dụng phương pháp lai tạo hai giống na lại với nhau để nâng cao năng suất và tăng sản lượng na. 

3. Phương pháp gây đột biến

Phương pháp gây đột biến là phương pháp dunhf các tác nhân vật lý hoặc các chất hoá học để xử lý các bộ phận như hạt mầm, nụ hoa, hạt phấn… nhằm gây đột biến. Đeo gieo hạt của các cây đã được xử lý đột biến rồi chọn ra những dòng có đột biến có lợi để lấy làm giống.  Ví dụ, gieo một vườn ngô, dùng các tác nhân vật lý, hoá học để nhỏ trực tiếp vào cây. Chờ trong khoảng 1 tuần rồi kiểm tra cây nào có phản ứng tốt thì chọn làm giống. 

4. Phương pháp nuôi cấy mô

Đây là phương pháp tách lấy mô hoặc tế bào sống của cây rồi nuôi cấy ở môi trường đặc biệt. Sau một khoảng thời gian mô cây sẽ hình thành cáy và đem cây đó đi trồng và chọn lọc ta được giống cây trồng mới. Ví dụ lấy một mô tế bào của củ khoai tây cho vào lọ đậy kín lại. Sau một tuần mở ra ghép vào cây mẹ rồi đem đi trồng vào đất, ta se. Có một giống cây mới. 

Mục đích của sản xuất giống cây trồng. 

Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích tạo ra nhiều hạt giống đạt năng suất phục vụ cho mục đích gieo trồng. 

Mục đích của sản xuất giống cây trồng bằng hạt

Năm đầu : gieo hạt giống đã phục tráng và chọn ra cây có đặc tính tốt.

Năm thứ hai : đem hạt của mỗi cây chất lượng thành từng dòng rồi lấy hạt các dòng tốt nhất hợp lại thành giống siêu nguyên chủng. 

Năm thứ ba : từ giống siêu nguyên chủng (SNC) nhân thành giống nguyên chủng (NC)

Năm thứ tư : năm cuối từ giống nguyên chủng nhân thành giống sản xuất đại trà. 

Mục đích sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính

Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính thường áp dụng cho các giống cây ăn trái, cây lấy hoa và cây cảnh…

Có thể nói, giống cây trồng có vai trò vô cùng quan trọng quyết định đến năng suất của cây trồng. Hy vọng bài viết :"Vai trò của giống cây trồng là gì" mà Emdep.vn chia sẻ ở trên sẽ giúp ích cho các bạn trong việc tìm hiểu vai trò của giống cây trồng.