- Tuyệt đối không trú mưa dưới gốc cây.

- Những hàng rào kim loại, tôn (nơi công trình xây dựng, sửa chữa), xe cộ, nhà kho, nhà tạm bợ, nhà mái hiên bằng tôn, phibro xi măng, nơi có nhiều biển hiệu quảng cáo, lều dã ngoại, hay dụng cụ cá nhân vì có thể dẫn điện, dễ gặp tai nạn vì không phải là nơi an toàn.

- Khi mưa gió, dông sét không đội mũ, áo, ô dù, đồ dùng có kim loại vì dễ bị sét đánh.

- Tránh các nơi trống vắng, quang đãng như cánh đồng, sân golf, nhà kho, bãi đỗ xe, các công trình không có thiết bị chống sét, ở sân thượng, tháp… vì dễ bị sét đánh.

- Không đứng thành nhóm người gần nhau.

- Sau cơn mưa đường trơn nên chạy xe chậm, giữ khoảng cách với các xe ở xung quanh. Không nên phanh gấp, rất dễ bị trượt té.

- Đi đường chú ý quan sát dây điện, nếu dây đứt chưa kịp cắt điện rất dễ bị điện giật.

Vậy nơi nào là an toàn?

Dông sét thường xảy ra từ tháng 4 - 10 hàng năm, hay xuất hiện vào buổi chiều từ 14 - 20 giờ. Sét nguy hiểm với tất cả mọi người ngoài đường (người làm đồng, đi bộ, đi xe máy…). Dông sét xuất hiện rất nhanh, từ lúc hình thành đến kết thúc chỉ khoảng 15 phút, hoặc nhanh hơn và ở quy mô nhỏ, nếu không có kiến thức phòng tránh rất có thể sẽ nguy hiểm tới tính mạng.

Không tiếp tục di chuyển khi trời mưa to. Nơi tránh mưa bão, dông gió an toàn, khô ráo nhất là những tòa nhà cao tầng, siêu thị, khu nhà kiên cố, các công trình công cộng kiên cố (như trụ sở cơ quan nhà nước, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa…) để trú mưa, dông sét, gió bão.

Những ngôi nhà vững chãi dọc đường có ban công là nơi trú mưa rất tốt (chú ý tránh dây điện, kim loại, biển quảng cáo… phía trên đầu).

Hoặc trú trong ôtô, xe buýt… là phương tiện chắc chắn khi đóng kín cửa. Nếu gặp sét cũng chỉ truyền quanh xe xuống đất, chứ không thể xâm nhập vào trong xe (nhưng không thò tay, rướn người ra ngoài, hoặc chạm vào vỏ xe vì chúng dễ dẫn điện).

Dưới gầm đường sắt trên cao, cầu vượt, cầu chui… cũng an toàn, nhưng chú ý để không gây mất an toàn, ùn tắc cho các phương tiện giao thông khác.

Theo Cục Biến đổi Khí hậu (Bộ TN&MT), sét là hiện tượng tự nhiên được hình thành từ các cơn dông sét. Dông là hiện tượng khí quyển phức tạp, hình thành khi có đối lưu mạnh, bao gồm sự phóng điện trong đám mây, giữa các đám mây với nhau hoặc giữa các đám mây với mặt đất, tạo ra hiện tượng chớp và sấm; thường kèm theo gió mạnh và mưa lớn, đôi khi có mưa đá. Trường hợp sự phóng điện xảy ra giữa đám mây và mặt đất được gọi là sét.

Cơn dông có thể kéo dài từ 30 phút đến 12h và có thể trải rộng từ vài chục đến hàng trăm km. Trong giai đoạn đầu phát triển của cơn dông, khối không khí nóng ẩm chuyển động lên trên. Sự phân chia điện tích trong mây dông gây ra bởi chuyển động thẳng đứng trong đám mây. Sự phân bố điện tích trong đám mây khá phức tạp. Khi các vùng điện tích đủ mạnh sẽ xảy ra phóng điện - sét.

Ước tính trên trái đất cứ mỗi giây có khoảng 100 cú phóng điện xảy ra giữa các đám mây tích điện với nhau và với mặt đất. Công suất của nó có thể đạt tới hàng tỷ KW, làm nóng không khí đến 28.000 độ C (hơn ba lần nhiệt độ bề mặt mặt trời).

Ngoài tác dụng có lợi của dông như mang lại lượng nước mưa, khả năng cung cấp nitrat của phóng điện sét đem lại cho nông nghiệp nguồn đạm phong phú, dông sét còn gây ảnh hưởng tiêu cực lên kinh tế - xã hội. Dông kèm theo mưa lớn kéo dài gây ngập lụt, sét thường xuyên là hiểm họa gây thiệt hại về người và tài sản.

Hàng năm, trên thế giới có khoảng 5.000 người bị sét đánh. Trong thời gian gần đây, rất nhiều công trình, đường dây tải điện, kho tàng, các thiết bị ngành bưu chính viễn thông, thiết bị điện tử đã bị sét đánh hỏng gây thiệt hại rất lớn.

Ngọc Anh (tổng hợp)