1. Trò chơi dân gian ô ăn quan

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi dân gian ô ăn quan không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn là một phương tiện thú vị để phát triển tư duy, tính toán và chiến thuật. Nó không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn là một công cụ hữu ích để rèn luyện tư duy và kỹ năng xã hội. Cách di chuyển các quân cờ và tính toán chiến thuật để chiến thắng đòi hỏi người chơi phải suy nghĩ một cách logic và chiến lược.

Ngoài ra, ô ăn quan cũng là cơ hội tuyệt vời để kết nối và giao lưu với người khác. Việc tham gia vào một trận đấu ô ăn quan không chỉ là việc đối đầu với đối thủ mà còn là cơ hội để trò chuyện, chia sẻ và học hỏi từ nhau. Điều này thú vị hơn khi bạn chơi trò chơi này với gia đình và bạn bè, tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ và tăng cường mối quan hệ.

Với tất cả những lợi ích này, không ngạc nhiên khi ô ăn quan vẫn được giữ và phát triển qua nhiều thế hệ, trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa và truyền thống dân gian.

Cách chơi và luật của ô ăn quan

Người chơi vẽ một hình chữ nhật được chia thành 10 ô vuông nhỏ bằng cách chia đôi theo chiều dài và chia thành 5 hàng dọc.

Hai người chơi tham gia, đứng hai bên của bảng chơi. Người chơi thứ nhất bắt đầu đi quan bằng cách lấy những viên sỏi từ ô vuông nhỏ và rải đều xung quanh từng viên một. Người chơi tiếp tục đi qua các ô, bỏ sỏi vào từng ô liên tiếp cho đến khi hết sỏi.

Khi người chơi đến ô cuối cùng và vẫn còn sỏi, người đó vẫn tiếp tục đi qua ô bên cạnh và tiếp tục quan. Những viên sỏi được bỏ vào ô đó thuộc về người chơi đó.

Lượt đi tiếp theo là của đối phương, cũng theo cách chơi của người chơi thứ nhất.

Cả hai người chơi tiếp tục thay phiên nhau đi quan cho đến khi một trong hai người chơi nhặt được toàn bộ phần ô quan lớn và lấy được hết phần của đối phương.

Người chiến thắng được xác định bằng cách đếm số lượng viên sỏi thuộc về mình. Người có số lượng viên sỏi nhiều hơn sẽ chiến thắng.

Các trò chơi dân gian dành cho người lớn - Ô ăn quan

2. Cướp cờ 

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi cướp cờ không chỉ là một trò chơi vui nhộn mà còn là một hoạt động rèn luyện nhiều kỹ năng quan trọng. Việc tính toán chiến thuật, đọc hiểu tình huống và phản ứng linh hoạt là những yếu tố quan trọng trong trò chơi này. Ngoài ra, việc làm việc nhóm cũng được thúc đẩy khi mỗi thành viên phải hợp tác để bảo vệ cờ và chiến thắng cho đội của mình.

Hướng dẫn cách chơi và luật

Đầu tiên, hãy chia người chơi thành ít nhất hai đội, mỗi đội đứng hàng ngang tại vạch xuất phát của mình. Trọng tài sẽ gán số thứ tự cho từng người chơi, bắt đầu từ số 1, 2, 3, 4, 5,... và các người chơi cần nhớ số của mình.

Khi trọng tài gọi ra một số, người chơi tương ứng với số đó phải nhanh chóng chạy đến khu vực chứa cờ để cướp cờ.

Hoặc nếu trọng tài gọi ra một số, thì người chơi tương ứng với số đó phải quay trở lại vị trí ban đầu. Trong quá trình gọi số, trọng tài có thể gọi nhiều số cùng một lúc, tạo ra tình huống cạnh tranh sôi động.

Trong quá trình chơi, nếu bạn đang cầm cờ mà bị đối phương vỗ vào, bạn sẽ bị loại khỏi trò chơi. Ngược lại, nếu bạn cầm cờ và chạy về vạch xuất phát của đội mình mà không bị ngăn cản, bạn sẽ giành chiến thắng cho đội của mình.

Cướp cờ - Các trò chơi dân gian dành cho người lớn 

3. Rồng rắn lên mây 

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Rồng rắn lên mây" tập trung vào vai trò của người đứng đầu hàng và người thầy thuốc. Người đứng đầu hàng phải ngăn cản người thầy thuốc bắt được đuôi của mình, trong khi người thầy thuốc cố gắng bắt được đuôi của người đầu hàng. Đây là một trò chơi yêu cầu sự lanh lẹ và tinh mắt của người chơi để tránh bị loại.

Hướng dẫn cách chơi và luật

Một người sẽ đóng vai thầy thuốc, các người còn lại sẽ đứng thành một hàng dọc. Tay của người phía sau có thể nắm vạt áo hoặc đặt lên vai của người phía trước.

Tất cả người chơi bắt đầu vừa đi vừa hát câu chuyện sau:

"Rồng rắn lên mây

Có cây lúc lắc

Hỏi thăm thầy thuốc

Có nhà hay không?"

Người đóng vai thầy thuốc trả lời. Sau khi trả lời, đoàn người lại tiếp tục đi và hát cho đến khi thầy thuốc trả lời "Có!".

Tiếp đó, thầy thuốc hỏi về rồng rắn và người đứng đầu hàng phải trả lời. Cuối cùng, khi thầy thuốc đòi hỏi "Xin khúc đầu", "Xin khúc giữa", và "Xin khúc đuôi", người chơi làm thầy thuốc phải tìm cách bắt được người cuối cùng trong hàng, trong khi người đứng đầu hàng cố ngăn cản.

Người đứng cuối hàng cũng có thể chạy nhanh và tìm cách né tránh thầy thuốc. Nếu thầy thuốc bắt được người cuối cùng, người đó sẽ bị loại khỏi trò chơi.

Trò chơi dân gian - Rồng rắn lên mây

4. Kéo co 

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi kéo co là một trò chơi đơn giản và phổ biến, được nhiều người biết đến. Hai đội tham gia sẽ cạnh tranh kéo co đến khi một đội vượt qua vạch kết thúc, lúc đó đội kia sẽ thua. Đây là một trò chơi yêu cầu người chơi có sức khỏe và thể lực.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Khi trọng tài bắt đầu, các đội bắt đầu kéo lấy một sợi dây thừng.

Hai đội phải cố gắng hết sức kéo co, cố gắng đẩy đối thủ qua vạch kết thúc của đội mình.

Đội nào đưa đối thủ qua vạch của mình trước sẽ chiến thắng.

Luật chơi cũng có thể bao gồm quy định về số lượng người tham gia, vị trí của người chơi trên dây thừng, và cách xử lý khi có vi phạm.

Các trò chơi dân gian dành cho người lớn - Kéo co

5. Nhảy bao bố 

Giới thiệu trò chơi

Trò chơibao bố đòi hỏi người chơi phải có sức khỏe và tốc độ, với việc chạy nhanh và vượt qua đối thủ. Bởi vì là trò chơi đồng đội, mỗi thành viên cần hoàn thành lượt chơi của mình trong thời gian ngắn nhất.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Tất cả người chơi được chia thành các đội có số lượng người bằng nhau. Mỗi đội sẽ có một ô hàng dọc để nhảy, và hai đường đánh dấu là điểm xuất phát và điểm đích.

Người đứng đầu của mỗi đội bước vào trong một cái túi hoặc bao đựng. Sau khi nghe lệnh xuất phát, họ sẽ bắt đầu nhảy nhanh đến điểm đích. Tiếp theo, người thứ hai nhảy, rồi tiếp tục cho đến khi tất cả các thành viên của đội đã hoàn thành lượt chạy của mình.

Đội nào về đích đầu tiên sẽ chiến thắng.

Trong quá trình chơi, nếu một người chơi nhảy trước khi nghe lệnh xuất phát, hoặc nếu họ không hoàn thành quãng đường quy định hoặc không đạt được điểm đích mà bỏ ra khỏi túi hoặc bao, sẽ bị coi là vi phạm luật và có thể bị loại khỏi trò chơi.

Thi nhảy bao bố 

6. Cướp cầu

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Cướp cầu" là một phần không thể thiếu trong nhiều lễ hội và sự kiện văn hóa. Trong trò này, người chơi phải cạnh tranh và cố gắng giành lấy quả cầu để ném vào rổ hoặc truyền cho đồng đội.

Với tính chất đồng đội cao, trò chơi này yêu cầu sự phối hợp nhịp nhàng giữa các thành viên trong đội.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Khi quả cầu được tung ra sân bởi trọng tài, các nhóm người chơi phải tận dụng mọi cơ hội để giành lấy quả cầu.

Người chơi phải nhanh chóng cướp cầu từ đối thủ và truyền nhanh cho các thành viên trong đội của mình.

Mỗi đội phải nhanh chóng ném quả cầu vào điểm đích của mình, thường là một rổ.

Đội nào cướp được cầu và ném vào rổ của đội mình nhiều lần hơn sẽ chiến thắng cuộc.

Luật chơi có thể thay đổi tùy theo quy định của từng sự kiện cụ thể, nhưng trên tất cả, sự công bằng và tinh thần đồng đội là quan trọng nhất.

Cướp cầu - Các trò chơi dân gian dành cho người lớn

7. Oẳn tù tì

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Oẳn tù tì" là một trò chơi vô cùng đơn giản, không cần đến nhiều kỹ năng hay dụng cụ phức tạp. Người chơi chỉ cần tinh ý và sử dụng một chút kỹ xảo nhỏ để dự đoán được lựa chọn của đối thủ và chọn ra chiến thuật phù hợp để chiến thắng.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Mỗi người chơi chọn một trong ba kiểu: "Búa", "Kéo", hoặc "Bao".

"Búa": Người chơi nắm các ngón tay lại như quả đấm.

"Kéo": Người chơi nắm 3 ngón tay lại và xòe ra 2 ngón tay còn lại.

"Bao": Người chơi chỉ cần xòe cả 5 ngón tay ra.

Trong quá trình chơi, người chơi cố gắng ghi nhớ quy tắc "búa thì đập được kéo, kéo thì cắt được bao, bao thì bao được búa."

Khi tất cả người chơi đã sẵn sàng, mọi người cùng đọc: "Oẳn tù tì, ra cái gì? ra cái này", sau đó đồng thời đưa tay ra theo lựa chọn của mình.

Thắng thua được xác định theo quy tắc "búa, kéo, bao", khi hai người chơi cùng ra một kiểu thì sẽ tiến hành "oẳn tù tì" lại từ đầu.

Trò chơi dân gian :  Oẳn tù tì

8. Thi thổi cơm 

Giới thiệu trò chơi

rò chơi "Thi thổi cơm" là một phần không thể thiếu trong các dịp lễ hội tại một số làng ở miền Bắc và miền Trung của Việt Nam. Cuộc thi này được tổ chức nhằm tái hiện sự tích về vị tướng Phan Tây Nhạc, một vị tướng nổi tiếng thời vua Hùng.

Trò chơi không chỉ mang lại sự sôi động, náo nhiệt và niềm vui cho người tham gia, mà còn giúp rèn luyện kỹ năng nấu cơm trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Cuộc thi "Thi thổi cơm" được chia thành ba giai đoạn. Đầu tiên là thi làm gạo, sau đó là tạo lửa, lấy nước và cuối cùng là nấu cơm.

Trong quá trình chơi, các đội phải tự tìm kiếm các nguyên liệu để nấu cơm.

Người chơi phải tự chuẩn bị thóc, giã gạo, giần sàng, lấy lửa, lấy nước và nấu cơm.

Đội nào làm được cơm trắng, thơm, dẻo và chín nhất sẽ là đội chiến thắng.

Trong quá trình thi, sự sáng tạo, khéo léo và tinh thần đồng đội là yếu tố quyết định để đạt được cơm ngon nhất.

Thổi cơm thi 

9. Thi diều sáo

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Thi diều sáo" là một hoạt động truyền thống được tổ chức hàng năm tại nhiều địa điểm, như hội đền Hùng ở thôn Cổ Tích, Lâm Thao, Phú Thọ. Đây là một trò chơi thú vị và được nhiều người hưởng ứng và tham dự, đặc biệt là vào mùa hè.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Trong trò chơi này, có 3 loại sáo chính được phân biệt dựa trên tiếng kêu:

Sáo cồng: Tiếng kêu vang như tiếng cồng thu quân.

Sáo đẩu: Tiếng kêu than thở như tiếng người đau đớn.

Sáo còi: Tiếng kêu chói tai như tiếng còi.

Ban giám khảo có thể đánh giá theo tiếng kêu của sáo, tuy nhiên, trước hết họ phải xem diều của người chơi. Nếu diều của người chơi đẹp mắt, bay bổng, thì mới được coi là đúng quy định và được đánh giá.

Thi diều sáo 

10. Ném còn

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Ném còn" là một trò chơi truyền thống phổ biến trong các dân tộc Mường, Tày, H'mông, Thái, và nhiều dân tộc khác, thường được tổ chức vào các dịp lễ. Đây không chỉ là một trò chơi giải trí mà còn mang ý nghĩa về cầu duyên, sự ấm no và mùa màng tươi tốt.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Người chơi cắm một cây tre cao, trên đỉnh cây tre có một vòng còn.

Mỗi người chơi lần lượt ném một quả còn với mục tiêu là để quả còn lọt qua vòng còn trên đỉnh cây tre.

Người chơi nào ném quả còn thành công, qua được vòng còn mà không rơi xuống đất, sẽ được coi là người chiến thắng.

Luật chơi có thể thay đổi tùy theo quy định cụ thể của từng khu vực, nhưng trên tất cả, trò chơi này mang lại niềm vui và sự hứng khởi cho mọi người tham gia.

 

Các trò chơi dân gian dành cho người lớn - Nhém còn

11. Nhún đu

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Nhún đu" là một hoạt động truyền thống thường xuất hiện trong các ngày hội ở Việt Nam, đặc biệt là ở các thôn làng. Trong trò chơi này, một hoặc một vài cây đu được trồng để các trai gái lên đu cùng nhau. Cây đu thường được làm từ bốn, sáu hoặc tám cây tre dài và chắc chắn để chịu đựng được sức nặng của hai người cùng với lực đẩy của họ. "Nhún đu" không chỉ là một trò chơi giải trí mà còn là một cách tốt để giao lưu và trao đổi tình cảm giữa các bạn trẻ.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Trong quá trình chơi, người chơi càng nhún đu mạnh, đu sẽ càng lên cao. Mục tiêu của người chơi là giữ cho đu luôn lên ngang với ngọn đu.

Để chiến thắng, người chơi cần đu lên càng cao càng tốt.

Nhiều nơi còn treo giải thưởng ở ngang ngọn đu để tạo thêm độ hấp dẫn cho trò chơi. Người đu đạt được mức cao nhất có thể sẽ giành được giải thưởng.

Trò chơi "Nhún đu" không chỉ mang lại niềm vui cho người chơi mà còn tạo ra không khí sôi động và hào hứng cho các ngày hội.

Nhún đu 

12. Đấu vật

Giới thiệu trò chơi  

Trò chơi đấu vật là một hoạt động rất phổ biến trong các hội xuân ở miền Bắc và miền Trung của Việt Nam. Trước khi cuộc thi bắt đầu, các võ sĩ từ khắp nơi sẽ tập trung đến để tham gia, tạo nên một không khí sôi động và hứng khởi. Trong trò chơi này, người chơi phải sử dụng các kỹ thuật và sức mạnh của mình để cố gắng giành chiến thắng.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Trong quá trình thi đấu vật, các võ sĩ sẽ giằng co và cố gắng tìm lỗ hổng trong phòng thủ của đối thủ.

Các võ sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật và sức mạnh của mình để ôm, đẩy, và lật ngã đối thủ.

Cả hai võ sĩ sẽ tiếp tục tấn công và phòng thủ cho đến khi một bên không thể tiếp tục đấu được nữa.

Người thua cuộc sẽ là người không thể tiếp tục đấu và cuộc thi sẽ kết thúc khi một trong hai võ sĩ không còn khả năng tiếp tục.

Các trò chơi dân gian dành cho người lớn - Đấu vật

13. Vật cù 

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Vật cù" là một hoạt động truyền thống phổ biến, thường diễn ra trong các hội lễ và hội vật ở nhiều vùng miền của Việt Nam. Trong trò chơi này, hai đội chơi sẽ cạnh tranh để giành và đưa quả cù vào sọt hoặc hố của đối phương. Sự cạnh tranh gay gắt, cùng với việc tìm mọi cách để ngăn chặn đối phương, tạo nên một không khí sôi động và hấp dẫn cho mọi người tham gia.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Mỗi đội sẽ cố gắng lừa đối thủ và đưa quả cù vào sọt hoặc hố của đối phương để ghi điểm.

Trong quá trình chơi, các cầu thủ sẽ sử dụng mọi phương tiện và kỹ năng để cản trở đối phương và bảo vệ sọt của mình.

Cuộc chơi kết thúc khi hết thời gian quy định hoặc khi một trong hai đội đạt được số lần đưa cù vào sọt của đối phương nhiều hơn.

Đội có số lần đưa cù vào sọt của đối phương nhiều hơn sẽ là đội chiến thắng của trò chơi "Vật cù".

Vật cù

14. Kéo chữ 

Giới thiệu trò chơi

Trò chơi "Kéo chữ" là một hoạt động truyền thống phổ biến, thường được tổ chức trong các lễ hội và hội chợ ở nhiều vùng miền của Việt Nam. Trong trò chơi này, người chơi sẽ sử dụng những cây gậy dài có quấn giấy màu để tạo thành các chữ cái có ý nghĩa.

Hướng dẫn cách chơi và luật:

Tất cả người chơi được chia thành hai đội, mỗi đội có một người cầm đầu (tổng cờ tiền) và một người đứng cuối (tổng cờ hậu).

Khi bắt đầu, các người chơi sẽ di chuyển dưới sự hướng dẫn của các tổng cờ để xếp thành các chữ cái khác nhau. Các tổng cờ không chỉ dẫn quân mà còn thực hiện các động tác múa hát để làm cho trò chơi thêm sinh động.

Đội quân sẽ thực hiện các động tác khác nhau dưới sự chỉ dẫn của tổng cờ để tạo ra các chữ cái (chữ Hán hoặc chữ Nôm) theo ý nghĩa đã được quy định trước đó.

Đội nào hoàn thành việc tạo ra các chữ cái chính xác và đẹp mắt nhất sẽ là đội chiến thắng của trò chơi "Kéo chữ".

Kéo chữ 

Các trò chơi dân gian dành cho người lớn không chỉ là những hoạt động giải trí mà còn là cách tuyệt vời để kết nối cộng đồng và duy trì các giá trị văn hóa truyền thống. Từ những cuộc đấu vật sôi nổi đến những trò chơi đòi hỏi sự khéo léo như "Kéo chữ", các trò chơi này không chỉ giúp người chơi giải trí mà còn tạo ra cơ hội để họ tương tác, học hỏi và tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ. Qua đó, việc duy trì và phát triển các trò chơi dân gian không chỉ giữ gìn và phát triển di sản văn hóa mà còn góp phần thúc đẩy sự gắn kết và sự phát triển của cộng đồng.

 Linh Linh (tổng hợp)