Theo truyền thống, đàn ông thường được xem là trụ cột gia đình, đảm nhận vai trò kiếm tiền trong khi phụ nữ chăm sóc con cái. Tuy nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện đại, quan điểm về phân công lao động trong các mối quan hệ đang dần thay đổi.

Một ví dụ sinh động về sự thay đổi này có thể được thấy khi quan sát một cặp vợ chồng đi ăn tối tại nhà hàng. Khi hóa đơn được đưa đến, người phục vụ chuyển nó cho người đàn ông nhưng người đàn ông lại chỉ vào bạn đời của mình, ngụ ý rằng cô ấy sẽ thanh toán. Cô ấy nhanh chóng rút ví mà không có vẻ gì lưỡng lự. Sự tương tác và ngôn ngữ cơ thể trong tình huống này có thể tiết lộ mức độ thoải mái của cặp đôi đối với sự phân chia trách nhiệm tài chính.

Câu hỏi đặt ra là, việc người phụ nữ thanh toán hóa đơn có ảnh hưởng gì đến mối quan hệ của họ không? Liệu người đàn ông có phải xin phép để gọi món đắt tiền hoặc thêm một ly rượu không? Anh ấy có cần xin tiền mua sắm hay người phụ nữ sẽ cho anh ấy tiền tiêu vặt không? Nghiên cứu của các chuyên gia tâm lý, như Patrick Coughlin và Jay C. từ Hoa Kỳ, đã làm sáng tỏ một số câu trả lời cho những câu hỏi này. Họ nghiên cứu về động lực và chất lượng của mối quan hệ trong các cặp đôi nơi người phụ nữ kiếm nhiều tiền hơn, đặc biệt là trong các tình huống mà người đàn ông không còn là trụ cột gia đình.

Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, vai trò trụ cột gia đình của nam giới thường tuân theo các quy tắc xã hội được thể chế hóa và hỗ trợ quyền lực của người chồng. Họ nhận thấy rằng sức khỏe tâm lý của nam giới có thể bị ảnh hưởng tiêu cực khi kết hôn với những người phụ nữ kiếm được nhiều tiền hơn, vì phụ nữ đóng góp nhiều hơn vào thu nhập gia đình. Coughlin và Wade cũng thảo luận về hệ tư tưởng nam tính, định nghĩa là sự chấp nhận và tuân thủ các tiêu chuẩn về hành vi nam giới theo văn hóa.

Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa hệ tư tưởng nam tính và chất lượng mối quan hệ lãng mạn, với những người đàn ông theo hệ tư tưởng nam tính truyền thống thường có mối quan hệ kém chất lượng hơn khi bạn đời của họ kiếm nhiều tiền. Ngược lại, những người đàn ông với quan điểm nam tính phi truyền thống thường coi sự chênh lệch thu nhập ít quan trọng hơn và vẫn có mối quan hệ lãng mạn chất lượng cao.

Gần đây, Hania Fei Wu (Trung Quốc) đã nghiên cứu mối liên hệ giữa tình trạng thu nhập tương đối trong hôn nhân và hạnh phúc, bà nhận thấy rằng đối với cả hai giới, việc chồng làm nhiều hơn vợ đều nâng cao mức độ hài lòng trong cuộc sống.

Bà cũng lưu ý rằng, hiệu ứng hưởng lợi dễ nhận thấy nhất ở những gia đình có tình trạng kinh tế trung bình, trong khi “hình phạt hạnh phúc” đối với những người vợ có thu nhập cao hơn dường như là một hiện tượng phổ biến trong các gia đình thuộc mọi điều kiện tài chính.

Cũng như nghiên cứu trước đây, Wu đã nhận ra tác động của bất bình đẳng thu nhập theo giới và vai trò của hệ tư tưởng giới. Bài học rút ra là, thời thế đã thay đổi và quan điểm truyền thống về vai trò cũng như trách nhiệm trong quan hệ cũng vậy. Phụ nữ hiện đại nắm giữ nhiều công việc mà theo truyền thống do nam giới đảm nhiệm, do đó kiếm được nhiều tiền hơn bạn đời của họ.

Khánh An (Tổng hợp)