Trong cuộc đời mỗi đứa trẻ, chúng sẽ trải qua rất nhiều giai đoạn phát triển khác nhau, từ đó dần hình thành nên tính cách và nhân cách của chúng. Mỗi giai đoạn phát triển của trẻ đều có những đặc điểm riêng biệt mang đến vô vàn khó khăn, thử thách đối với các bậc cha mẹ.  

Một cuộc nghiên cứu lâu năm của đại học Yale trước đây đã theo dõi sự phát triển của hàng nghìn trẻ em và phát hiện rằng trong 8 năm đầu đời của trẻ chính là giai đoạn vàng son để nuôi dưỡng, uốn nắn và có các phương pháp giáo dục thích hợp.  

Tuy nhiên, sự phát triển tâm lý và hành vi của trẻ trong các giai đoạn này đều có quy tắc chung. Chúng ta có thể dự đoán chính xác hoạt động và đặc điểm của trẻ trong các khía cạnh khác nhau của từ vận động, ngôn ngữ, hành vi xã hội cho đến hướng phát triển cảm xúc. 

Nắm được các quy luật này, phụ huynh sẽ cảm thấy dễ thở hơn, bớt lo lắng cũng như có sự quan tâm đúng mực trong quá trình nuôi dưỡng con.  

1 tuổi 

Khi trẻ được một tuổi, điều cha mẹ nên làm là dành nhiều thời gian hơn cho trẻ. Trẻ em trong độ tuổi sơ sinh và trẻ mới biết đi sẽ phải trải qua những thất bại và khó khăn hàng ngày. Tất cả mọi thứ xung quanh trẻ đều mới mẻ và xa lạ. Và chỉ có bố mẹ mới có thể giúp cho trẻ nhận ra rằng con đang được yêu thương, rằng bố mẹ sẽ giúp đỡ và hướng dẫn cho con từng bước học hỏi về thế giới. 

Trẻ ở độ tuổi này đặc biệt thích có ai đó ở bên cạnh, để ý đến hành động của chúng, khiến chúng vui vẻ, trò chuyện và chơi với chúng. Chỉ có như vậy trẻ mới cảm thấy an toàn và trưởng thành thuận lợi hơn. Bố mẹ càng kiên nhẫn bao dung với con sẽ giúp cho con nuôi dưỡng cảm giác tin tưởng và hạnh phúc suốt đời. 

2 tuổi 

Khiếu hài hước là một phần quan trọng để thể hiện sự quyến rũ của tính cách. Hai tuổi rưỡi là thời điểm tốt nhất để trau dồi khiếu hài hước của trẻ. Khi trẻ rời khỏi vòng tròn của mình và hòa vào đám đông. Khi người khác cười, con cũng cười theo. 

Cha mẹ nên chú ý mở rộng sở thích của con cái, thêm vào những tình huống hài hước trong cuộc sống. Khả năng hài hước mạnh mẽ có thể giải trừ rất nhiều căng thẳng và phiền phức cho trẻ cũng như nhiều tình huống trong cuộc sống. Khiếu hài hước là thứ trẻ sẽ mang theo cho đến khi trưởng thành. 

3 tuổi 

Khả năng sáng tạo của trẻ nảy mầm khi trẻ lên 3. Sự sáng tạo của đứa trẻ bắt nguồn từ sự tò mò và hoạt bát. Chỉ cần có môi trường và cơ hội phù hợp, tiềm năng của trẻ sẽ tự nhiên được phát huy tối đa. 

Bố mẹ có thể giúp con tăng cường khả năng sáng tạo qua các hoạt động kể chuyện, vẽ tranh, tô màu... Những thực hành này sẽ giúp đứa trẻ có suy nghĩ tích cực và phát triển trí tưởng tượng, đặc biệt là củng cố khái niệm logic của trẻ. Trồng hoa, nuôi động vật nhỏ và thường xuyên đưa trẻ ra ngoài khám phá thiên nhiên cũng có thể truyền cảm hứng cho sự sáng tạo của trẻ. 

4 tuổi 

Ngôn ngữ là một trong những niềm yêu thích của đứa trẻ 4 tuổi. Những cô cậu bé bình thường ít nói bỗng nhiên lại trở nên lanh mồm lanh miệng từ lúc nào. Xin đừng cười cợt vì những lỗi sai trong cách sử dụng ngôn ngữ của con, nếu không bố mẹ sẽ làm cho con cảm thấy lo lắng, xấu hổ, thậm chí mắc tật nói lắp. 

Bốn tuổi cũng là khi trẻ có hàng nghìn câu hỏi "tại sao". Một phần là vì trẻ mong muốn tìm hiểu những điều mới, một phần để vui vẻ và tiếp tục nói chuyện, một phần cũng là để thể hiện ý nghĩa của sự phản kháng. Tất nhiên, điều quan trọng nhất đối với trẻ lúc này là tìm kiếm kiến thức, vì vậy bố mẹ hãy cố gắng cho con những câu trả lời hợp tình hợp lý. 

5 tuổi  

Trẻ 5 tuổi có thể kiểm soát hành vi của mình và thích làm những gì mình muốn. Trẻ có khả năng hòa đồng tốt với mọi người và môi trường xung quanh. Ở giai đoạn này, trẻ đặc biệt yêu mẹ. Chúng thích làm cho mẹ vui, những lời mẹ nói là khuôn vàng thước ngọc và những lời khen ngợi cũng như sự khẳng định từ mẹ là rất quan trọng. 

Đứa trẻ lên 5 nghĩ rằng vì mẹ là mẹ nên chắc chắn sẽ biết hết những gì chúng nghĩ trong lòng. Khi nói chuyện với mẹ, chúng thường không đủ kiên nhẫn để nói hết những gì chúng muốn nói và rồi trở mặt giận dỗi vì mẹ không hiểu chúng. Lúc này đầu óc của mẹ phải thật sự tỉnh táo và linh hoạt mới có thể bắt kịp tâm tư của con. 

6 tuổi  

Đây có thể là độ tuổi mà mẹ và con gặp nhiều vướng mắc nhất. Lúc 5 tuổi, mẹ là cả thế giới của con thì khi lên 6 tuổi, trung tâm trong mắt con lại chính là bản thân mình. Khi trở nên trưởng thành và độc lập hơn, trẻ muốn phá vỡ sự cân bằng cũ và thành lập vương quốc độc lập của riêng mình. 

Một mặt, trẻ rất thương mẹ, cần mẹ, không thể làm được nếu không có sự yêu thương và chấp nhận của mẹ, mặt khác, trẻ vẫn muốn tự lập nên thường đẩy mẹ ra xa khiến cả mình và mẹ đều rất vất vả.  

Khi đứa trẻ mất bình tĩnh hoặc hai mẹ con sắp xảy ra rắc rối lớn, sự xuất hiện của người bố lúc này sẽ đóng vai trò quan trọng và sẽ là nhịp cầu nối giúp cho mối quan hệ gia đình giảm bớt căng thẳng. 

7 tuổi 

Những đứa trẻ 7 tuổi thường cho mình là trung tâm của cả thế giới và nghĩ rằng bất cứ thứ gì chuyển động đều có sự sống. Trẻ sẽ có lời giải thích về sự xuất hiện của một số điều liên quan đến mong muốn của trẻ, chẳng hạn như: "Tôi muốn mưa, vậy trời sẽ mưa."  

Trẻ có thể tin rằng các vật thể và hiện tượng trong tự nhiên đều có cảm xúc và suy nghĩ như con người. Sự phát triển tư duy trừu tượng cho phép trẻ nhìn thấy sự giống nhau và khác nhau giữa các đối tượng và giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của đại lượng. 

8 tuổi 

Một đứa trẻ 8 tuổi đã có thể bắt đầu suy nghĩ về nhiều vấn đề. Phát triển toàn diện về tư duy và ngôn ngữ, nâng cao khả năng phán đoán, có thể sử dụng logic đơn giản để rút ra kết luận nhất định và làm các phép suy luận đơn giản. 

Một thay đổi quan trọng khác trong suy nghĩ khi trẻ lên 8 là chúng không còn tin vào sự tồn tại của thuyết vạn vật như ngày xưa nữa. Bây giờ trẻ có khả năng nhận thức rõ hơn về sức mạnh khách quan của tự nhiên và đã có thể phân biệt giữa tưởng tượng và thực tế. 

Hãy nhớ rằng 8 năm vàng son của cuộc đời đứa trẻ trôi qua rất nhanh và chúng rất cần sự quan tâm, đồng hành của bố mẹ.  

Theo Pháp Luật và Bạn Đọc