Thời của phim độc lập (2): Xu thế tất yếu?

LÊ PHAN 2015-03-10 13:20

- Kinh phí thấp, hạn chế kỹ xảo, một vài gương mặt sao, thậm chí toàn là những gương mặt mới, nhưng phim độc lập vẫn có sức hút mãnh liệt. Phải chăng, phim độc lập đang từng bước trở thành xu thế tất yếu trên toàn cầu?

Tin liên quan

Vì sao phim độc lập hút khán giả?

Giá trị nghệ thuật mà những bộ phim độc lập mang lại là điều không còn phải bàn cãi. Và như đã đề cập ở bài viết trước, đối tượng khán giả phim độc lập hướng đến có số lượng thiểu số. Chính vì vậy, những hãng sản xuất thường không mấy bận tâm đến các dự án này. Đó là chưa kể không phải đạo diễn và ekip nào cũng đủ sức thuyết phục để nhà sản xuất móc hầu bao. Một lý do khách quan khác, làm phim trước hết là đạo diễn kể lại câu chuyện của bản thân anh ta, theo những gì anh ta hình dung và bằng cách anh ta thực hiện. Do vậy, cách tốt nhất là các đạo diễn thường tự vận động vốn để có thể thực hiện một bộ phim theo ý họ, tránh sự can thiệp của nhà đầu tư. Điểm chung nhất của các bộ phim độc lập, để tiết kiệm hết mức tối đa kinh phí sản xuất, các nhà làm phim thường tập trung triệt để vào đường dây câu chuyện, va chạm, đối thoại của các nhân vật, sáng tạo những góc quay mới, làm thế nào để bật lên chủ đề của phim.

Mấu chốt lý giải cho sự lên ngôi của dòng phim độc lập trong mùa giải Oscar năm nay chính là sự đối thoại của các tác giả phim có sự đồng điệu với khán giả đã. Nói cách khác, sự sáng tạo của các nhà làm phim độc lập không còn quá cao siêu mà đã trở thành tiếng nói chung của số đông người xem. Xem "Boyhood" được thực hiện kỳ công trong suốt mười mấy năm của Richard Linklater, khán giả được trở ngược về tuổi thơ của họ, với những ký ức đã qua và những góc khuất, có lẽ chỉ họ biết. Xem "Birdman", người ta lại thấy một Hollywood trái chiều, với sự giễu nhại và quẫy đạp của diễn viên trong nhớp nhúa, tẹp nhẹp, để hình thành sáng tạo nghệ thuật, không có ánh đèn lung linh, không có màn nhung, thảm đỏ mà là cuộc chiến một mất một còn, với chính bản thân, với khán giả và với cả giới phê bình, bằng máu và nước mắt. Khán giả vốn được trao quyền năng hết sức “tàn nhẫn” là quyết định số phận của mỗi tác phẩm nghệ thuật, cụ thể ở đây là phim ảnh, bằng tấm vé. Họ không có nghĩa vụ phải thông cảm rằng, bộ phim này có kinh phí cao/thấp đến đâu, được sản xuất công phu/khó khăn đến mức nào, ekip làm phim vất vả ra sao. Họ chỉ quan tâm đến những gì họ cảm thấy hay nhất, phù hợp nhất, xứng đáng với đồng tiền họ bỏ ra. Tất nhiên, không thể phủ nhận một phần nào đó, việc được lọt vào vòng tranh cử Oscar cũng khiến khán giả tò mò và đến rạp nhiều hơn.

"Boyhood" – bộ phim có kinh phí 4,4 triệu USD và được khán giả trên toàn thế giới yêu thích vì thông điệp mà nó truyền tải. (Nguồn ảnh: IMDb)

Một lý do khác, lý giải cho sự lên ngôi của phim độc lập chính là yếu tố khách quan khi các hãng phim lớn ở Hollywood đang rơi vào tình trạng sa sút. Bom tấn bão hòa sau thời gian tung hoành, đề tài cũ kỹ, cách làm phim mờ nhạt, phim sau giống phim trước… khiến các hãng phim ngại đầu tư vì sợ lỗ. Và trước thất bại của hàng loạt bom tấn trong năm 2014 và đầu 2015 thì rõ ràng sự lo ngại này hoàn toàn có cơ sở. Sau thời gian thăng hoa và “thống trị”, có vẻ như Hollywood đang “hết phép” và cần một cú cựa mình làm mới. Chính sự thiếu hụt về lượng phim đã tạo cơ hội cho phim độc lập vươn lên và khẳng định vị thế của nó. Đề tài đa dạng, đi sâu vào khai thác khía cạnh nội tâm của con người trước nhiều khủng hoảng, ở nhiều góc độ trong bối cảnh kinh tế sa sút, bạo lực tràn lan, nhiều vấn nạn về quyền con người, xung đột sắc tộc càng trở nên có ý nghĩa và được quan tâm hơn bao giờ hết. Báo chí phương Tây đã chỉ ra rằng, các nhà làm phim độc lập đã tạo ra mùa phim hè sôi động trong 2014.

Tại Việt Nam: sự cởi mở của nhà phát hành

Không giống các bộ phim độc lập trên thế giới, phim độc lập tại Việt Nam thường mang tính phát hiện những gương mặt mới. Nếu như số lượng phim độc lập trong vài năm trước chỉ khoảng 1, 2 phim thì 1, 2 năm trở lại đây có dấu hiệu tăng 4, 5 phim. Đề tài cũng phong phú hơn, nhóm các nhà làm phim cũng đa dạng hơn, không chỉ có những nhà làm phim Việt kiều mới dám mạo hiểm thử sức, dẫu họ vẫn chiếm số lượng áp đảo. Phim độc lập Việt Nam bước ra thị trường thế giới cũng nhiều hơn, được khán giả thị trường đón nhận cũng nồng nhiệt hơn, trong khi phim nhà nước mãi loay hoay với việc phát hành, đề tài cũ kỹ.

Ngoài ngược xuôi vận động vốn để sản xuất, vấn đề của các nhà làm phim Việt Nam còn nan giải gấp nhiều lần là làm phim rồi không biết chiếu ở đâu, khi số lượng phim ngoại áp đảo phim nội. Rạp Nhà nước thì rơi vào tình trạng xuống cấp, đem phim chiếu chẳng khác nào mang con bỏ chợ, nhà làm phim xót. Cậy các hãng tư nhân phát hành thì hãng vô cùng dè dặt, bởi, nội dung phim độc lập không phải khán giả nào cũng mặn mà. Suất chứa của mỗi rạp trung bình tại Việt Nam hiện nay là hơn 150 ghế, trong khi nếu khởi chiếu những bộ phim được cho là khó xem thì thời điểm đông nhất cũng chỉ khoảng 30, 40 khán giả. Nhà phát hành dẫu muốn đỡ đầu cho các nhà làm phim cũng đành lắc đầu bởi công chiếu rộng rãi, nhà phát hành coi như cầm chắc lỗ, nói gì đến hy vọng nhà làm phim thu hồi được vốn.

"Đập cánh giữa không trung" – phim độc lập đầu tay của nữ đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp được CGV hỗ trợ phát hành và giới thiệu đến đông đảo công chúng hồi cuối tháng 12/2014.

Sự trăn trở vừa nêu trên hiện đã tìm được lối ra khi cuối tháng 12/2014, CGV Việt Nam đã chính thức trình làng 3 phòng chiếu Art House nâng bước cho các nhà làm phim độc lập, các nhà làm phim trẻ tại Việt Nam nói riêng và định hướng cho điện ảnh Việt nói chunng với giá vé cực kỳ ưu đãi: 40.000 đồng. Hơn thế nữa, với những bộ phim độc lập, bên cạnh việc hỗ trợ trình chiếu, CGV còn hỗ trợ tổ chức ra mắt phim hay những vấn đề liên quan khác như duyệt phim, những buổi trao đổi định kỳ “Sunday Talk” về các đề tài của điện ảnh Việt Nam và điện ảnh thế giới; hội thảo, chuyên mục điện ảnh được các nhà làm phim chủ động kết hợp tổ chức tại đây nhằm phổ biến phim rộng rãi đến với công chúng.

Sự cởi mở này của nhà phát hành, bên cạnh tính định hướng, tạo điều kiện cho những nhà làm phim độc lập, phim trẻ mạnh dạn dấn thân còn cho thấy sự tất yếu trong xu thế làm phim độc lập hiện nay đang trỗi dậy mãnh liệt và lan tỏa vô cùng mạnh mẽ. Tất nhiên, đi xa đến đâu còn tùy vào các nhà làm phim. Song, ít nhất, họ đã có một bước khởi đầu, cởi mở và thuận lợi hơn cách đây 5, 6 năm.

LÊ PHAN
(Theo Congluan.vn)

Nhanh tay nhận ngay quà tặng 300k!

Gói quà 300k dành riêng cho bạn khi đăng ký tích điểm MyPoint. Tích điểm cho mọi hoạt động nạp thẻ, mua sắm và nhận tin về đọc báo tích điểm sớm nhất