Thần Tài trong tín ngưỡng phương Đông là vị thần đảm nhiệm việc trông coi tiền tài, đem tài lộc may mắn cho gia chủ. Vị thần này sẽ mang lại nhiều may mắn, giúp cho công việc làm ăn của gia chủ trong năm sẽ được tiến hành một cách thuận lợi, ít gặp trở ngại.

Tục thờ Thần Tài bắt nguồn từ Trung Quốc, sau đó xuất hiện tại Việt Nam vào khoảng đầu thế kỷ XX. Có nhiều câu chuyện trong dân gian để kể giải thích về phong tục này. Tuy nhiên, riêng phong tục thờ cúng Thần Tài vào ngày mùng 10 tháng Giêng Âm lịch được tương truyền khá đồng nhất.

Chuyện kể rằng, dưới trần gian không có Thần Tài, chỉ có Thần Tài trên trời, cai quản tiền bạc, tài lộc. Trong một lần đi chơi uống rượu, Thần Tài say quá nên rơi xuống trần gian. Khi Thần Tài vào nhà nào xin ăn thì nhà đó giàu có, buôn may bán đắt… Đến ngày mồng 10 tháng Giêng thì Thần Tài bay về trời.

Để tưởng nhớ Ngài, mọi người chọn ngày mồng 10 tháng Giêng là ngày vía Thần Tài. Do vậy, cứ tới mồng 10 tháng Giêng, mọi người sẽ sắm sửa lễ vật cúng Thần Tài để cầu tài lộc, may mắn, sung túc cho cả năm.

Năm nay, Ngày vía Thần Tài sẽ rơi vào thứ Hai (tức ngày 19/2/2024 Dương lịch). Trong ngày này, gia chủ cần làm 6 việc sau đây để đón tài lộc cả năm:

1. Lau dọn bàn thờ Thần Tài

Bàn thờ Thần Tài thường được đặt ở một góc nhà trang trọng, đảm bảo thoáng mát, sạch sẽ. Đây vẫn là nơi thờ cúng trang nghiêm do đó trước khi làm mâm cúng bạn cần phải vệ sinh cho thật sạch sẽ.

Bạn cần lau dọn cả bàn thờ lẫn tượng thờ Thần tài. Và nên nhớ, việc này không chỉ được thực hiện vào ngày vía Thần Tài mà phải được làm thường xuyên, đều đặn trong năm.

Trước bài vị Thần tài là bát hương kê trên một khay vàng giấy, hai bên bát hương là hai cây đèn nhỏ, một khay nước gồm 3 cốc nước và 2 chén rượu. Trên bàn thờ có thể đốt 3 nén nhang hướng vào hướng Tây.

Thêm vào đó, chén nước đặt trên bàn thờ cần được rửa sạch mỗi khi thay nước mới và không nên quá đầy, cách miệng chén 1cm là được.

2. Chuẩn bị mâm cúng Thần Tài

Tùy vào từng vùng miền khác nhau mà có lễ vật cúng ngày vía Thần Tài khác nhau. Tuy nhiên, theo truyền thống, cúng vía Thần Tài thường gồm các lễ vật sau:

Nến (đèn cầy); Hương thắp (nhang); 3 cốc nước; 3 cốc rượu; Gạo (phải là gạo tẻ). Tiền vàng mã. Muối hạt sạch. Thuốc lá. Bộ tam sên: gồm thịt heo luộc (thịt heo phải có cả mỡ, nạc, da), 3 quả trứng luộc, 3 con tôm. Hoa tươi (có thể hoa cúc vàng, hoa đồng tiền…).

Tiền lẻ; 1 đĩa bánh kẹo (1 đĩa); Trầu cau (1 quả cau, 1 quả trầu); Xôi đậu xanh; 5 củ tỏi: Gia chủ nên đặt vào trong một chiếc đĩa nhỏ với ý nghĩa xua đuổi ma quỷ. Chum rượu, để cúng ngày vía Thần Tài, cầu xin cho năm mới làm ăn phát đạt.

Dân gian truyền miệng Thần Tài rất thích món cua biển và heo quay, bánh bao nhân thịt trứng và chuối chín vàng. Bởi vậy mà nhiều gia đình trong mâm lễ Thần Tài thường có thêm các món này.

Lưu ý với lễ vật sau khi lễ xong:

Đồ cúng bằng muối và gạo thì giữ lại trong nhà cho có lộc.

Rượu và nước sau khi cúng xong phải đem tưới xung quanh nhà.

Bánh kẹo đã cúng xong thì giữ lại 1 nửa để ăn, còn 1 nửa đem đi phát lộc.

Vàng thật thì nên cất giữ bên mình để lấy may, còn tiền vàng mã đem đốt ở ngoài cổng để cầu xin Thần Tài phù hộ cho cuộc sống gia đình sung túc, bình an, phát tài phát lộc và may mắn cả năm.

3. Làm lễ đón Thần tài 

Ngay từ sáng ngày mùng 10 tháng Giêng, các gia đình nên có những việc làm biểu thị sự chào đón Thần tài, chào đón tài lộc.

Gia chủ nên tắm gội sạch sẽ, mặc quần áo chỉnh tề và mở tất cả các cửa nhà, cửa sổ đối diện với hướng Tây (hướng Tài Lộc) để đón nhận nguồn năng lượng tích cực và tài lộc cho cả nhà.

4. Đi mua vàng

Theo truyền thống, người dân sẽ thường đi mua vàng vào ngày cúng vía Thần Tài vì họ tin rằng việc làm này sẽ mang lại nhiều may mắn, phát tài phát lộc. Do Thần Tài giúp cho việc làm ăn phát đạt, buôn may bán đắt và tài lộc thịnh vượng nên mọi người cũng sẽ mua vàng để cúng trả lễ cho Thần Tài vào ngày này.

Không chỉ mua vàng, người ta còn mua mèo Thần Tài vào ngày này, đặc biệt là những hộ kinh doanh, buôn bán với mong muốn cầu tiền tài, may mắn trong công việc, mua bán thuận buồn xuôi gió.

Ni Trần (Tổng hợp)