Thạch xương bồ

Cây thạch xương bồ có tên khoa học là Acorus calamus. Dược liệu được sử dụng để làm thuốc là phần thân và rễ sấy khô của cây xương bồ. Thạch xương bồ thuộc cây thân cỏ, sống lâu năm, thân rễ nhiều đốt và được phân nhánh. Lá xương bồ có hình dải hẹp, cấu tạo thành bẹ được ốp vào nhau và xoè sang 2 bên ở ngọn.

Thân rễ cây xương bồ có nồng độ mùi thơm nhiều hơn so với lá. Hoa thạch xương bồ mọc thành từng cụm, ở đầu của cán dẹt tạo thành hình bông. Hoa thạch xương bồ được phủ bởi một lá to và dài trông giống như cụm hoa mọc trên lá. Quả thạch xương bồ khi chín thường sẽ có màu đỏ nhạt.

Cây thạch xương bồ thường mọc hoang trong rừng núi, suối hoặc trên các tảng đá có nước chảy. Cây này có nhiều ở các tỉnh miền Bắc, miền Trung nước ta. Cây và rễ của chúng thường được phơi khô để làm thuốc.

 

Với vẻ ngoài lạ mắt, thạch xương bồ nhiều năm gần đây còn được trưng dụng như một loại cây cảnh, dùng để chế tác nhiều sản phẩm hòn nam bộ, chậu cây sinh vậtt cảnh… Các sản phẩm từ cây thạch xương bồ có giá lên đến cả triệu đồng/chậu.

Trồng cây thạch xương bồ gần 2 năm nay, anh Tâm (ở Lạng Sơn) cho biết anh mê loại cây này vì nó có chứa tinh dầu rất thơm. Khi biết đến cây này, anh đã mua về một vài cụm. Đem về trồng và nhân giống ra, hiện tại, anh đã sở hữu khá nhiều cây cỏ thơm này ở trong khu vườn của mình.

"Trên mạng còn có cả hội nhóm chia sẻ kinh nghiệm trồng, trao đổi về loại cây này", anh Tâm chia sẻ. Theo đó, nhóm của những người chơi thạch xương bồ thu hút gần 10.000 thành viên, dù mới thành lập từ năm 2020.

“Không chỉ chơi cảnh, tôi còn sử dụng lá thạch xương bồ để làm gia vị cho món luộc gà, luộc thịt hay thái nhỏ cho vào món tiết canh, thái nhỏ cho vào nước chấm, sốt vang…”, nhiều người cũng tận dụng giống cây này để vừa làm cây cảnh vừa làm cây gia vị giống như anh Tâm.

Hiện tại, anh Tâm có cung ứng ra thị trường một số chậu thạch xương bồ nhỏ, giá bán là 50.000 đồng/kg, chưa bao gồm phí vận chuyển. Anh Tâm cho biết, một số cây thạch xương bồ có xuất xứ nhập từ Trung Quốc thân to hơn, sức sống cũng dẻo dai hơn có giá hàng triệu đồng, thậm chí là vài chục triệu đồng/chậu.

Cây dành dành

Dành dành (Gardenia) là cây cảnh nở hoa đẹp và có mùi thơm dễ chịu. Nó được bán với số lượng lớn trong các cửa hàng hoa hàng năm.

Cây cảnh này được mọi người yêu thích và hầu như ai cũng biết. Dành dành có thể là cây bụi lớn, được trồng ở các công trình công cộng. Tuy nhiên, chúng cũng được tạo dáng thành các cây bonsai nhỏ xinh rất đẹp. Chỉ cần bạn chăm bón tốt thì quanh năm sẽ có hoa để ngắm.

Dành dành lá nhỏ cũng có 2 loại hoa cánh đơn và hoa cánh kép. So với cây dành dành lá nhỏ cánh đơn, dành dành cánh kép có khả năng thích nghi mạnh mẽ hơn và thường được trồng tại nhiều vành đai xanh công động.

Đa phần cây dành dành mọc ở khu vực các rạch sông, suối, khe nước và đều là mọc hoang nên ít người để ý. Cây dành dành “cây nào cây nấy" đều là cây cổ thụ thân to, cao đến 2-3m, vốn vô hại nên được người dân ở các khu vực lân cận mặc kệ, để loại cây này tự sinh tự diệt. Thế nhưng với anh Trường Và Mành (Quảng Ninh) thì loại cây này có một cơ hội kinh doanh vô cùng tiềm năng.

Theo anh Mành, mỗi lần anh đi khai thác sẽ được khoảng 30-40 cây. Nhưng số cây anh bán ra cho khách hàng chỉ khoảng 10 cây đạt tiêu chuẩn. “Cây đẹp là những cây được đánh giá lá xanh tốt, có cả hoa và trái, cành lá xum xuê và dáng thế của cây đẹp tiêu chuẩn của bonsai”, anh cho hay. Số còn lại anh giữ để trồng trong vườn nhà để làm thuốc và lấy quả để làm nguyên liệu chế biến các món ăn.

Sau khi lấy cây non về, anh Mành trồng “giá thể" vào chậu lớn, có thể bán luôn hoặc chăm cho đến khi cây lớn mới “xuất hàng". Hiện giá bán cây dành dành thấp nhất khoảng 30.000 đồng/cây, có những cây đẹp giá bán lên đến hàng trăm nghìn đồng. Với những cây dành dành lớn, đã có hoa có thể lên tới vài triệu đồng/cây. 3 năm qua, anh Mành xuất hơn 10.000 cây dành dành, trừ đi các chi phí phụ đa số phần lợi nhuận anh đều “bỏ túi", giống cây mọc dại này mang lại nguồn thu nhập rất ổn định cho gia đình anh".

Ni Trần (Tổng hợp)