Bạn có nhớ những gì đã xảy ra trước khi 3 tuổi không? Các chuyên gia của Đại học Emory, Hoa Kỳ đã khẳng định rằng dưới ảnh hưởng của chứng “đãng trí thời thơ ấu”, những ký ức của trẻ ở giai đoạn sơ sinh sẽ biến mất vào năm 7 tuổi. Kết quả thí nghiệm cho thấy trẻ 8-9 tuổi chỉ giữ được 35% trí nhớ trước 3 tuổi và 72% khi 7 tuổi.

Điều gì đã xảy ra vào năm 3 tuổi, để não bộ bắt đầu hoạt động dựa trên những ký ức thời thơ ấu và xóa gần hết nội dung? Đây là cơ chế tự bảo vệ hay là sự nâng cấp khả năng lưu trữ của não người?

Bộ não là sự sáng tạo kỳ diệu của tự nhiên và tiềm năng của nó là vô hạn. Các tế bào thần kinh và khớp thần kinh của não người được thay thế trong suốt cuộc đời và thời kỳ đỉnh cao của nó là khi trẻ 1 tuổi. Trong giai đoạn này, não bộ sẽ thiết lập các kết nối cực kỳ nhanh chóng, đạt đến đỉnh cao dưới tác động của gen và môi trường. Sau một thời gian dài cắt tỉa, về cơ bản nó sẽ được cố định ở tuổi thiếu niên hoặc thậm chí là tuổi vị thành niên, và sự phát triển của bộ não sẽ được hoàn thiện tại thời điểm này.

Khi não bộ bắt đầu hành động xóa ký ức thời thơ ấu, chắc chắn rằng hành vi này là sự nâng cấp khả năng lưu trữ của não.

Cách não bộ xóa ký ức trước năm trẻ 3 tuổi

Chúng ta biết rằng việc thành lập các khớp thần kinh có liên quan mật thiết đến chức năng học tập và ghi nhớ của bộ não con người, những người không có trí nhớ thì chẳng khác gì người chết đi sống lại. Nguy cơ não bị xóa hoàn toàn ký ức thời thơ ấu là rất cao. Quá trình này hoạt động chính xác như thế nào?

Bởi vì trẻ sơ sinh cần nhanh chóng học cách thích nghi với thế giới, thông tin do năm giác quan thu thập sẽ được lưu trữ, còn trí nhớ lúc này rất thô sơ và hỗn loạn. Đến 6 tuổi, não bộ của trẻ em cơ bản đã phát triển ngang bằng với người lớn, sau khi các vùng não chức năng khác nhau về cơ bản đã phát triển, những ký ức hỗn độn ban đầu sẽ được lưu trữ trong các vùng não mới. Quá trình này sẽ dần dần vứt bỏ đi rất nhiều bộ nhớ vô ích.

Do nhận thức cảm tính mới bắt đầu phát triển trong thời thơ ấu nên chất lượng thông tin thu được chưa cao nhưng số lượng lại lớn nên phần thông tin này về cơ bản được lưu trữ dưới dạng trí nhớ ngắn hạn, tạo nên những ký ức tuổi thơ dễ bị lãng quên.

Loại bỏ thông tin hình ảnh mờ

Trong số những thông tin vô bổ này, thông tin trực quan chiếm một tỷ lệ lớn. Con người thu nhận thông tin từ môi trường tự nhiên thông qua tri giác, thị giác chiếm 80% và điều này cũng đúng trong thời thơ ấu. Khả năng thích ứng thị giác của trẻ sơ sinh cực kỳ nhanh chóng, trẻ khoảng nửa tuổi đã có thể nhận biết màu sắc và đồ vật rất tốt, đến 4 tuổi khả năng thị giác của trẻ đã phát triển tốt như người lớn.

Trí nhớ thị giác mờ nhạt của trẻ sơ sinh nhanh chóng bị loại bỏ và cập nhật lặp đi lặp lại khi quá trình phát triển thị giác trưởng thành, vì vậy nhiều trẻ em về cơ bản không thể nhớ những gì đã xảy ra khi còn nhỏ. Nhưng chúng có ký ức sâu sắc về mùi vị, âm thanh, xúc giác quen thuộc, v.v., chẳng hạn như cảm giác khi ngậm núm vú giả, tiếng mẹ ngủ, v.v.

Sự hình thành các hệ thống ngôn ngữ có thể tác động mạnh mẽ tới việc xóa bỏ kí ức

Kí ức được lưu trong tâm trí giống như một tập ảnh hoặc tập tin video, chúng được đánh dấu bằng các thẻ và từ khóa, khi cần nhớ lại kí ức đó, bạn sẽ tìm kiếm trong trí nhớ theo từ khóa. Ngôn ngữ cho phép con người hình thành các khái niệm, có tác dụng tích cực trong việc truy xuất trí nhớ.

Trước khi trẻ nhỏ chưa phát triển khả năng ngôn ngữ, chúng chỉ có thể nói đến những thứ khác nhau bằng “tiếng bi bô bi bô”. Ngôn ngữ của chúng sẽ học hỏi và cải thiện cùng với cha mẹ, dần dần thay thế "ngôn ngữ trẻ em" ban đầu. Lúc này, các từ khóa trí nhớ ban đầu sẽ được thay thế bằng các từ ngôn ngữ chính xác hơn, điều này làm tăng độ khó đánh thức trí nhớ và gây quên.

Sau khi học một ngôn ngữ, hầu như tất cả nội dung bộ nhớ sẽ được ghi lại và lưu trữ, và bộ nhớ ban đầu trong quá khứ sẽ từ từ biến mất hoặc được thay thế bằng cách viết lại.

Moon/Theo Sohu