Có câu nói: “Cứ mười phụ nữ mang thai thì có 9 người bị thiếu máu." Thiếu máu khi mang thai là một vấn đề rất phổ biến. Điều này là do lượng sắt dự trữ trong cơ thể bà bầu không những phải đáp ứng việc tổng hợp hemoglobin của chính mình mà còn phải đáp ứng nhu cầu phát triển của thai nhi.

Thai nhi càng lớn lên thì khả năng thiếu máu do thiếu sắt của thai phụ sẽ tăng lên. Các bà bầu không được xem nhẹ vì nếu tình trạng này không được can thiệp sẽ ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của thai nhi và mẹ bầu.

Thiếu máu đề cập đến lượng hemoglobin trong máu. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thiếu máu khi mang thai, một số nguyên nhân do yếu tố sinh lý, vì tuổi thai càng tăng thì nhu cầu về lượng máu cũng tăng theo. Lúc này lượng huyết tương tăng vượt quá mức tăng của hồng cầu và máu sẽ ở trạng thái loãng. Tình trạng này được gọi là “thiếu máu sinh lý”.

Trong đó lý do phổ biến nhất là thiếu máu do thiếu sắt. Do nhu cầu cho sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Khi lượng máu tăng lên thì nhu cầu và việc sử dụng sắt của cơ thể cũng tăng theo. Việc hấp thụ sắt từ thức ăn bị hạn chế dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt.

Thiếu máu khi mang thai có những ảnh hưởng gì đến thai nhi?

Tổ chức Y tế Thế giới quy định rằng thai bị thiếu máu có thể được chẩn đoán khi huyết sắc tố trong thai kỳ thấp hơn 110g/L. Theo quy định, mức độ thiếu máu ở mẹ bầu có thể chia thành thiếu máu nhẹ, thiếu máu vừa và thiếu máu nặng. Đối với các trường hợp thiếu máu nhẹ, thường không có triệu chứng và chỉ được phát hiện khi xét nghiệm máu định kỳ.

Vì vậy, tình trạng thiếu máu nhẹ nhìn chung không ảnh hưởng nhiều đến mẹ bầu và thai nhi, miễn là được theo dõi kịp thời và điều trị theo lời khuyên của bác sĩ.

Tuy vậy, nếu thai phụ không chăm sóc bản thân cẩn thận thì tình trạng thiếu máu thông thường có thể chuyển qua giai đoạn thiếu máu vừa và nặng. Các triệu chứng thường gặp là mệt mỏi, chóng mặt, đánh trống ngực, khó thở, chán ăn, một số có da môi tím tái, tay lạnh và đôi chân. Vì vậy, nếu mẹ bầu phát hiện mình có những biểu hiện trên thì cần lưu ý và đến bệnh viện kịp thời.

Nếu không được chú ý, tình trạng thiếu máu sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng thai nghén hoặc hậu sản, chẳng hạn như bệnh cao huyết áp khi mang thai, sốc xuất huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu sản...

Đối với thai nhi, việc cung cấp không đủ oxy và chất dinh dưỡng dễ dẫn đến tình trạng trẻ nhẹ cân, hạn chế tăng trưởng, sinh non với lượng nước ối giảm, ngạt sơ sinh hoặc bệnh não thiếu oxy, thậm chí thai chết lưu trong những trường hợp nặng. Vì vậy, mẹ bầu đừng coi thường bệnh thiếu máu nhé!

Làm thế nào để ngăn ngừa thiếu máu khi mang thai?

 

Như đã đề cập ở trên, nhu cầu về sắt ở phụ nữ mang thai cao hơn so với phụ nữ không mang thai, cụ thể trong thai kì mỗi ngày người phụ nữ cần 27 mg sắt. Tuy nhiên với chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, cân bằng, chứa các loại thức ăn có hàm lượng sắt cao là đã có thể phòng tránh được tình trạng thiếu sắt.

Mỗi ngày người phụ nữ mang thai nên sử dụng ít nhất là ba khẩu phần thức ăn giàu sắt, chẳng hạn như:

• Thịt nạc đỏ, thịt gia cầm, và cá
• Các loại rau có lá màu xanh đậm (ví dụ như rau chân vịt, bông cải xanh, và cải xoăn kale)
• Ngũ cốc và lúa mì bổ sung sắt
• Các loại đậu hạt, đậu lăng, và đậu phụ
• Các loại hạt và mầm
• Trứng

 

Để làm tăng khả năng hấp thu sắt từ các nguồn thực vật (và cả các sản phẩm bổ sung sắt), hãy sử dụng cùng với thực phẩm chứa nhiều vitamin C, chẳng hạn như:

• Các loại hoa quả chi cam chanh và nước ép từ chúng.
• Dâu tây
• Kiwi
• Cà chua
• Ớt chuông

 

Tuy nhiên nếu sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt thì hãy tránh sử dụng cùng các sản phẩm tăng cường canxi, bởi mặc dù canxi cũng là thành phần thiết yếu đối với phụ nữ mang thai, nhưng canxi lại có thể làm giảm hấp thu sắt.

Anh Chi/Theo Sohu